Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay: Enflasyonu tekrar tek haneye indirmeye kararlıyız

21 Ekim 2021 Perşembe 09:15

BURSA ARENA / Haber Merkezi

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, 2022 bütçesinin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'na yaptığı sunumda, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu'nun hazırladığı dönem raporunda Türkiye'ye yönelik tespitlerine ve Osman Kavala'nın serbest bırakılması için ortak açıklama yapan 10 ülkenin büyükelçisine tepki gösterdi.

AB Komisyonu'nun Türkiye raporunu "yanlı" olarak nitelendiren Oktay, "Ne vesayet odaklarının ne sosyal medyadan hukuk darbesi yapamaya niyetlenen diplomatların, ne de hukuki süreçleri siyasallaştırmaya çalışan çevrelerin yargı işleyişimizde hiçbir hükmü yoktur" dedi.

2022 bütçesinin 3,7 azalışla 3 milyar 890 milyon lira olarak belirlendiğini belirten Oktay, enflasyonu ise "yeniden tek haneli rakamlara indirmekte kararlı oldukların" söyledi.

TBMM'de, Aralık ayı sonuna kadar sürecek bütçe maratonu, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'ın 2022 Merkezi Yönetim Bütçe Teklifi'nin Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki sunum konuşması ile başladı.

Komisyonda, HDP'li komisyon üyeleri, "Savaşa değil, halka bütçe", "yandaşa değil halka bütçe" dövizleri açtılar.

Oktay'ın konuşması öncesinde "usul" üzerinde söz alan muhalefet milletvekillerinin eleştirileri nedeniyle, komisyonda zaman zaman gerginlik yaşandı.

CHP'li Komisyon üyesi Süleyman Girgin, dövizdeki yükselişe dikkat çekerek, bütçenin revize edilmesi gerektiğini vurguladı.

AKP'li üyelerin tepki göstermesi üzerine Komisyon Başkanı Cevdet Yılmaz, "usul üzerinde konuşun, basın açıklaması yapmayın" uyarısında bulundu.

Yılmaz'ın, konuşmasını sürdüren Girgin'in mikrofonunu kapatması üzerinden CHP ile AKP'liler arasında kısa süreli gerginlik yaşandı.

HDP'li Paylan: Saray; yandaşları, faizleri ve yüzde 1'i zenginleştirmeyi esas almış

HDP'li Komisyon Üyesi Garo Paylan, Meclis'te bütçeye olan ilginin en düşük olduğu dönemin yaşandığını belirterek şöyle konuştu:

"Sarayın gönderdiği bütçede bir virgülün değişeceğine dair inanç yok. Saray; yandaşları, faizleri ve yüzde 1'i zenginleştirmeyi esas almış. Yüzde 1'i ihya edecek bütçeye karşı halkın değiştirme gücü vardır. AKP ve MHP çoğunluğu el kaldırıp indirerek, bir virgülü değiştirmeyecek gibi duruyor."

CHP'li Komisyon Üyesi Abdüllatif Şener ise Sayıştay raporlarını eleştirdi.

Sayıştay raporlarının "kontrollü" olduğunu savunan Şener, "Siyasetin az bilgi edinmesini sağlayacak şekilde kısaltılmış, veriler hiç zikredilmemiş. Bu, bütçe görüşmelerini baştan sakatlayan durumdur. Komisyondan ne kaçırılmaya çalışılıyor da alt detaylar yazılmadı" dedi.

Muhalefet partili üyelerin büyük bölümü de komisyon görüşmelerinin televizyondan canlı yaylanmasını istedi. Ancak muhalefetin bu talebi reddedildi.'Aksayan yönleri bertaraf edecek olanlar da yine bizleriz'

Usul tartışmalarının ardından Cumhurbaşkanı Fuat Oktay, bütçe sunum konuşmasını yaptı.

Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçildikten sonra dördüncü bütçeyi Meclis'e sunduklarını anımsatan Oktay, küresel ekonomik belirsizlikler, terör tehditleri, bölgesel krizler, küresel ısınma ve çevre felaketlerine karşın "her alanda olumlu yönde hedeflerine yürümeyi sürdürdüklerini" söyledi.

Pandemi kaynaklı küresel belirsizlik ve enflasyon kaynaklı sıkıntıların farkında olduklarını belirten Oktay şunları söyledi:

"Bunların üstesinden gelecek; aksayan yönleri bertaraf edecek olanlar da yine bizleriz; bütçemizi de bu bilinçle hazırlamış durumdayız. 2022 bütçemizle imkânsız görülen atılımları mümkün hale getirerek, zor denilen yatırımları birlik ve beraberlik ruhuyla kolaylaştırmaya ve hayata geçirmeye devam edeceğiz."

Oktay, olumsuz koşullara karşı, enflasyonun tek haneye indirileceğini savundu:

"Küresel eğilime rağmen, para ve maliye politikalarımızı arz yönlü yapısal politikalarımızla ve verimlilik artışı kanalıyla destekleyerek, enflasyonu tekrar tek hanelere indirmekte kararlıyız."

AB Komisyonu ve diplomatlara tepki: 'Hukuk darbesi yapmaya niyetlenen diplomatların yargı işleyişimizde hükmü yoktur'

Yargı hizmetlerinin daha iyi sunulması için insan kaynakları, bilişim, kurumsal yapı ve fiziki altyapıda da önemli yol aldıklarını vurgulayan Oktay, şu görüşleri dile getirdi:

"Adalet temellerimizin en önemli kurumlarından Yargıtay Başkanlığı için inşa edilen Yeni Yargıtay binası Başkentimizin en görkemli ve müstesna binalarından biri olmuştur. Ne vesayet odaklarının ne sosyal medyadan hukuk darbesi yapamaya niyetlenen diplomatların, ne de hukuki süreçleri siyasallaştırmaya çalışan çevrelerin yargı işleyişimizde hiçbir hükmü yoktur.

"AB Komisyonu'nun yanlı Türkiye Raporu da dahil olmak üzere adalet sistemimiz, dış etki ve yorumlardan, münezzeh, bağımsız, tarafsız ve adil şekilde işlemeye devam edecektir."

Büyüme hedefi yüzde 9

Oktay, bütçe gerçekleşmeleri ve 2022 bütçe hedeflerine ilişkin ise şu bilgileri verdi:

Türkiye, salgına rağmen 2020 yılında yüzde 1,8 büyüme kaydederek G20 ülkeleri arasında Çin'den sonra en hızlı ve pozitif büyüyen ikinci ülke olmuştur. 2021 yılının ikinci çeyreğinde hız kazanan aşılamanın da etkisiyle ekonomimizdeki toparlanma süreci devam etmiştir. Yüzde 21,7 büyüme kaydettiğimiz 2021 yılının ikinci çeyreğinde G20 içerisinde en yüksek büyüme sıralamasında ikinci sırada yer aldık.

Yılın ilk yarısında Türkiye ekonomisi yüzde 14,3 büyüme sağlamıştır. Bu dönemde özel tüketim yüzde 14,8 artarken, toplam sabit sermaye yatırımları yüzde 16,4 büyümüştür. Son çeyrekte de ekonomide canlılığın devam ederek 2021 yılı genelinde ekonomimizin yüzde 9 büyümesi beklenmektedir.

İşsizlik tahmini yüzde 12,6

Covid-19 salgınının özellikle yılın ilk yarısındaki etkisiyle, 2020 yılı genelinde, önceki yıla göre istihdam 2,8 puan, işgücüne katılım oranı ise 3,6 puan gerilemiş; 2020 yılı işsizlik oranı ise yüzde 13,2 seviyesinde gerçekleşmiştir.
2021 yılı Ağustos ayı itibarıyla sanayi, inşaat ve hizmetler sektörlerinin tümünde istihdam, salgın öncesindeki düzeyinin üzerindedir. Yılın kalan döneminde ekonomik faaliyette beklenen olumlu görünümün katkısıyla istihdamın ve işgücüne katılımın artması sonucunda, yıl sonunda işsizlik oranının yüzde 12,6 düzeyinde olacağı tahmin edilmektedir.

Bütçe açığı, başlangıç önörüsünün 36,4 milyar üzerinde, gerçekleşme tahmininin 63,9 lira altında

2020 yılında; bütçe giderleri 1 trilyon 204 milyar , bütçe gelirleri 1 trilyon 28 milyar, bütçe açığı 175,3 milyar, faiz dışı açık 41,3 milyar lira olarak gerçekleşmiştir.
2020 yılında 175,3 milyar TL olarak gerçekleşen merkezi yönetim bütçe açığı, başlangıçta öngörülen açığın 36,4 milyar TL üzerinde; yılsonu gerçekleşme tahmininin ise 63,9 milyar TL altında gerçekleşmiştir.
2021 yılında; merkezi yönetim bütçe giderlerinin 1 trilyon 506,3 milyar lira, merkezi yönetim bütçe gelirlerinin 1 trilyon 276,3 milyar lira, Bütçe açığının 230 milyar 16 milyon lira, faiz dışı açığın 50 milyar 473 milyon lira olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz.
2021 yılında personel giderlerinin 351,4 milyar lira, sosyal güvenlik kurumlarına 57,7 milyar lira, devlet primi giderlerinin mal ve hizmet alım giderlerinin 130,6 milyar lira, cari transferlerin 587,1 milyar lira, sermaye giderlerinin 125,1 milyar lira, sermaye transferlerinin 18,5 milyar lira, borç verme giderlerinin 56,5 milyar lira, faiz giderlerinin 179,5 milyar lira olarak gerçekleşmesini bekliyoruz.
2021 yılında vergi gelirlerinin ise yaklaşık 1 trilyon 58 milyar lira, vergi dışı gelirlerin ise yaklaşık 218,4 milyar lira olacağını öngörüyoruz.
2022 yılı bütçemizde; bütçe giderleri 1 trilyon 751 milyar lira, hariç giderler 1 trilyon 510,6 milyar lira, bütçe gelirleri 1 trilyon 472,6 milyar lira, vergi gelirleri 1 trilyon 258,3 milyar lira, bütçe açığı 278,4 milyar lira olarak öngörülmüştür. 2021 yılına göre 2022 yılı bütçe ödenekleri yüzde 30,1 artmaktadır. Bu artış yaklaşık 404,8 milyar liraya denk düşmektedir.
Ayşe Sayın / BBC Türkçe, Ankara