Resim Nedir?

17 Nisan 2022, 15:54

Resmin tanımını, sanatın içinde aradığımızda sanatın sınırsız tanımı ile karşılaşır ve şaşırırız. Aynı şekilde estetiğin tanımı da kafamızı karıştırır. Hem resim hem de estetik bilinç seviyemize göre değişkenlik gösterir. Bu konuyu birazcık irdelemeye çalışalım.

Önce resmin ne olmadığından yola çıkalım:

Resim bir ifade, anlatma aracı değildir. Bu tür için yazım kullanılır. İfade ihtiyacı için yapılan resimler, duygusal fazlalığı dengeleyebilir, yapan kişiyi iyileştirir ama çalışma resim sayılmaz. Dini amaçla yapılan çalışmalarda propaganda amacı vardır. Rönesans döneminde aklın tek rehber olarak kullanması savunulurken, dini destekleyen çalışmaların çıkması da bir ironidir. Tüm bu çalışmalara da resimsel diyebiliriz.

Paul Klee

Resim bir şeyi göstermek ve benzetmek zorunda da değildir. Bunun için de fotoğraf makinesi bulunmuştur. 1826 yılında bulunan makine bizi benzetme ve işçilik yanılsamasından kurtarmıştır. Bilinen bir şeyi benzetmeyi amaçlayan çalışmalar da resimseldir. Kısaca resim kendi özellikleri dışında kullanıldığında çalışma resimsel olur.

Sizlere ressam Ercan Dağ arkadaşımızın bir deneyini sunmak istiyoruz:

Bir grupla sergi açan Ercan, resimsel çalışanlarla bir araya gelivermiş. Sonra da katılan ressamları yanına çağırıp izleyenleri izlemeye davet etmiş. İzleyenler ismini, ne olduğunu hemen buldukları resimlerde iki, üç dakika dururken onun resimlerinde on dakikaya kadar zaman ayırmışlar. Resmin, sanatın amacı için bu fark edişlerin, reytinglerin çok değerli olduğunu söylüyor. Ressam, resimlerine soyut isim verse de izleyen sözcüğün kendindeki karşılığını resimde arayabilir. İzleyeni sözlerle ve bilinen şekillerle sınırlamış oluruz.

Resim, elin otomatik enerjisi ile yapılan bir iş değildir. Otomatik yapılan fiziksel işleri, yürümek, yemek gibi örnekleyebiliriz. Televizyon izleyerek, birileri ile sohbet ederek de resim yapılmaz. Bu şekilde, ruhsal boyutun ve sezginin akış halini yaşayamayız!

Resmin kendi diline bir bakalım:

Bir resim çalışmasında; bu renk, şu renkle uygun mu, büyük leke küçük leke ile dengeli mi, boşluk, doluluk, hareket bütünsel mi, çizgi, renk, şekil akışkan mı gibi sorular önemlidir. O, şuna yakışıyor mu sorusu, direk estetik konusunun içinde yer alır. Bitikten sonra; gözüm nasıl dolaşıyor, hangi çeşit dans ve müzik ile eşleşiyor, bana yeni bir görsel zevk sundu mu, yapılan iş beni heyecanlandırdı mı, bütünselliği yakalayabildik mi, bu çalışma beni bir adım sonrasına götürür mü gibi çeşitli sorular sorarız. Ressam çalışmasında ruhsal ve evrensel bir boyuta geçtiğinde resim onu mekandan çıkarabilir. Günlük yaşamdan bir şekilde uzaklaşır. Sanat bu özel halden sonra ortaya çıkabilir. Ressam ne çıkacağını bilmeden keşif hazzı ile heyecanlanır. Yaptığı seçimlerle bu heyecanı izleyiciye de aktarır. Yoksa beynimizin bu kadar azını kullanırken aklımızı nasıl rehber seçelim? Hayal gücü bile aklın sınırları içinde güdük kalmaktadır!

Georges Mathieu

Sezgilerimizi açmak için bilinçli bir çalışmaya girmeliyiz. Aklımız, sezgiden ve bilmeden bilme yaşandıktan sonra geleni yerleştirir. Ressam mekana döndüğünde yaptığı çalışmaya kendisi de şaşırır, ‘ yaptırdılar’ der. Elini bir üst bilene bırakır. Sanat eserine el, önce sezgiye, gönüle bırakılır. Sonra ele gelene, çalışmaya, ne istediği sorulur. Bir çalışmada gönül, el, göz tatmin olursa akıl da doyar ve genişler. Platon’un dediği gibi, ‘kendiliğinden olan güzel’ yakalanır. Bu durumda yapılacak resim ön görülemez, önceden planlanamaz. Sadece ressam kendine uygun ortam ve araç sağlar. Teknik ve estetik plan yapabilir. Ressamın üslubu çizdiği konu ile belli olmaz, her ne çalışıyorsa ona nasıl davrandığı ile ortaya çıkar. Resimle yol alan ressam için yaptığı değil daima yapacağı çalışma çekicidir.

Kavramsal çalışmalarda akış düşünce bazında yaşanır!

“Her resmin kendine göre bir evrimi var. Resim bittiğinde konu ortaya çıkar.” (Ressam William Baziotes)

Kısaca resmin temel özellikleri şunlardır:

Samimiyet

Akış

Bütünsellik

Yenilik……….

Sanat bize göre, izleyene yeni kapılar açmalı, aklımıza gelmeyen sorular sordurmalı ve insan olma yolunda öncülük yapmalıdır.

www.leylasabah.com

elsabah@ymail.com

Yorum Gönder 0
Facebook Yorumları 0

Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×

Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.