Yargıtay’dan emsal niteliğinde karar: Neşet Ertaş’ın hayatını konu alan “Garip Bülbül Neşet Ertaş” filmi gösterime girmeyecek

"Bozkırın Tezenesi" olarak tanınan halk ozanı, Abdallık geleneğinin son temsilcilerinden Neşet Ertaş'ın hayatını konu edinen olan sinema filminin gösterime girip girmeyeceğine yönelik sanatçının ailesinin Yapımcı Mustafa Uslu'ya açtığı dava sonuçlandı. Yargıtay, Mustafa Uslu’nun yapımcılığını üstlendiği “Garip Bülbül Neşet Ertaş” filminin kişilik haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle gösterime girmemesine yönelik mahkeme kararının temyiz talebini reddetti. Kararda, filmde aile üyelerine izinsiz yer verilmesinin ve Neşet Ertaş’ın hayatının film yapılmasına karşı çıktığını ölümünden önce sözlü olarak belirttiği halde hayatını konu alan bir film çekilmesinin kişilik haklarına ve unutulma hakkına aykırı olduğu yönündeki hüküm yerinde bulundu.

 Yönetmenliğini Ömer Faruk Sorak’ın, yapımcılığını Mustafa Uslu’nun üstlendiği “Garip Bülbül Neşet Ertaş” filminin çekileceği basın açıklamasıyla 2021 Ağustos’ta duyuruldu. Neşet Ertaş’ın ailesi, filmin kişilik hakları gerekçesiyle çekilmesini istemediklerini belirterek Mustafa Uslu’ya noter imzalı ihtarname gönderdi ve tedbir başvurusunda bulundu. Mahkeme, ailenin başvurusunu kabul etti ve çekimler başlamadan durduruldu.

 Neşet Ertaş’ın ailesi tedbir kararının üzerine Mustafa Uslu’ya iki dava açtı. Bunların ilki filmin kişilik haklarını ihlal ettiği, diğeri ise Neşet Ertaş’ın eserlerinin izinsiz olarak filmde kullanıldığı gerekçesiyle açıldı. Mustafa Uslu, ailenin dava açtığı gerekçelere “Ben filmi Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayımlanan kitaptan yola çıkarak çekeceğim. Ailenin bu konuda bir hakkı yok. Filmin müziklerinin kaydı Ankara'daki Müzik ve Güzel Sanatlar Akademisi'nin stüdyolarında yapıldı” açıklamasını yaptı.

 Mustafa Uslu filmin, Erol Parlak’ın kaleme aldığı “Garip Bülbül, Neşet Ertaş” kitabı esas alınarak çekildiğini söylese de Ertaş’ın ailesi, Erol Parlak’a da dava açtı. Aile, Erol Parlak’ın söz konusu kitapta Ertaş’ın eserlerini notalaştıracağını ancak hayat hikayesini de ekleyerek Ertaş 4. evre kanser tedavisi görürken ölümünden kısa süre önce noter onaylı belgeleri hastanede sağlık raporu alınmadan imzalattığını iddia ederek dava açtı.

 Mayıs 2022’de mahkemenin tedbir kararını kaldırması üzerine filmin çekimleri başladı ve davalar çekim sürecinde yürütüldü. Bu süreçte mahkeme defalarca senaryoları talep etti ancak Mustafa Uslu, tamamlanmadığı gerekçesiyle senaryoyu mahkemeye sunmadı. 2022 Eylül’de filmin çekimlerinin bitmesi üzerine montaj aşamasına geçildi ve Kültür Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Müdürlüğü’ne filmin başvurusu yapıldı. Başvuruda şart olmasına rağmen filmin video kaydı sunulmadı. Mahkemenin talebi üzerine başvuruya konulan senaryo incelendi ve tekrar tedbir kararı alındı.

Mahkeme, senaryoda rızası olmamasına rağmen aile üyelerinin filmde yer almasını ve Neşet Ertaş’ın ölümünden önce yakınlarına sözlü olarak hayatının film yapılmamasını vasiyet etmesine rağmen hayatını konu alan bir film çekilmesini hukuka aykırı buldu. Tedbir kararı alındı ancak temyiz başvurusu yapıldı. Yargıtay, mahkemenin kararını onayarak temyiz başvurusunu reddetti.

 Ailenin avukatı Uğur Çapkın, mahkemenin Neşet Ertaş’ın ölümünden önce söylediği “Rızasız bahçenin gülü derilmez” sözüyle kazanıldığını belirtirken, Mustafa Uslu’nun mahkeme çıkışında “Benim doğmamış çocuğuma kürtaj yaptılar” dediğini aktardı.

T24 / Ayşe Tekyaşar