Morgan Stanley raporu: Kahramanmaraş depremlerinin ekonomiye yansıması ne olacak?

ABD'nin önde gelen bankalarından Morgan Stanley, Kahramanmaraş merkezli deprem felaketinin ekonomik boyutuna ilişkin dikkat çeken bir tahminde bulundu.

Türkiye, 6 Şubat Pazartesi günü Kahramanmaraş merkezli iki büyük depremle sarsıldı. 7,7 büyüklüğündeki ilk deprem Pazarcık ilçesinde saat 04.17'de meydana geldi. Bu depremin ardından saat 13.24'te bir sarsıntı daha meydana geldi. Merkez üssü Elbistan ilçesi olan depremin büyüklüğü 7,6 olarak kaydedildi.

Deprem; Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Adana, Adıyaman, Osmaniye, Hatay, Kilis ve Malatya'da büyük yıkıma yol açtı. AFAD, deprem nedeniyle 40 bin 642 kişinin yaşamını yitirdiğini açıkladı.

Ekonomik boyutu ne olacak?

Peki depremin ekonomiye yansıması ne olacak? ABD’nin önde gelen bankalarından Morgan Stanley, Kahramanmaraş merkezli depremlerin Türkiye ekonomisine olası etkileri üzerine bir öngörüde bulundu.

“Depremlerin potansiyel makro ekonomik maliyetleri” başlığıyla bir rapor yayımlayan banka, konut yıkımları kaynaklı maliyet için “24 milyar dolar” tahmininde bulundu. Banka, bu rakamın 38 milyar dolara ulaşabileceğine dikkat çekti.

Altyapı ve konut dışı yapı yıkımlarıyla birlikte, deprem felaketinin toplam maliyetinin 29 milyar dolar olacağı tahminini paylaşan banka ekonomistleri, bu rakamın 45 milyar dolar düzeyini görebileceğini ifade etti.

Dünya Gazetesi'nin haberinde konu edilen Raporda felaket bölgesinin Türkiye’de sanayi üretiminde payının yüzde 5 civarında olduğu, bu nedenle çıktı kaybı kaynaklı dolaylı maliyetlerin de milli gelirin yüzde 0,5 düzeyinde olacağı ifade edildi.

“Yeniden inşa finansmanının ve makro ekonomik etkinin yönetilebilir olduğunu düşünüyoruz” ifadelerine yer verilen raporda, yeniden inşa ve diğer afet yardımlarının bütçe üzerinde milli gelirin yüzde 3,6’sına denk gelen 31 milyar dolarlık bir yük oluşturacağı tahminine yer verildi.

Banka, bu mali yükün yarısının artan veriler ve yurt içinden yapılacak bağışlarla karşılanmasını bekliyor. Banka, önümüzdeki iki yılda bütçe açığında 15 milyar dolarlık artış tahmininde bulundu.

Yeniden inşa için yabancı yardım ve kredilerden beklenen tutar ise 5 milyar dolar dolaylarında…

Yeniden inşada kullanılacak malzemelerin ithalatı kaynaklı olarak cari açıkta ilave 9 milyar dolarlık artış bekleyen banka, ek kamu borçlanması ve cari açık kaynaklı olarak önümüzdeki 2 yılda toplam 4 milyar dolarlık ilave dış finansman ihtiyacının ortaya çıkacağına, kalan 6 milyar dolarlık borçlanma ihtiyacının büyük bölümünün ise Merkez Bankası ve bankaların tahvil alımlarıyla karşılanacağına dikkat çekti.