Türkiye dahil BM üyesi 43 ülkeden Çin'in Doğu Türkistan'daki soykırım fiilerine tepki

BURSA ARENA / Haber Merkezi

Türkiye’nin de imzacısı olduğu Birleşmiş Milletler’e (BM) üye olan 43 ülke, yayımladıkları resmi açıklama ile Çin’in Doğu Türkistan’daki insan hakları ihlalleri ve soykırım fiilleri kınadı.

Türkiye’nin de aralarında olduğu 43 ülke, 21 Ekim 2021’de Birleşmiş Milletler’de Çin’i, Doğu Türkistan ile ilgili olarak “hukukun üstünlüğüne tam saygı gösterilmesini” sağlamaya çağırdı. Fransa’nın BM Özel Temsilcisi Nicolas de Rivière, 43 ülke adına yaptığı açıklamada, “İnsan hakları ihlalleri, işkence, zorla kısırlaştırma, cinsel şiddet ve çocukların zorla ailelerinden ayrılması gibi genel ve sistematik uygulamalar var. Dini inanç, seyahat, ifade özgürlüğünün yanı sıra Uygur kültürü de ağır kısıtlamalara tabi tutuluyor” dedi. Açıklamaya imza atan ülkeler arasında Türkiye Cumhuriyeti de yer aldı. Ancak, aralarında Pakistan ve Suudi Arabistan’ın da olduğu Müslüman ülkeler yine imzacı olmayarak, Doğu Türkistan’daki zulme göz yumdu.

Bildiriye imza atan ülkeler:

Arnavutluk, Avustralya, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Türkiye, Kanada, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Esvatini, Finlandiya, Almanya, Honduras, İzlanda, İrlanda, İtalya, Japonya, Letonya, Liberya, Lihtenştayn, Litvanya, Lüksemburg, Marshall Adaları, Monaco, Karadağ, Nauru, Hollanda, Yeni Zelanda, Kuzey Makedonya, Norveç, Palau, Polonya, Portekiz, San Marino, Slovakya, Slovenya, İspanya, İsveç, İngiltere ve Fransa.

BM ÜYESİ 43 ÜLKEDEN DOĞU TÜRKİSTAN’A GÖZLEMCİ GÖNDERİLMESİ ÇAĞRISI

Fransa tarafından BM’de okunan ortak bildiride ülkeler, “BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri ve onun ofisi de dahil olmak üzere Çin’i, bağımsız gözlemcilerin Sincan’a (Doğu Türkistan) acil, amacına uygun ve engelsiz erişimine izin vermeye çağırıyoruz” dedi.

ÇİN SOYKIRIM FİİLERİNİ İNKARA DEVAM EDİYOR

Öte yandan, Çin’in BM Daimi Temsilcisi, 43 ülkenin Doğu Türkistan’daki durumla ilgili açıklamasını, “temelsiz” olarak ifade etti. Bildiriyi imzalamayarak Çin’e destek veren bazı ülkeler ise şöyle; Belarus, Eritre, İran, Kuzey Kore, Suriye, Suudi Arabistan, Pakistan ve Venezuela.

DİNİ, ETNİK VE SİYASİ BASKILARIN MERKEZİ: DOĞU TÜRKİSTAN

Çin hükumetinin sistematik baskı ve asimilasyonlar ile dini, etnik, kültürel ve siyasal anlamda “soykırıma” varan faaliyetleri, her geçen gün dünya kamuoyunun daha çok gündemine geliyor. ABD Dışişleri Bakanlığının açıkladığı verilere göre Doğu Türkistan’da yaklaşık 2 milyona yakın Uygur Türkü ve diğer azınlıklara mensup Müslümanlar, eğitim adı altında zorla toplama kamplarında tutulmakta.

Etnik ve kültürel ayrımcılığa ve insan hakları ihlallerine maruz kalan Doğu Türkistanlılar, ucuz iş gücü olarak Çinli şirketlerde çalıştırılıyor. Öte yandan, Birleşmiş Milletlerin resmi verilerine göre ise, Pekin idaresinin kültürel soykırım uyguladığı Doğu Türkistan’daki toplama kamplarında 1 milyondan fazla Uygur Türkünü zorla tutuyor. Farklı kaynaklarda cezaevleri ile gözaltı merkezlerinde tutulanlarla birlikte bu rakamın 3-4 milyon arasında olduğu tahmin ediliyor.

Çin hükumeti, dünya kamuoyundan toplama kampındaki Uygur Türklerinin durumuna dair tüm verileri gizlemektedir. Ancak, ABD Dışişleri Bakanlığı verilerine göre 2 milyonu aşkın Doğu Türkistanlı toplama kamplarında zorla tutuluyor. Çin Komünist Partisinin sistematik baskı ve şiddet politikalarına maruz kalan Uygur Türkü ve azınlıklar, birçok hak ihlali ile karşı karşıya kalmaktadır.

QHA