Atatürk'ün en yüksek çözünürlüklü görüntüleri ABD'den çıktı

Doğan Can Gündoğdu, altı senedir ABD Los Angeles'ta yaşıyor. 

Yaratıcı yönetmenlik yapıyor, Hollywood'da Christopher Nolan dahil çok sayıda sinemacıyla çalışıyor, filmlerin dijitam kampanyalarına danışmanlık yapıyor.

Bir diğer tutkusu ise koleksiyonerlikti.

Bu tutkusu sayesinde bir gün karşısına Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün belki de bugüne kadar kayda alınan en net, en yüksek çözünürlüklü görüntüleri çıktı; Türkiye'den kilometrelerce uzakta, Kaliforniya'da.

16 milimetrelik film makarasında 1930'lu yılların Türkiye'sine ait görüntülere denk geldi.

Analog filmleri toplayıp kendisine hikayeler ararken, Türkiye Cumhuriyeti'nin hikayesi yazan Atatürk ile karşılaştı. 

Gündoğdu, ABD'de hayatını kaybedenlerin eşyalarının eğer sahipsizse açık artırma usulüyle satıldığını söylüyor.

Koleksiyonerliğe böyle başlamış.

Önce savaştan dönen bir askerin kızıyla kavuşma görüntüsüne, sonra üç Amerikalının Kartal Vapuru'ndaki komik hallerine, ardından ilginç İstanbul seyahati görüntülerine rastlamış.

Sonra eline bir başka makara geçirmiş, görüntülerin 1920-30'ların Türkiye'sine ait olduğunu fark etmiş.

Muhtemelen Atatürk hakkında hazırlanan bir içerikte kullanılacak orijinal Kodak çekimlerinin bir kopyasına...

Makaranın devamını sardığında karşısına çıkanı şöyle anlatıyor: 

Orada Atatürk'ün görüntülerine denk geldim. İnanılmaz bir kalitede görüntü! Çünkü 16 milimetre öncelikle. Neredeyse bir sinema perdesinin yarısı kadar diyebiliriz. Tek sıkıntımız bu analog filmler zaman içerisinde aşınıyor uğruyor vinegar sendromuna maruz kalıyor iyi korunmadıkları takdirde. Ve geri döndürülemez bir şekilde bu film şeritlerindeki görüntüler yok oluyorlar. Bildiğiniz üzerinden tamamen siliniyorlar. Bu nedenle bu görüntülere ulaşır ulaşmaz hemen kendi kameramı aldım, evimde küçük bir düzenek kurdum" 

Sonra kare kare fotoğraflama işlemine başlamış Doğan Can Gündoğdu.

"Bu görüntülerin kaybolma ihtimali çok ürkütcüydü" diyor.

Analog görüntülerin dijital çağın çöplüğünde kaybolmasının önüne geçmeye çalışıyor Gündoğdu. 

1930'lu yılların Türkiye'si ve Atatürk'ün son zamanlarına dair bu denli yüksek kalitelerin önüne düşmesi Gündoğdu için sürpriz olduğu kadar bir nevi sorumluluk; hem mesleki hem kültürel anlamda.

Hatta bugünlerde soyunduğu iş, bir nevi kültürel miras bekçiliği...

Gündoğdu, yaptığı çalışmadan bazı kesitler paylaştı. 

Çok sayıda olumlu yorum aldığını söylüyor, tabi herkes bir yandan merakla ortaya çıkacak sonucu bekliyor.

Peki önünde ne kadar yol var?

Yani ne zaman Atatürk'ün belki de gelmiş geçmiş en net görüntülerini izleyebileceğiz?

Ben de merak ediyorum ama o kadar uzun bir işlem ki! Yani mesela şimdiye kadar 500 fotoğraf çekebildim. Yaklaşık yirmi-otuz saniyelik bir görüntü elde edebildim. Onları bilgisayar ortamına aktarıyorum" 

Ne kadarlık bir görüntü var elinde? 

Kaç dakikalık bir video çıkacağını öngörüyor? 

Dahası analogdan tek tek fotoğraflayıp dijitale aktarma işlemi ne kadar vaktini alacak Gündoğdu'nun?

Bulduğum makara üzerinde bilgi herhangi yoktu ama kaba bir hesaplama yöntemiyle 150 metreye yakın bir şerit olduğunu varsayıyorum. Yaklaşık 7 dakikaya tekabül ediyor. İçerisinde dediğim gibi Atatürk'e ait birçok görüntü var ve yine 1930'lu yılların Türkiye'sine ait birçok görüntü var. En yüksek şekilde çözünürlükle fotoğraflamaya çalışıyorum. Çıkan sonuçlar beni memnun ediyor. Bazen tekrar başa dönüyorum. Tekrar alıyorum. YouTube'da ya da herhangi bir online mecrada gördüğünüz görüntülerden çok daha yüksek kalitede olduğunu söyleyebilirim. Bunun bir sebebi de çok iyi korunmuş olması. Kaliforniya'da özel kutusundaydı bulduğum film şeridi. Kaliforniya'daki bulunan film stüdyolarında herhangi bir kurgu işlemi için ayrılan bir parça diye düşünüyorum. O dönemde işlenmiş ve daha sonrasında belki el değiştirmiş, birisine miras olarak kalmış. O kişi devretmiş ve oradan oraya derken benim önüme düşmesine çok ilginç oldu tabii. Yani bir Türk vatandaşı olarak çok sevindim"

Doğan Can Gündoğdu, meşakatli çalışmayı bititir bitirmez sonuçları sosyal medya hesaplarından paylaşacak.

Bu iş anlaşılan biraz zaman alacak. 

"Analog dünyadan bulduğum büyüleyici görüntüleri günümüz teknolojisiyle birleştirerek izleyicileri daha da meraklandıracak ve güzel bir deneyim sunacak bir konsept üzerinde çalışıyorum" diyor.

Zamanın yankılarını yansıtmayı arzuladğı bir sergiye yoğunlaşan Gündoğdu, Atatürk'ün en yüksek çözünürlüklü görüntülerini belki orada da sergileyecek.

Ama önce kare kare, el yardımıyla çevirerek tüm fotoğraflama işlemini bitirmesi, 150 metre uzunluğundaki Atatürk film şeridinin içindeki kişisel yolculuğunu tamamlaması gerekiyor.

"Gelecek sene Zafer Bayramı'na yetiştirir misiniz?" diye soruyorum.

Türkiye için bir simgesel öneme sahip bir tarihte paylaşmak için elinden geleni yapacağını söylüyor.

Dora Mengüç © The Independentturkish