Türkiye gri listeden çıkarıldı: Mali Eylem Görev Gücü’nün kararı ne anlama geliyor?

Mali suçlarla mücadelede ülkelerin performanslarını değerlendiren Mali Eylem Görev Gücü (FATF), Türkiye'nin kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadelede geride kaldığı için 2021 yılında alındığı ''gri liste''den çıkarıldığını duyurdu.

FATF, Türkiye'nin "önemli ilerleme kaydettiğini" ve "artık FATF'nin izeleme sürecine tabi olmadığını" belirtti.

Singapur'daki toplantıya katılan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek kararı sosyal medya hesabından "Başardık" yazılı mesajıyla duyurdu.

Merkezi Fransa'nın başkenti Paris'te bulunan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) bünyesinde kurulan FATF'ın temel misyonu, kara para aklamanın uluslararası alanda önlenmesi. Kurumun oluşturduğu gri liste üç yılda bir açıklanıyor.

FATF, 2021 yılında kara paranın aklanması ve terörizmin finansmanını engellemede eksikleri olduğu için Türkiye'nin daha sıkı izlenmesini gerektiren gri listeye alındığını duyurmuştu.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, geçtiğimiz aylarda Türkiye'ye FATF'den gelen bir ekibin saha incelemesi yaptığını, "son derece olumlu bir rapor" hazırladığını açıklamıştı.

Yılmaz, Ankara'nın, FATF'nin talebi doğrultusunda kripto varlık yasa tasarısı da dahil birçok düzenleme yaptığını ve Türkiye'yi "gri listede" tutması için hiçbir neden olmadığını söylemişti.

FATF, Jamaika'nın da gri listeden çıkarıldığını duyurdu.

Karar Türkiye için ne anlama geliyor?

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, kararla ilgili sosyal medyadan yaptığı paylaşımda, "Bu gelişme ile birlikte uluslararası yatırımcıların ülkemizin finansal sistemine olan güveni daha da güçlenmiştir. Kararın, hem finans sektörümüz hem de reel sektörümüz açısından son derece olumlu sonuçları olacaktır" dedi.

Yılmaz aynı zamanda bu adımın uluslararası kaynak girişini hızlandıracağını ve borçlanma maliyetleri üzerinde pozitif etki yaratacağını öne sürdü.

Reuters'ın aktardığına göre Bluebay Asset Management'ta stratejist olan Tim Ash, "Türkiye ile ilgili iyi haberler ve Şimşek'in reformları gelmeye devam ediyor" dedi.

Araştırmalar, kararın daha fazla doğrudan yabancı yatırıma yol açabileceğini gösteriyor.

Türkiye Uluslararası Yatırımcılar Derneği'ne göre Türkiye'nin doğrudan yabancı yatırım girişleri yılın ilk çeyreğinde 1,5 milyar dolar olarak gerçekleşti ve önceki üç yılın üç aylık ortalamasına göre %52 azaldı.

Piyasanın karara tepkisi sınırlı oldu, Türk Lirası Dolar karşısında az da olsa değer kazanarak 32,8 seviyesine yükseldi.

Ekonomistler kararın olası etkilerini sosyal medya hesaplarından yaptıkları paylaşımlarla değerlendirdi.

İktisatçı Hurşit Güneş, "Ülkeye yatırım akacağını düşünen varsa yanılırlar. Yerli sermayenin yurt dışına kaçışı doğrudan yabancı yatırım verilerinden fazla olduğunu ve bunun da nedeninin gri liste olmadığının altını çizelim" paylaşımını yaptı.

İktisatçı Mustafa Sönmez, "Türkiye gri listeden çıktı diye yabancı para akmaz. %75,5 resmi enflasyonu olan bir ülkede yargı, Saray yargısı, cinayetlerin üstü örtülü, Gezi rehineleri, politikacılar keyfi olarak içeride tutuluyor, güven endeksi aşağı doğru. Bunları görmüyor mu dış alem?" dedi.

Prof. Dr. İhsan Ersan ise, "Temmuz'da beklenen olası not artışı, enflasyonda düşüş eğilimi, başta uluslararası fonlar olmak üzere yabancı kaynak girişini hızlandırabilir" ifadelerini kullandı.

FATF tarafından riskli olarak değerlendirilen ve gri listede yer alan 20'den fazla ülke var.

Kurum Şubat ayında Birleşik Arap Emirlikleri'ni listeden çıkarmıştı.

FATF nedir?

Hazine ve Maliye Bakanlığı'na bağlı MASAK'ın (Mali Suçları Araştırma Kurulu) internet sitesinde yer alan bilgilere göre FATF, 1989 yılında G-7 ülkeleri (ABD, Japonya, Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya ve Kanada) tarafından kara para aklamanın uluslararası alanda önlenmesi amacıyla OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü) bünyesinde kuruldu.

FATF'ın toplam 40 üyesi bulunuyor. Türkiye, 24 Eylül 1991 tarihinde FATF'a üye oldu.

FATF faaliyetlerini, Genel Kurul toplantıları ve çeşitli konularda çalışmak üzere oluşturulan çalışma gruplarının gerçekleştirdiği toplantılar yoluyla yürütüyor.

FATF Genel Kurulu her yıl 3 kez toplanıyor. Bu toplantılar genellikle Ekim, Şubat ve Haziran aylarında yapılıyor.

Üye ülkeleri "kara para aklama ve terörün finansmanının önlenmesi" konusunda gösterdiği gelişmeler bakımından periyodik olarak denetleyen FATF, ülke raporunda tespit edilen eksiklikleri iki yılda bir yapılan güncelleştirme (Biennial Update) ve düzenli izleme (Regular Follow Up) ile takip ediyor.

FATF, "kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadelede geride kaldığı" gerekçesiyle Türkiye'yi 21 Ekim 2021 yılında ''gri liste''ye almıştı.

Bu listede Türkiye dışında Nijerya, Güney Afrika, Jamaika, Kenya, Vietnam, Yemen, Bulgaristan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Filipinler ve Suriye dahil olmak 20 ülke daha yer alıyordu.

BBC Türkçe