Ukrayna'daki Erdoğan- Zelenskıy- Guterres üçlü zirvesi sona erdi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy ile görüşmek için bugün Ukrayna’ya gitti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskıy ve BM Genel Sekreteri Guterres Lviv’de üçlü zirvede buluştu.

Rusya’nın 24 Şubat 2022’de başlattığı savaştan bu yana arabuluculuk rolü üstlenen Türkiye, bölgede savaşın sona ermesi için dünyayı heyecanlandıran adımlar atmaya devam ediyor. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy’ın kendisini Lviv’e davet etmesi üzerine Ukrayna’ya gitti. Erdoğan, Ukrayna’nın Lviv kentine ulaşabilmek için önce uçakla Polonya’ya indi. Polonya’dan kara yoluyla Lviv sınırını geçen Cumhurbaşkanı Erdoğan, beraberindeki heyetle Potoçki Sarayı’na geçti. İkili arasındaki görüşmeler saat 14.00’te başladı. Sonrasında görüşmelere Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres de katıldı. Üçlü arasında yapılan zirve, yaklaşık 40 dakika sonra sona erdi.

UKRAYNA ZİRVESİNİN GÜNDEMİ

Liderler arası yapılan görüşmelerde ve üçlü zirvede, Ukrayna tahıl koridoru, Zaporijjya Nükleer Santrali’ndeki son durum ve savaşın diplomatik yollarla nasıl sonlandırılabileceği konuları konuşuldu.

“ERDOĞAN’IN ZİYARETİ GÜÇLÜ DESTEK”

Zirve’nin ardından ilk açıklamalar Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskıy’den geldi. Zelenskıy, açıklamalarında Erdoğan’ın ziyaretinin önemine vurgu yaparak başladı. Zelenskıy, Erdoğan’ın Lviv ziyaretini “Güçlü bir ülkeden gelen güçlü bir destek” olarak nitelendirdi. Türkiye ve Ukrayna arasındaki ikili ilişkilerin iki ülkeyi de güçlü kılacağına değinen Zelenskıy, “Türkiye Cumhurbaşkanı’nın Ukrayna ziyareti, böylesine güçlü bir ülkeden gelen güçlü bir destek mesajıdır. Lviv’deki görüşmede Recep Tayyip Erdoğan ile tahıl girişimini iyileştirme ihtimalini, Zaporijjya Nükleer Santrali çevresindeki durumu ve işgalcilerin nükleer şantajını, Rusya’nın geçici olarak işgal edilen Ukrayna topraklarındaki geniş çaplı tahıl hırsızlığını görüştük. Savunma iş birliği konularına da konuştuk” dedi.

TÜRKİYE-UKRAYNA ARASINDA ALTYAPI ANLAŞMASI İMZALANDI

Üçlü zirvede bir araya gelen Ukrayna ve Türkiye liderleri Ukrayna’nın savaşla beraber yaşadığı altyapı sorununu ele aldı. İki ülke arasında savaştan sonra Ukrayna’nın altyapı konusunda yeniden inşası için anlaşma imzalandı.

İKİ ÜLKENİN MİLLİ SAVUNMA BAKANI BİR ARAYA GELDİ

Lviv’de gerçekleşen 3’lü zirve devam ederken, Ukrayna ve Türkiye Milli Savunma Bakanları Oleksiy Reznikov ve Hulusi Akar da bir araya geldi. İkili görüşmede bölgedeki güvenlik konularının konuşulduğu kaydedildi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Lviv’deki üçlü zirvenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında şunları kaydetti:

“İş birliğimizi, dayanışmamızı mevcut şartlar altında ilerletme imkanlarını ele aldık. Tabii yaklaşık 6 aydır devam eden savaş, görüşmelerimizin ana konusunu teşkil etti. Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne ve egemenliğine desteğimizi bu vesileyle bir kez daha vurguladık.

HARKİV’DEKİ SALDIRI

Yaşanan can kayıplarından duyduğumuz derin üzüntüyü bir kez daha ifade ettik. Dün gece Harkiv’de bir yurda yönelik gerçekleştirilen 9 sivilin öldüğü, 35 kişinin yaralandığı füze saldırısı için de ülkemiz ve milletimiz adına taziyelerimi ilettim.

“YENİ BİR ÇORNOBIL İSTEMİYORUZ”

Yeni bir Çornobıl yaşamak istemiyoruz. Türkiye olarak bir taraftan çatışmaların diplomatik çözümle sona ermesi için çaba harcarken diğer taraftan da Ukraynalı dostlarımızın yanında olduk ve olmaya da devam ediyoruz.

Savaşın başından bu yana Ukrayna halkının acil insani ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla 98 tırlık insani yardım malzemesi sevk ettik.

“BİN 507 UKRAYNALIYI ÜLKEMİZE KABUL ETTİK”

325 bine yakın Ukraynalıya geçici olarak ülkemizde ev sahipliği yaptık. Ukrayna’daki şartlar normale dönünceye kadar misafir etmek üzere 1099 yetim ve 408 refakatçisinden oluşan toplam 1507 kişiyi ülkemizde kabul ettik.

Görüşmemizde savaşın Ukrayna’da sebep olduğu fiziki yıkımın boyutlarını da ele aldık. Bugüne kadar olduğu gibi Ukrayna’nın yeniden imarı için gereken desteği vereceğimizi Sayın Zelenskıy ile paylaştık.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Sayın Guterres’in de katılımıyla gerçekleştirdiğimiz 3’lü görüşmenin odak noktasını savaşın ne şekilde nihayete erdirilebileceği oluşturdu.

25 GEMİ UKRAYNA TAHILINI TAŞIDI

Malumunuz bundan daha 1 ay önce BM, Ukrayna, Rusya ve Türkiye olarak tarihi nitelikte bir ortak çalışma örneğini sergiledik. Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden güvenli bir şekilde dünya piyasalarına ihracını mümkün kılan İstanbul Mutabakatı’nın olumlu yansımalarını sadece Ukrayna değil tüm dünya hissetmeye başladı.

Mutabakatın uygulamaya konduğu 1 Ağustos’tan bu yana toplam 25 gemi yaklaşık 625 bin ton Ukrayna tahılını dünya pazarlarına ulaştırdık, ulaştırıyoruz.

ERDOĞAN: SAVAŞ MÜZAKERE MASASINDA SON BULACAK

Bugünkü temaslarımızda mevcut mekanizmanın faaliyetlerinin artırılarak sürdürülmesi için atılabilecek adımlar üzerinde durduk. 3’lü görüşmemizde ayrıca İstanbul Mutabakatı’nın oluşturduğu müspet havanın kalıcı barışa tahvil edilmesi imkanlarını da değerlendirdik. Diplomatik sürecin canlandırılması için uluslararası toplumun daha fazla sorumluluk üstlenmesi gerektiğine özellikle işaret ettim. Şahsen savaşın en nihayetinde müzakere masasında sonuçlanacağına olan inancımı muhafaza ediyorum. Esasen Sayın Zelenskıy ve Sayın Guterres de aynı fikirdeler. Tüm mesele müzakere masasına giden en kısa ve adil yolu tespit etmektir.

Mart ayında İstanbul’da şekillenen parametreler üzerinden müzakerelerin canlandırılmasının imkan dahilinde olduğuna inanıyorum. Bu hedefe yönelik olarak her türlü desteği vermeye tekrar kolaylaştırıcı veya ara bulucu rolünü oynamaya hazırız. Tabii görüşmemizde savaş esirlerinin mübadelesi konusunu ve bu konudaki girişimlerimizi ele aldık, bu konuyu önemsediğimizi de ayrıca ifade etmek istiyorum. İnanıyorum ki şu anda burayı takip edenler, ‘Acaba bu esirlerin mübadelesi ne oldu’ sorusunu da cevaplamaya çalışıyor. Bu konuyla ilgili olarak Sayın Putin ile Rusya tarafıyla da bugünkü bütün görüşmelerimizin neticesini değerlendirmeye devam edeceğiz.”

Erdoğan’dan sonra sözü Guterres aldı. Guterres konuşmasında Türkiye’nin tahıl koridoru konusundaki başarısına tekrar değinerek, Zaporijjya Nükleer Santralinde yaşananlara tepki gösterdi. Guterres, tahıl koridoru konusunda edinilen başarıyı “gıda cephesindeki olumlu ivme diplomasisinin zaferi“ olarak nitelendirdi. Guterres, Ukrayna ve Rusya’dan daha büyük miktarlarda yiyecek ve gübreyi çıkarmanın savunmasız insanlara ve ülkelere yardım sağlamak için çok önemli olduğunu belirtti.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ise tahıl koridoru konusuna değinerek “Gıda cephesindeki olumlu ivme diplomasinin zaferini yansıtıyor. Ukrayna ve Rusya’dan daha büyük miktarlarda yiyecek ve gübreyi çıkarmak, en savunmasız insanlara ve ülkelere yardım sağlamak için çok önemli” dedi.

Guterres, Zaporijjya Nükleer Santrali’ndeki askeri ekipman ve personel çekilmesi gerektiğine dikkat çekerek “Zaporijjya’ya yönelik potansiyel bir hasar, intihardır” ifadelerine vurgu yaptı.

ZELENSKIY: RUSYA’NIN İŞGAL ETTİĞİ TOPRAKLARI TERK ETMESİ GEREKİYOR

Guterres’in ardından basın toplantısında Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy konuştu. Zelenskıy de Türkiye’nin tahıl koridoru krizinin çözümündeki etkisine vurgu yaptı, tahıl gemilerinin sayısının artması gerektiğini söyledi. Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskıy, Rusya’nın işgal ettiği topraklardan geri çekilmesi gerektiğinin altını çizerek Rus işgal birliklerinin de derhal Zaporijjya Nükleer Santrali’nden de çekilmesi gerektiğini vurguladı.

Zelenskıy, santralin kontrollerinin yapılabilmesi için BM Genel Sekreteri ile Zaporijjya’daki olası Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı heyetinin parametreleri konusunda uzlaşıya varıldığını söyledi.

QHA