İsrail'in savaş sonrası Gazze planı ne içeriyor?

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas yönetimindeki Gazze için savaş sonrası ilk resmi planı savaş kabinesine sundu. Filistin Yönetimi lideri Mahmud Abbas'ın sözcüsü Nabil Abu Rudeineh ise bu planın başarısızlığa mahkum olduğunu söyledi.

Plana göre İsrail bölgede güvenliği süresiz olarak kontrol edecek ve İsrail'e düşman gruplarla bağlantısı olmayan Filistinliler bölgeyi yönetecek.

İsrail'in en büyük müttefiki olan ABD, savaştan sonra Gazze'yi Batı Şeria merkezli Filistin Yönetimi'nin yönetmesini istiyor.

Ancak Netanyahu'nun Perşembe gecesi bakanlara sunduğu belgede Filistin Yönetimi'nden hiç bahsedilmiyor.

Plana göre, İsrail, Filistinlilerin bağımsız bir devlet kurmak istedikleri işgal altındaki Batı Şeria ve Gazze de dahil olmak üzere Ürdün'ün batısındaki tüm topraklar üzerinde güvenlik kontrolünü sürdürecek

Uzun vadeli hedefler listesinde Netanyahu bir Filistin devletinin "tek taraflı olarak tanınmasını" reddediyor. Filistinlilerle bir çözüme ancak iki taraf arasında doğrudan müzakereler yoluyla ulaşılabileceğini söylüyor; ancak Filistin tarafının kim olacağı belirtilmiyor.

Netanyahu'nun Gazze için orta vadeli hedefleri ise silahsızlanma ve radikalleşmenin önlenmesi. Bu ara aşamanın ne zaman başlayacağı ya da ne kadar süreceği konusunda ayrıntılı bilgi vermiyor. İsrail'in saldırıları nedeniyle büyük bölümü yıkıma uğrayan Gazze Şeridi'nin yeniden inşası için de bölgenin tamamen silahtan arındırılmasını öngörüyor.

Plana göre, savaş sona erdikten sonra Gazze'nin sivil işleri "idari deneyime sahip" ve "terörizmi destekleyen ülke ya da kuruluşlarla bağlantısı olmayan" yerel yetkililer tarafından yürütülecek.

Netanyahu, Gazze'nin güneyinde Mısır sınırında İsrail güçlerinin varlığını ve Refah sınır kapısı da dahil olmak üzere kaçakçılık girişimlerini önlemek için Mısır ve ABD ile işbirliği yapmasını öneriyor.

Ayrıca Birleşmiş Milletler (BM) Filistinli mülteciler ajansı UNRWA'nın kapatılması ve yerine başka uluslararası yardım gruplarının kurulması çağrısında bulunuyor.

Başbakanlık ofisinden yapılan açıklamada, Netanyahu'nun planı için, "Başbakanın ilkeler belgesi, savaşın hedefleri ve Gazze'deki Hamas yönetiminin sivil bir alternatifle değiştirilmesi konusunda geniş bir kamuoyu mutabakatını yansıtmaktadır" ifadesi kullanıldı.

Belge, konuyla ilgili bir tartışma başlatmak üzere savaş kabinesi üyelerine dağıtıldı.

Filistin Yönetimi tepki gösterdi

Netanyahu'nun önerisini değerlendiren Filistin Yönetimi lideri Mahmud Abbas'ın sözcüsü Nabil Abu Rudeineh Reuters'e yaptığı açıklamada bu önerinin, İsrail'in Gazze'deki coğrafi ve demografik gerçekleri değiştirme planları gibi başarısız olmaya mahkum olduğunu söyledi.

Sözcü, "Eğer dünya bölgede güvenlik ve istikrarla gerçekten ilgileniyorsa, İsrail'in Filistin toprakları üzerindeki işgaline son vermeli ve başkenti Kudüs olan bağımsız bir Filistin devletini tanımalıdır" dedi.

Filistin Yönetimi Dışişleri Bakanlığı X'te yaptığı açıklamada Netanyahu'nun planının "iktidarda kalmak için savaşı uzatma çıkarına hizmet ettiğini" ekledi.

Açıklamada önerinin Filistin Devleti'nin kurulmasına yönelik Amerikan ve uluslararası çabaları engelleyeceği de belirtildi.

İsrail'in başlıca destekçisi ABD de dahil olmak üzere İsrail-Filistin sorununun çözümünde nihai hedef olarak iki devletli çözüm çağrıları Gazze'deki savaşla yeniden canlandı. Ancak bazı üst düzey İsrailli siyasetçiler buna karşı çıkıyor.

İki devletli çözüm uzun zamandır Batı'nın bölgedeki temel politikalarından biriydi ancak 1990'ların başında Oslo Anlaşmalarının imzalanmasından bu yana Filistin devletinin kurulması konusunda çok az ilerleme kaydedildi.

Hamas 7 Ekim'de İsrail'in güneyine saldırı düzenlemiş ve yaklaşık 1200 kişi ölmüş, 253 kişi de rehin alınmıştı.

Abluka altındaki Gazze'ye İsrail'in hava ve kara saldırılarında ise yaklaşık 29 bin 500 kişi öldü. Bölge nüfusunun büyük çoğunluğu yerinden edildi; temel ihtiyaç maddelerinden mahrum bırakıldı.

BBC Türkçe