Tuz Gölü’ndeki flamingo katliamı: "Dünyayı gezdim, böyle korkunç tablo görmedim!.."

Türkiye, Tuz Gölü'nde binlerce yavru flamingonun susuzluk ve açlık nedeniyle yaşamını yitirmesini, yaban hayat ve kuş fotoğrafçısı Fahri Tunç'un görüntüleriyle öğrendi.

Bazı çiftçilerin, Konya’nın Cihanbeyli ilçesi Gölyazı bölgesinde valilik ve belediye başkanlığının uyarılarına rağmen drenaj kanalı üzerinden su çekerek (su taşıyan kanalları kapatarak) yavru flamingoları ölüme terk etmesine tepki yağdı.

"20 dakika boyunca ağladım"

Independent Türkçe'nin ulaştığı Fahri Tunç, fotoğraf ve video çekmek için gittiği alanda ölü flamingoları görünce "yıkıldığını" ve 20 dakika boyunca ağladığını anlattı.

Önce etrafta flamingo görmeyince bir tuhaflık sezdiğini belirten Tunç, daha sonra ölü birkaç yavru gördüğünde, güçsüzlük, hastalık gibi nedenlerle günde 200-300'ünün yaşamını yitirmesinin "doğal seleksiyon" olarak adlandırılması nedeniyle başta durumu normal karşıladığını söyledi.
 

Fotoğraf: Fahri Tunç

Fahri Tunç, sonrasında ise binlerce yavrunun cansız görüntüsüyle karşılaşıp şoke olduğunu aktardı.

"Kuş fotoğrafları çekmek için dünyayı gezdim, böyle korkunç bir tablo görmedim"

Sekiz yıldır bu alana giderek fotoğraf çekip, video kaydettiğini ve elinden geldiğince sayım yapıp sonuçları Doğa Derneği'yle paylaştığını belirten Tunç, sözlerini şu ifadelerle sürdürdü: 

Yıllarca o hayvanları izleyen, fotoğraflarını çeken, ağustos ayında onları yolculayan ve bir dahaki seneyi dört gözle bekleyen biri olarak ne kadar üzüldüğümü anlatamam. 

Kuş fotoğrafları çekmek için dünyayı gezdim. 31 ülkeye gidip farklı çalışmalar yaptım ama böyle korkunç bir tablo görmedim.

 Kuş cenneti olan yer cehenneme döndü. En son flamingo yavrusu gidene kadar ebeveynler orada bekler. Hayvanlardan öğrenecek çok şey var.

"Su çekilince, yavrular beslenme alanında su bulamıyor"

46 yaşındaki fotoğrafçı Fahri Tunç, Independent Türkçe'ye yaptığı açıklamada flamingoların nisan-mayıs ayında kuluçkaya yattığını, bir ay sonra da yavruların çıktığını söyledi. 

Tunç'un aktardığına göre bu yavrular, ana kucağı denilen, ebeveynleri tarafından oluşturulan halka içine giriyor ve  onlarla birlikte beslenecekleri alana gidiyorlar. Daha sonra da yeniden temizlenecekleri alana geçiyorlar. Bu döngü iki ay boyunca devam ediyor. 
 

Anadolu Ajansı'nın 2019'da fotoğrafladığı flamingo yavruları

Yavruların daha sonra uçma egzersizleri yaptığını belirten tecrübeli fotoğrafçı, üçüncü aydan itibaren de uçtuklarını söyledi. 

"Beslenme ve dinlenme arasındaki mesafe uzarsa, kayıplar fazla olur" diyen Fahri Tunç, Tuz Gölü'ndeki hadiseyi ise şöyle anlattı: 

 Oradaki su çekilince, yavrular beslenme alanında su bulamıyor. Su bulabildiği yerde doyuyor ama yok. Öbür tarafa gidiyorlar, yine aç, yeniden beslenenecekleri alana dönüyorlar ama yine bir şey yok, bu yola yavru dayanamıyor.

"Hepsi kaçak işliyor"

Bölgede kaçak şekilde sürülen arazilerin durumuna ve ecrimisil kaynaklı yasa boşluğuna da dikkat çeken Tunç, bu durumu "Türkiye'nin kanayan yarası" olarak niteledi ve ekledi:

Devlete ait olan arazileri sürüp, sonra da oraya sonda vuruyor ve sulamaya başlıyorlar. Bunların hepsi kaçak işliyor!

Geçmişte bununla ilgili denetmenlerle konuştuğumzda, 'Sadece bir ekibimiz var ama tarla sürüldüğüne dair günde 70-80 ihbar alıyoruz. Hangi birine yetişebiliriz ki' denildi. Bununla ilgili caydırıcılık olmalı, devlete iat araziyi izinsiz sürersen cezası var. Ecrimisil denilen olay var, devlet sana ceza yazıyor ama sen araziyi kullanmaya devam ediyorsun. Bu sadece Tuz Gölü civarında yok. Adana Tuzla’da da var, Osmaniye Kırmıklı’da da Mersin'de de. Samsun'da da var, Aksaray'da da..

Anadolu Ajansı'nın 2019'da fotoğrafladığı flamingo sürüsü

"Yavru flamingolar sorumsuzluk ve denetimsizlik yüzünden öldü" 

Yavru flamingoların ölmesini "sorumsuzluk" ve "denetimsizlik" olarak niteleyen Tunç, "Bu işin sorumlusu benim, sizsiniz, çifti, millet, devlet, Tuz Gölü’nün güzellikleri söz konusuysa sahip çıkan ama problem olduğunda sorumluluk almayan herkes" şeklinde konuştu. 

Kendisinin yaban hayat çalışmaları ve fotoğraflarla ilgili olarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'den plaket aldığını da ekleyen Tunç, "Derdimiz insanları birbirine düşürmek değil. Burada suçlu hepimiziz" dedi. 

"Su seviyesi son 10-15 yılda 5 metreden 70 metreye indi"

Su çekilmesi nedeniyle Tuz Gölü'ndeki su seviyesinin son 10-15 yılda 5 metreden 70 metreye indiğini de belirten fotoğrafçı Tunç, ölen flamingo sayısını net şekilde bilmenin mümkün olmadığını ancak binlerle ifade edilebileceğini söyledi.

"Konunun peşini bırakmayan herkese teşekkür ediyorum"

Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi'nin (BOTAŞ) bölgede doğalgaz depolama kuyuları açıp, çıkan suyu Tuz Gölü’ne aktarmasına rağmen miktarın yeterli gelmediğini de ifade eden Fahri Tunç, flamingoların ölümünün peşini bırakmayan ve konuyu sahiplenenlere de teşekkür etti.

"Çocuklara doğa ve hayvan sevgisini aşılamak için müfredata saha çalışması eklenmeli"

31 ülke gezdiğini belirten Fahri Tunç, doğa bilinci ve hayvan sevgisinin neden küçük yaşta aşılanması gerektiğine ilişkin bir anısını da Independent Türkçe'yle paylaştı: 
 

Doğa bilinci aşılamanın ne demek olduğunu, Singapur'da bir parkta gördüm. Ortaokul talebeleri sahada ders yapıyor, hayvanları tanıyorlardı.

Bir öğrenci bana tüm detaylarıyla akbalıkçılı anlattı. Yumurtasını, boyutunu, kuluçka süresini, beslenme alışkanlığını... 

Benim için inanılmaz bir deneyimdi. 

Türkiye'ye döndüğümde Aksaray'da gençlik merkeziyle beraber bunu yapmaya çalıştım. Ortaokul, lise, üniversite öğrencileriyle birlikte kuş gözlemi yapıp, onları doğaya aşık etmeye çalışıyoruz.

Milli Eğitim Bakanlığı'na da çağrıda bulunan Tunç, "Çocuklara doğa ve hayvan sevgisini aşılamak için müfredata saha çalışması eklenmeli. Bakanlık, müfredata saha çalışması koyarsa, doğa bilinci ve hayvan sevgisi aşılamak için çok önemli bir adım atılmış olur" dedi.
 

Fotoğrafçı Fahri Tunç/ Kaynak: Facebook

Anadolu'nun allı turnası...

Anadolu’da "allı turna" olarak bilinen ve türkülere de konu olan flamingoların doğal yaşamdan koparılmasını eleştiren Tunç, İstanbul Çatalca'daki Flamingo Köy isimli yere de tepki göstererek, "Flamingoların oraya nasıl götürüldüğüne bakmak lazım. Yemek yiyen, vakit geçiren insanların tepki göstermesi gerekli. Onları doğal yaşamından koparılmasını kamuoyunun takdirine bırakıyorum" dedi.

Sıcağın ve tuzluluğun arttığı yaz dönemlerinde fazla üreyen bir bakteri nedeniyle Tuz Gölü’nün rengi pembeye dönüyor/ Fotoğraf: Twitter-@ahmetkilincli

"Bafa’yı kurtaralım; Kuş fotoğrafçısının giremediği yere avcı nasıl giriyor?"

Fotoğrafçı Fahri Tunç, son olarak "kuş cenneti" olarak bilinen Bafa Gölü'ne ilişkin de şu sözlerle çağrıda bulundu: Kuş fotoğrafçısının giremediği yere avcı nasıl giriyor? Kuşçu gidemiyor, bunu yasaklıyorsunuz ama avcıya izin veriyorsunuz! Denetim yapılıyor mu? Oradan sürekli silah sesi geldiği söyleniyor! Bafa'yı kurtaralım.

Tuz Gölü, yüzölçümü bakımında Türkiye'nin ikinci en büyük gölü/ Fotoğraf: AA

Ne olmuştu?

Binlerce yavru flamingonun Konya Drenaj Kanalı üzerinden su çekilmesi nedeniyle göz göre göre ölüme terk edilmesiyle gözler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Konya ve Aksaray Valilikleri ile Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na çevrildi.

Yetkililer, konuya ilişkin daha önce uyarılarda bulunulduğunu açıkladı.

Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın “2021 yılı mayıs-eylül ayları boyunca Konya Drenaj Kanalı üzerinden kesinlikle su çekilmemesi konusunda tüm tedbirlerin ivedilikle alınmasını” talep ettiği belirtildi.

Çekilen setler Eylül 2020’de kaldırıldı

Konya Valiliği ise bölgeden su çekilmemesi için benzer bir uyarıyı geçtiğimiz eylül ayında da yaptıklarını ve DSİ yetkililerinin kanal üzerine kurulan setleri vinç yardımıyla kaldırdığı bilgisini kamuoyuyla paylaştı.

Valilik, Tuz Gölü'ndeki flamingo ölümleriyle ilgili soruşturma başlatıldığını açıkladı.

Yavru flamingo sayıları azalıyor

Resmi verilere göre, Tuz Gölü’nde 2019 yılında 20 bin 381 adet flamingo yavrusu sayılırken, 2020’de bu sayı 18 bin 125’e geriledi.

Flamingolar Tuz Gölü’ne nereden ve ne zaman gelir, sonrasında nereye giderler?

Mart ayında İzmir Gediz Deltası'ndan Tuz Gölü'ne gelen flamingolar, eylül-ekim aylarında tekrar Gediz Deltası'na kış mevsimini geçirmeye gidiyor. Tuz Gölü, flamingoların en büyük koloni oluşturduğu yer ve bu bakımdan tek olma özelliğine sahip.

© The Independentturkish