Gagauz Özerk Yeri... Ülkeye adını veren Gagauzların kökeni Oğuz Türkü.. TRT'den Ayşe Şimşek, Gökoğuzların yurdu Gagauzya'yı ve Gagauz Türklerini başkent Komrat'tan izlenimlerini anlatıyor;
Moldova'ya bağlı özerk bir devlet olan Gagauz Özerk Yeri’nde Gagauz Türkleri yaşıyor.
Ülkeye adını veren Gagauzların, kökeni Oğuz Türkü ve Gagauz kelimesinin Gökoğuzdan türediği düşünülüyor.
Gagauz Özerk Yeri’nin başkenti ise Komrat. Gagauz Özerk Yeri, Başkent Komrat, Çadır Lunga ve Valkaneş olmak üzere üç şehir ile yaklaşık 25 köyden oluşuyor.
Gagauz Türkleri yüzyılladır bu coğrafyada yaşıyor.
Resmi olarak Moldova’ya bağlı olsalar da halk, “Biz kan kadeşiyiz, Türkiye’ye gönülden bağlıyız. Bizi ayıran tek şey Karadeniz’dir.” diyor.
Türk lehçelerinin sınıflandırılmasına baktığımızda Gagauz Türkçesi, Oğuz dil grubunda yer alıyor. Bu grup; Azerbaycan Türkçesi, Türkmen Türkçesi, Türkiye Türkçesi ve Gagauz Türkçesinden oluşuyor. Oğuz grubundan yer alan bu lehçeleri kullanan Türklerin birbirleriyle anlaşma oranları yüzde 80’den fazla...
1994’te özerk bölgeye sahip oldular
Daha önce Sovyetler Birliği içinde yaşayan Gagauz Türkleri, 20 Ağustos 1990'da Moldova'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etti.
Moldova Parlamentosunun Gagauzların özel statüsünü kabul etmesi ile beraber Gagauzlar 1994’te "Gagauz Yeri" adını taşıyan bir özerk bölgeye sahip oldu. Dönemin Türkiye Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Moldova’ya düzenlediği resmi ziyaretinde Moldova Cumhurbaşkanı’yla beraber Gagauz Yeri’nin Çadır-Lunga kentinde görüştü.
Gagauz halkı 1994’ten bu yana Latin alfabesi kullanıyor.
Türkiye'nin yatırımları
2000’lerden gelindiğinde Türkiye’nin Gagauz Yeri’ne yaptığı yatırımlar gözle görülür bir artış yakaladı.
Özellikle Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) eliyle yaptığı yatırımlar arasında Gagauz köylerine su yatırımları, stadyum, okul ve bina restorasyonları, eğitim ve radyo/televizyon yatırımları bulunuyor.
Bilhassa Gagauz Radyo Televizyonu (GRT) ile TRT arasında 2012 imzalanan bir protokol sonrasında GRT’nin teknik donanımı TRT tarafından yenilendi.
"Gökoğuz Türklerinin kara gün dostu olmayı sürdüreceğiz"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2018 yılında Gagauz Özerk Yeri’nin başkenti Komrat’a bir ziyaret gerçekleştirdi.
“Gökoğuz Türklerinin kara gün dostu olmayı sürdüreceğiz” açıklamasını yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Türkiye olarak soydaşlarımızın yanında duracağız” dedi.
Komrat’a geldiğinizde çevrede Türk binalarıyla karşılaşıyorsunuz
Mustafa Kemal Atatürk kütüphanesi ve Atatürk büstü, Altındağ Belediyesi’nin yapmış olduğu Gençlik Merkezi, Türkiye’nin yaptırdığı 2 anaokulu, stadyum, huzurevi, hastane, kültür evi, ve Kongaz’daki Süleyman Demirel Türk-Moldovan lisesi kardeş Gagauzya’ya Türk halkından bir armağan…