Danıştay, zeytinlikleri madenciliğe açan yönetmeliği iptal etti

İkizköy'deki Akbelen Ormanı'nda bilirkişi keşfi yapılacağı gün olan 1 Mart 2022'de Maden Yönetmeliği'nde yapılan değişiklikle zeytinliklerin madenciliğe açılmasına karşı açılan dava, sonuç verdi. Danıştay, Zeytin Kanunu'na aykırı olan yönetmelikteki değişikliği iptal etti.   

Danıştay 8. Dairesi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı‘nın yayınladığı zeytinlik sahalarını maden faaliyetine açan tartışmalı Maden Yönetmeliği‘ni iptal etti.

Muğla, İkizköy’deki Akbelen Ormanı’nda bilirkişi keşfinin yapılacağı gün olan 1 Mart 2022’de Maden Yönetmeliği’de yapılan ve zeytinlikleri madene açan değişikliğe karşı dokuz dernek, yedi kooperatif ve 11 kişi dava açmıştı.

Danıştay 8. Dairesi, Maden Yönetmeliği’nde yapılan değişiklik ile eklenen 115. Maddenin 4. Fıkrasının iptaline karar verdi.

‘Zeytin Kanunu’na aykırı, hukuka uygun değil’

Danıştay kararında yönetmelikteki değişikliğin Zeytin Kanunu’na aykırı olduğu belirtilerek, “Değişikliğin, zeytinlik alanlardaki zeytinlerin sökülüp taşınması, başka yere dikilmesi, taşınmanın mümkün olmaması halinde ise doğrudan madencilik faaliyetine başlanılarak faaliyetin sonunda sahanın rehabilite edilip eski haline getirilmesi yönünde madencinin vereceği taahhütname ve davalı bakanlığın izniyle madencilik faaliyeti için yeterli olduğunu açıklayarak düzenlemenin Zeytin Kanunu’na aykırı olduğunu, yönetmelik değişikliği ile zeytinlik alanlarda madencilik faaliyetine idarenin izni ve madencinin taahhütnamesi ile olanak sağlayan düzenlemenin hukuka uygun olmadığı gerekçesiyle değişikliği iptal etmiştir” denildi.

Doğa Derneği tarafından konuya ilişkin yapılan açıklamada ise “Bu süreçte zeytinliklerin yanında olan tüm kişi ve kurumlara teşekkür ederiz. Yaşamı savunmak için mücadelemize hep birlikte devam edeceğiz!” ifadeleri kullanıldı.

Ne olmuştu?

Resmi Gazete’de 1 Mart 2022’de yayımlanan yönetmelikle birlikte tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlarında madencilik faaliyetlerinin önü açıldı. Yönetmelik, İkizköy’deki Akbelen Ormanı‘nda açılmak istenen kömür ocağı için yapılan bilirkişi keşfi öncesinde değiştirildi. İkizköylülerin avukatı Arif Ali Cangı yönetmelikle ilgili olarak “Sanki bizim keşfimizi bekler gibi yönetmelik değişti” demişti.

31 Mart’ta  İkizköy’ün Işıkdere mevkinde YK Enerji 17 zeytin ağacını dozerlerle sökmüş, karşı çıkan çevreciler darp edilerek gözaltına alınmıştı. Avukat İsmail Hakkı Atal, “YK Enerji ve Limak’a özel çıkarılan yönetmeliğin uygulanma kabiliyeti yoktur” ifadelerini kullanmıştı.

Yeşil Gazete'nin haberine göre, karara imza atan Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı daha sonra  61 ilde 344 maden sahası için ihale açmıştı.

Resmi Gazete’de yayınlanan ‘Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik “zeytin sahasında madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine” Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından izin verilebilmesini sağlayan Yönetmelik şöyleydi:

“Ülkenin elektrik ihtiyacını karşılamak üzere yürütülen madencilik faaliyetlerinin tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlara denk gelmesi ve faaliyetlerin başka alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması durumunda madencilik faaliyeti yürütecek kişinin faaliyetlerin bitiminde sahayı rehabilite ederek eski hale getireceğini taahhüt etmesi şartıyla Genel Müdürlük tarafından belirlenen çalışma takvimi içerisinde zeytin sahasının madencilik faaliyeti yürütülecek kısmının taşınmasına, sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine kamu yararı dikkate alınarak Bakanlıkça izin verilebilir.”