Rusya'nın Ukrayna'yı İşgal Planı

BURSA ARENA / Haber Merkezi

Amerikan istihbarat kuruluşları, Rusya’nın Kırım’ı 2014’te yedi yıl önce işgal etmesinin ardından Ukrayna’yı daha büyük güçle işgal etmeye hazır olduğunu bildirdi. ABD, Avrupalı müttefiklerini bu konuda uyardı. Amerikan istihbarat kaynaklarından elde edilen bilgiler bazı NATO üyeleriyle paylaşıldı. Yüksek dereceli güvenli istihbarat bilgilerine göre, Rusya, Ukrayna’yı işgal altındaki Kırım’dan, Rusya’nın Batı sınırlarından ve Belarus üzerinden yani üç koldan işgal etmeyi planlanmakta. Putin’in Ukrayna’da ikinci savaş konusunda ciddi olduğu ve daha karar vermediği istihbarat kaynaklarınca dile getirilmekte. Bunu, sahada destekleyici gelişmeler birkaç gündür yaşanmakta.

İlk olarak, Rus-Ukrain sınırlarında yaklaşık 100 bin Rus askeri hızlı ve büyük ölçekli saldırıya hazır olacak şekilde konuşlandırılmış durumda. Bu askerler zorlu engebeli arazi şartları ve dondurucu soğuk ortamında geniş toprakları potansiyel olarak uzun süreli işgal etme kabiliyetine sahipler. İkinci gelişme, Bloomberg’in haberine göre, Moskova Sovyet zamanından sonra ilk kez binlerce yedek askeri orduya katılma çağrısı yaptı. Bu yedek askerler Ukrayna’nın işgal edilmesinin ardından arka cepheyi güvenlik altına almak için kullanılacaktır. Üçüncü gelişme, Avrupa’daki müttefikleri ise Amerika’nın değerlendirmelerinin ardından her geçen gün artan diplomatik çabalar göstererek 2022’in ilk aylarında gerçekleşmesi muhtemel Ukrayna’nın işgalinden Rus Devlet Başkanı Vladimir Putin’i caydırmaya yoğunlaşıyorlar. Dördüncü gelişme ise Ukrayna savunma istihbarat biriminden yetkili Tuğgeneral Kyrlylo Budanov’un Military Times’a verdiği demeçte, Ocak sonu ya da Şubat başında Rusya’nın topçu ateşleri, zırhlı araçlar ve hava bombardımanıyla başlayacak saldırının 3,500 hava indirme ve özel kuvvetler ile deniz çıkarma birliklerinin Odesa ve Mariupul’a saldırılarıyla devam edeceğini ve Belarus sınırından da küçük birliklerle ilerleyeceğini bildirmişti.

Kremlin’in Kiev’i işgal edip etmeyeceğini kesin olarak söylemek mümkün olmasa da 100 bine yakın askerin Ukrayna’yı üç yönden kuşatması, askeri hareketliliğin belirlenmemesi için geceleri yapılması yanında Putin’in son iki ay içinde kırmızı çizgilerinden bahsetmesi tesadüf olarak görülmemelidir.

Harita 1: Ukrayna ordusunun Rusya’nın olası saldırısının nasıl sonuçlanacağına ilişkin değerlendirmesi. Ülkenin Rus tabur taktiksel birlikleri (BTG’ler) tarafından kuşatıldığını gösteriyor. (Ukrayna ordusunun izniyle)

Son gelişme ise NATO Genel Sekreteri’nin yaptığı açıklama:

“Alışılmadık askeri hareketlilik ve yoğunluğu görüyoruz. Rusya’nın Ukrayna’ya karşı saldırgan eylemlerde bulunmak için daha önce bu tür askeri yetenekleri kullanmaya istekli olduğunu biliyoruz.”

Rusların Ukrayna’yı işgal planına karşı Washington yönetimi, yeni askeri danışman ve ekipmanı Ukrayna’ya göndermeyi düşünmekte. Öldürücü silah yardımı paketinin hazırlıkları devam ediyor. Javelin anti-tank ve anti-zırhlı füzeleri ve havan sistemleri yanından yeni Stinger hava savunma sistemleri de Ukrayna’ya gönderilmesi şu anda masada. Daha önce Afgan yönetimine gönderilmek için Rusya’dan alınan Mi-17 Rus yapımı helikopterlerin Ukrayna’ya gönderilmesi de gündemde. Pentagon koridorlarında, Stinger füzesi ve helikopterlerin Ukrayna ordusuna verilmesinin Rusya açısından saldırganca ve krizi tırmandırıcı adım olarak görülebileceği de söylenmekte. Javelin anti-tank füzelerinin Rus ordusunun bel kemiği olan T-80 tanklarına karşı çok etkili olduğu biliniyor.

Biden yönetimi, 2014 Kırım işgalinde olduğu gibi Obama yönetimi gibi sürpriz saldırıya hazırlıksız yakalanmak istemiyor. Rus dış istihbarat kurumu, SVR, Amerika’nın Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etme iddialarının tamamen yanlış olduğunu belirtmesine karşın ateş olmayan yerden duman çıkmaz misali, Rus askeri hareketliliğinin Ukrayna’yı işgal mi ya da Batı’yı baskı altına alarak taviz vermesi için olup olmadığını önümüzdeki günler gösterecek. Putin’in bir başka amacı, Ukrayna’nın doğusuna saldırı düzenleyerek Kiev’de yönetim değişikliği olmasını sağlamak olabilir. Sovyet KGB’den sonra kurulan Rus FSB’nin Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy’i devirmek için planlar yaptığını Amerikan CIA yetkileri Ukraynalılarla paylaşıyorlar.

Amerikan yönetimi, Rus işgaline karşı 2022 Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası çerçevesinde başta Putin olmak üzere Rus vatandaşları, politikacıları ve Rus kurumlarına karşı geniş kapsamlı yaptırımların uygulanmasını düşünmekte. Senato Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Bob Menendez ayrıca Kuzey Akım 2’nin yaptırım kapsamına alınmasını önermekte. Almanya’nın Kuzey Akım 2’nin onaylanma sürecini ertelemesini Kiev yönetimi olumlu karşılamakta. Çünkü Rusya’nın soğuk kış aylarında Ukrayna’nın donmasına ve boru hatlarından elde ettiği gelirlerin azalmasının önüne geçilmiş olacak.

Kremlin’in Kiev’i işgal edip etmeyeceğini kesin olarak söylemek mümkün olmasa da 100 bine yakın askerin Ukrayna’yı üç yönden kuşatması, askeri hareketliliğin belirlenmemesi için geceleri yapılması yanında Putin’in son iki ay içinde kırmızı çizgilerinden bahsetmesi tesadüf olarak görülmemelidir. 2021 Nisan ayında başlayan Rus askeri hareketliliğinin Belarus’ta son bir aydır yaşanan mülteci sınır kriziyle birlikte değerlendirildiğinde Rus ordusunun Minsk yönetimiyle birlikte hareket ettiği varsayılabilir.

Hatta son Rus askeri yığınağının 2008 Rus-Gürcü Savaşıyla benzerlikler göstermesinin altını çizmek gerekir. 2008 yılında aynı şekilde Ruslar, Gürcü sınırına büyük askeri yığınak yaptıktan sonra beş gün içinde Gürcistan’ı işgal ettiler. O dönemde Rus saldırganlığını durdurmak için İngiliz, Fransız, Alman ve Amerikalı diplomatlar büyük çaba harcasalar da tansiyonu düşüremediler ve savaş kaçınılmaz oldu. Putin, Batı’nın NATO aracılığıyla Ukrayna’ya verdiği güvenlik sözlerinin arkasında durup Moskova yönetimiyle savaşa girmek ya da Gürcistan ve Kırım örneğinde olduğu gibi Rus ayısı karşısında durmayıp bir başka ulus-devletin Soğuk Savaş sonrası Avrupa’da işgaline sessiz kalmak ikilemi arasında bırakmaya çalışmaktadır.

Fakat tarih tekerrürden ibarettir. Rusya, Ukrayna’yı işgal edebilir.

Prof. Dr. Sezaii Özçelik

Çankırı Karatekin Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi.

QHA