NATO Liderler Zirvesi: "Ukrayna'ya destek artarak sürecek"

25 Mart 2022 Cuma 08:08

BURSA ARENA / Haber Merkezi

Bugün Brüksel'de düzenlenen NATO zirvesinin ardından liderler tarafından yapılan ortak açıklamada Ukrayna'ya desteğin artarak süreceği mesajı verildi.

NATO üyeleri, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin dördüncü haftasında ittifakın bir sonraki adımlarını kararlaştırmak için Brüksel'de buluştu.

NATO üyeleri, işgalin onlarca yıldır Avrupa-Atlantik güvenliğine yönelik en büyük tehdit olduğunu ifade etti, görüşmeyi ise NATO tarihinin en önemli görüşmelerinden biri olarak tanımladı.

NATO üyeleri, 2 Mart 2022'de Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda kabul edilen Ukrayna'ya Karşı Saldırganlık Kararı doğrultusunda, Rusya Devlet Başkanı Putin'i derhal savaşı durdurmaya ve askeri güçlerini çekmeye, Belarus'u da suç ortaklığına son vermeye çağırdı.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin de video bağlantısı aracılığıyla katıldığı görüşmenin ardından ittifak üyeleri NATO'nun savunma planlarını harekete geçirdiğini, NATO Mukabele Kuvveti unsurlarını konuşlandırdığını ve doğu kanadına 40 bin asker yerleştirdiğini belirtti.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'ya yönelik saldırısının tüm dünyada bir güvenlik tehdidi oluşturduğunu ifade eden NATO üyeleri, Kremlin'e Ukrayna'daki sivillerin ülkeden çıkışının sağlanması için hızlı, güvenli ve engelsiz insani koridorların açılmasına ve kuşatma altındaki şehirlere yardım gönderilmesine izin vermesi çağrısında bulundu.

NATO üyeleri, "Ukrayna'da giderek artan cinsel şiddet ve insan ticareti riskinden derin endişe duyuyoruz, vakaların siviller için büyük tehdit oluşturduğunu düşünüyoruz" ifadesini kullandı.

'Bir neslin gördüğü en büyük güvenlik krizi'

Zirve sonrası düzenlenen basın toplantısında konuşan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini "Bir neslin gördüğü en büyük güvenlik krizi" olarak tanımladı, "İttifakın güçlü, halklarını güvende tutmak için birleşmiş durumda" olduğunun altını çizdi.

Stoltenberg, NATO'nun Slovakya, Macaristan, Bulgaristan ve Romanya'ya dört yeni muharebe gücü göndereceğini belirtti, ancak işgalin topyekûn bir savaş haline gelmemesi için Ukrayna'ya asker gönderilmeyeceğinin tekrar etti.

Rusya'nın Ukrayna'ya karşı siber saldırıda bulunma ihtimali ve kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer tehdidine cevaben NATO, siber savunma sistemlerini güçlendirme çalışmalarını sürdürdüğünü ve Ukrayna'ya gerekli tüm desteği sağlayacağı açıklamasını yaptı.

Stoltenberg, kimyasal silahların kullanılmasının "Uluslararası hukukun açık ihlali olacağını" söyledi, kimyasal silahlara başvurulmasının son derece tehlikeli olacağı için "Çatışmanın doğasını tamamen değiştirecektir" dedi.

"Bu silahlar sadece Ukrayna'yı değil, aynı zamanda kontaminasyon nedeniyle potansiyel olarak NATO ülkelerini de etkileyecektir" diyen Stoltenberg, Rusya'nın geçmişte - Salisbury de dahil olmak üzere - kimyasal silah kullandığını hatırlattı.

Jens Stoltenberg'in görev süresi Ukrayna işgali nedeniyle bir yıl daha uzatıldı.

Olağanüstü yaptırımlar

NATO ittifakı üyeleri, Çin'in son dönemde yaptığı yorumlardan endişe duyulduğunu belirterek Çin'i Kremlin'in özellikle savaş ve NATO hakkındaki yanlış anlatılarını büyütmeye son vermeye ve barışçıl çözümler üretmeye çağırdı.

Çin Halk Cumhuriyeti de dahil olmak üzere tüm devletleri BM Şartı'ndaki egemenlik ve toprak bütünlüğü ilkeleri dahil uluslararası düzeni korumaya çağıran NATO üyeleri, devletlerin Rusya'nın savaş çabalarını her şekilde desteklemekten ve Rusya'nın yaptırımları atlatmasına yardımcı olacak her türlü hareketten kaçınması gerektiğini vurguladı.

Savaşa son vermek için Rusya'ya olağanüstü sayıda yaptırım uyguladığını belirten NATO, Avrupa Birliği dahil uluslararası birliklerle irtibatta olmaya devam edeceğini vurguladı.

'Kahramanca bir direniş'

NATO üyeleri zirve sonrası yayımladıkları bildiride, "Ukraynalılar Rusya'nın acımasız fetih savaşına karşı kahramanca bir direnişle dünyaya ilham verdi. Rusya'nın kadın, çocuk ve savunmasız kişiler de dahil sivillere yönelik yıkıcı saldırılarını şiddetle kınıyoruz" ifadelerini kullandı.

NATO'nun 24 Şubat'ta başlayan işgal süresince Ukrayna'ya kapsamlı insani destek sağladığını ve milyonlarca mülteciye ev sahipliği yaptığını belirten liderler, ittifakın aynı zamanda 2014'ten bu yana, Ukrayna'nın kendini savunma hakkını kullanma becerisine kapsamlı destek sağladığına dikkat çekti.

NATO üyeleri, "Rusya'nın derhal ateşkes uygulayarak müzakerelerde ciddi olduğunu göstermesi gerekiyor. Ukrayna'nın barış sağlama çabalarını ve savaşı sona erdirmek ve insani acıyı dindirmek adına müttefiklerin üstlendiği diplomatik çabayı destekliyoruz" dedi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, video bağlantısı aracılığıyla NATO zirvesinde yaptığı konuşmada Rusya'yı bu sabah Ukrayna'da fosfor bombası kullanmakla suçladı.

NATO liderlerine hitaben, "Yine çocuklar ölüyordu, insanlar ölüyordu" dedi.

Zelenskiy iddia ettiği saldırıyla ilgili herhangi bir kanıt sunmadı, saldırının nerede gerçekleştiğini de söylemedi.

Zelenskiy, Ukrayna'nın güçlü bir uçaksavar savunması olmaması nedeniyle en başından beri "semalarımızı korumaya yardımcı olmak için" hava desteği istediğini söyledi.

Ukrayna lideri, NATO'dan ayrıca tanklar için de çağrıda bulunduğunu aktardı: "Onları bize verin, bize satın" dediğini ancak bu konuda NATO üyelerinden henüz net bir yanıt alamadığını söyledi.

"Biz sadece hayatta kalmak, insanlarımızı kurtarmak istiyoruz." diyen Zelenskiy NATO'yu suçlamadığını söyledi.

Erdoğan: Amacımız iki ülke liderini bir araya getirmek

NATO Liderler Zirvesi'nin ardından basın açıklaması yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün desteklendiğini vurguladı. Ülkenin bağımsızlığının öncelik olduğunu söyledi.

"Ukrayna ile köklü ilişkilerimizin yanı sıra stratejik ortaklığımız var. Bir diğer komşumuz Rusya ile yapıcı ve karşılıklı güvene dayalı diyalog içinde olmaya özen gösteriyoruz" diyen Erdoğan müzakerelerin yakından takip edildiğini ekledi.

Amacın iki ülke liderini bir araya getirmek ve barış ortamı yaratmak olduğunu ifade etti.

"Türkiye, ittifak dayanışmasını esas alarak NATO'nun caydırıcılık ve savunma tedbirlerine katkıyı sürdürecek. Müttefiklerimizden aynı dayanışmayı bekliyoruz" sözlerini ekledi.

Erdoğan ayrıca savaşın kadın ve çocuklar üzerinde ağır travmalara yol açtığını belirtti, "Başta Avrupa ülkeleri olmak üzere herkes kapısına gelen mültecileri desteklemeli, sıkıntılarının hafifletilmesi için elini taşın altına koymalıdır" dedi.

Macron-Erdoğan görüşmesi

Erdoğan, zirve öncesinde Fransa Cumhurbaşkanı Emanuel Macron ile de ikili görüşme gerçekleştirdi.

Hem Rusya hem de Ukrayna ile temas halinde olan iki ülke lideri yaklaşık 45 dakika süren görüşmede, Türkiye ve Fransa'nın, Rusya ve Ukrayna arasında arabuluculuğu birlikte yürütmesine yönelik konuştu.

Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşın sona erdirilmesi için atılabilecek diplomatik adımlar görüşüldü.

BBC Haber Ajansı