Bodrum’da kurulu olan Bodrum Profesyonel Yöneticiler Derneği (BOYD), kurulduğu günden bugüne kadar birçok etkinliğe imza atıp, yol gösterici toplantı ve açıklamaları ile de turizm sektörüne ışık tutuyor. Turizmde yaşanan sıkıntıların atlatılması için raporlar hazırlayıp, görüşlerini de yansıtan BOYD, TÜRSAB’ın Booking.com’u kapatması nedeni ile sektörde yaşanan krizin daha da derinleşeceği görüşünü ortaya atarak bunun turizmcinin ayağına “kurşun sıkma” değerlendiriyor.
BOYD Başkanı Serdar Karcılıoğlu, Booking.com’un kapatılması nedeni ile TÜRSAB yönetimine ağır eleştirilerde bulunuyor. Özellikle az yataklı otellerin bundan çok fazla etkileneceğini, büyük otellerin de sarsıntı yaşayabileceğini de söyleyen Karcılıoğlu’nun bu eleştirisindeki önemli noktalara göz atalım:
"Dünya turizm tarihinde bu kadar kendi ayağına sıkan bir ülke olamaz. Son 2 yıldır Türkiye'de turizm bitme noktasına geldi. Turizmciler ayakta ve hayatta kalma mücadelesi verirlerken çok büyük bir darbe ile karşı karşıyayız. Ben booking.com kapatılması hadisesini Türkiye devleti açısından hem de bu konuya önayak olan TÜRSAB'ın açısından bir harakiri olarak nitelendiriyorum, çok yanlış bir harekettir. Bu girişim geri alınmazsa otelciler çok ciddi sorun yaşayacaklar. Çok ciddi batışlar olur, özellikle küçük, odası az oteller bu konuda çok daha fazla etkilenir. Büyük oteller de etkilenecek. Bu ayrı bir ucube noktadır. TÜRSAB ne zamandan beri bu ülkenin Maliye Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı varken, vergi toplama ve vergi kaçaklarını önleme gibi bir faaliyet ve araştırma içine giriyor. Bunu en önemli noktasıymış gibi gösteriyorlar. Oysaki biz gerçek nedenleri biliyoruz. 3-5 acentaya gelir sağlamak, ön plana çıkarmak adına booking.com'u ortadan kaldırmak adına yapılmış bir hadise olduğunu biliyoruz. Ayrıca bir kapris olduğunu biliyoruz. 2015 yılında mahkemeye verilmiş ve oradaki ana unsur 'booking.com'un TÜRSAB üyesi olmaması ile ilgiliydi. Yani bir 50 bin lira paranın TÜRSAB kasasına girmemesi ile ilgiliydi"
BOYD Başkanı’nın söyledikleri bu kadarla sınırlı değil. Sektörün içinde bulunan ve sektörü çok iyi tanıyan Başkan, acentelerle otelcilerin et-tırnak gibi olduğunu da vurguluyor. “Oteller olmazsa acenteler de iş yapamaz” diyor. Kendisini dinleyelim:
"Hemen hemen Türkiye'deki 15 bin otelin yayınladığı bir mecrada, kimsenin bir zorlaması yok. Birçok vatandaş da otel rezervasyonlarını bu siteler üzerinden yaptırıyor. Alan da razı, satan da razı. Bizim işletmelerimizin korunmaya ihtiyacı yok. Oda sayıları düşük kapasiteli olan küçük oteller ne yazık ki bu TÜRSAB'ın üyeleri olan acentalar tarafından değerlendirilmeye dahi alınmıyor. Bu otellerin de müşteri terminali booking.com ve benzer siteler. Bu tarzda çalışan diğer internet acentaları da sıraya alınmış, onların da kapatılması söz konusu. Artık iyice boğazı sıkma gibi bir nokta ile karşı karşıyayız. Sistemin Türkiye bağlantısının durdurulması ile, site üzerinde Bodrum'u arayan bir kişi Bodrum yerine Yunanistan'ın adalarını görüyor. Bodrum'a gelmek isteyen tatilci, belki tatilini erteliyor ya da istemediği bir yeri seçmek zorunda kalacak. 30 yıldır el yordamıyla dahi olsa birikimlerimiz var. Bu sürede yapılmış tesisler ve yetişmiş turizm elemanları var. Geldiğimiz noktada bu birikimlerimizi kaybetmek üzereyiz. Türkiye çok çabuk toparlanmalı. Turizm emekçileri koruma altına alınmalı. Özellikle turizm profesyonellerinin içinde olduğu çok ciddi bir çalıştay ile bizlerin görüşlerinin alınması gerekiyor. Daha sonra da neler yapılacağı tartışılmalıdır"
Konu turizm, açıklama yapanlar da sektörün içindeki çekirdek kadro olunca bizim fazla yorum yapmamıza gerek kalmıyor. Her şeyi açık şekilde ifade ediyorlar. Yanlışları, doğruları dile getirip, alınması gereken önlemleri de yetkililerin önüne seriyorlar.
BOYD Yönetim Kurulu Üyesi ve Bodrum’da yer alan Karya Beach Otel ile Karya Palm Beach Otel Genel Müdürü Hüseyin Softa da turizmdeki gelişmeleri değerlendirdi. Emitt Fuarı’nda yaşanan olumsuzluklara dşkkat çeken Softa, fuarlardan gelen haberlerin karamsar bir tablo çizdiğini söyleyip, görüşlerini şöyle yansıtıyor:
“ Özellikle yurt dışı fuarlarının iyi geçmemesi Avrupa ülkeleri ile olan sorunların artması umutsuzluğu daha fazla arttırdı. Yurt dışı rezervasyonlar tahmin edilenden daha az. Rusya’daki olumlu gelişmelerde istenileni karşılamak için yeterli değil. Turizmci alternatif yaratmak için çok çabalıyor. Örneğin Güney Afrika örneğin İran örneğin Brezilya gibi Güney Amerika ülkeleri. Fakat biliyoruz ki ne yapsak Avrupa pazarının kaybını telafi edemeyiz. Son zamanlarda her turizmci iç Pazar için çaba sarf ediyor ama iç pazarın pastası da belli buda maalesef yetmez. Bu olumsuzluklar sonucunda birçok otel yine açamayacak birçok otel bayram civarı açabilecek. Zaten son zamanlarda özellikle Bodrum’da çok rastlanan oteli yıkıp rezidans yapma fikri iyiden iyiye yayılmaya da başladı. Turizmin elindeki tek ürün otel. Eğer yatırımcıyı da kaybedersek ürünü de kaybederiz. Turizm sektörü zaten destek görmeyen yegane sektör iken birde sorunlarla baş başa kalması maalesef umutsuzluğu daha fazla artırıyor. Görünen o ki 30-40 milyar dolar gelir beklenen turizm bu rakamların yarısını göremeyecek. Bu da çok sayıda işletmenin en azından turizm faaliyetinin sonu ve çok sayıda çalışanın turizm emekçisinin işsizliği demek” 1-2 gün içinde oluşan booking.com adlı online satış portalının faaliyetinin durdurulması var ki inanılmaz bir darbe. Şimdi ne olacak büyük acentelerin girmediği küçük oteller ki bu ülke otellerinin sayısının nerdeyse %75 ini oluşturuyor. Çüzüm nasıl bulsun. Booking.com yerine hangi satış portalı ile alternatif oluştursun. Booking.com ülkeye en çok yabancı turisti getiriyor. İç Pazar müşterisi güveniyor otelci sezonda sıcak para görüyor. Tahsilat sıkıntısı yok. Bu kolaylıklarla çalışırken çıkan bu karar küçük otelciyi sokak acentelerinin çoğu güvenli olmayan ve de çok ucuz satış yapan Coll Centerlara muhtaç etti. Bu kabul edilemez. Bu çizdiğim tablo Bodrum içinde geçerli. Dış Pazar yok Ruslar gelse de Antalya yöresini tercih ediyor. Geriye ucuz fiyatlarla collcenter satışı öğrenci grupları ve iki bayram arası yerli Pazar kalıyor. Bu şartlarda yenilenmekte fayda var, çok tesis kapanır çok tesis satılıp rezidans yapılır çok çalışan işsiz kalır. Ülke turizm geliri de çok düşer.”
necdetbuluz@gmail.com