Dombranın hareketli ezgileri ve hoplayıp duran bir dağ tekesi kuklası… Enteresan ve bir o kadar da sevimli olan bu Kazak sanatının adı örteke. Kazakistan'ın geleneksel hayvan kukla sanatı örtekeyi anlattık.
Kazakistan'ın geleneksel hayvan kukla sanatı örteke nedir?
Örteke Kazak milli çalgısı dombrayı çalan kişinin tellere vurduğu parmaklarına iplerle bağladığı keçi kuklasını müziğin ritmine göre oynatmasıyla icra ediliyor. Ancak kolay değil ve kendine has incelikleri var.
Kazak sanatçı Ziyat Satimbek’in örtekeyi ve tanışma hikayesini TRT Haber'e anlattı:
"2017 yılında EXPO Fuarı'nda ilk kez örteke sanatı ile tanıştım. Kazakistan’ın en iyi ahşap ustaları ve zanaatkarları bir araya geldi. Örteke zaten eskiden çok yaygın olan bir kukla sanatıydı. Bu sanat benim ilgimi çekti ve öğrenmeye başladım."
"Özellikle çocuklar hayranlıkla izliyor"
Örteke, Kazaklar arasında dramatik unsurlar barındıran geleneksel türlerden biri.
Sanatçı Satimbek, "Dombra eşliğinde parçalar çalışıyorum. Evimizde geleneksel sanat müzemiz var. Müzeye gelen turistlerin ilgisini çok çekiyor. Özellikle çocuklar hayranlıkla izliyor.” diyor.
Örteke Kazak gençler arasında yeniden yaygınlaşıyor
Eski dönemlerden beri yaygın olan bu kukla sanatı Kazak gençler arasında yeniden yaygınlaşıyor.
Çünkü ülkede, bu sanatın tanınması için çeşitli etkinlikler, belgeseller, konserler ve yarışmalar düzenleniyor. Böylelikle, bu benzersiz sanat dalının sonraki nesillere aktarılması sağlanmış oluyor.
"Örteke ile tanışan turistlerden olumlu geri dönüş ve yorum alıyorum. Avrupa ülkelerinden gelen turistlerin çok dikkatini çekiyor. Sadece örtekeye değil kazak kültürüne büyük saygı gösteriyorlar.”
"Birliğimiz ve dostluğumuz bozulmasın"
Türkiye'den giden turistler, kültürel miraslarını koruduğu için sanatçıya teşekkür ediyor:
"Türkiye’den müzemize çok sayıda kişi geliyor. Kültürel mirasımızı koruduğumuz için teşekkür ediyorlar.”
Kazak sanatçı Ziyat Satimbek'in Türkiye'ye de bir selamı var:
"Türkiye’ye selamlarımı iletiyorum. Kardeşlerimize huzur ve mutluluklar diliyorum. Birliğimiz ve dostluğumuz bozulmasın."
Özel Haber : Ayşe Şimşek
Kamera:Beibit Sultanbek
Çeviri: Zhanar Salybay
Kurgu: Resul Daban