33 bini aşkın Kırgız vatandaşı, sınır çatışması nedeniyle yerinden edildi

BURSA ARENA / Haber Merkezi

Kırgızistan’da Tacikistan ile çatışmadan etkilenen 33 bini aşkın kişi güvenli bölgeye tahliye edildi. Çatışma nedeniyle yerinden edinilen, 14 bin 246 yetişkin, 19 bin 142’de çocuk yer aldı. İki ülkenin güvenlik güçlerini karşı karşıya getiren çatışmayla ilgili şu anda diplomatik misyonlar tarafından bir protokol imzalanarak ateşkes ilan edildi.

Kırgızistan yönetimi, Batken kentindeki çatışma bölgesinden tahliye edilen kişi sayısının 33 bin 388’i bulduğunu bildirdi. Konuya ilişkin, Kırgızistan Sağlık ve Sosyal Gelişim Bakanı Yardımcısı Aliza Soltonbekova, bugün basın toplantısı yaparak, son durumu kamuoyuyla paylaştı. Kırgızistan’ın resmi haber ajansı Kabar’da yayımlanan basın açıklamasında Bakan Yardımcısı Soltonbekova, 33 bini aşkın kişi çatışmada bölgesinden tahliye edildiğini ve Leylek ilçesinde insani kriz yaşandığını dile getirdi.

KIRGIZİSTAN’DA 33 BİNİ AŞKIN KİŞİ ÇATIŞMA BÖLGESİNDEN TAHLİYE EDİLDİ

Bakan Yardımcısı Aliza Soltonbekova, bölgedeki son durumu şu sözlerle bildirdi:

“Batken bölgesinin Ak-Say, Aktatır, Karabak ve Samarkandek muhtarlıkları ile Leylek bölgesinin Canı-Cer, Beşkent, Kulundu muhtarlıkları bölgelerinden toplam 33 bin 388 kişi tahliye edildi. Tahliye edilenlerin 14 bin 246’u yetişkin, 19 bin 142’si çocuktur. Bu insanlara, insani yardım için çalışmalar devam ediyor.”

BATKEN’İN LEYLEK İLÇESİNE ULAŞIM KESİLDİ

Soltonbekova, Batken ilinin Leylek ilçesinde karayollarının kapanmasından dolayı yaşanan yiyecek ve ilaç sıkıntısını bildirerek şunları söyledi:

“Leylek ilçesinde ilaç ve erzak tükenmek üzere…Sağlık Bakanı Alımkadır Beyşenaliyev orada. Leylek ilçesine erzak ve ilaçları anca uçak ile getirilebilir. Ve bakan bizzat getirilmesine talimat verdi. Olaydan dolayı yerliler dağlara saklandı. Orada yaklaşık 8 aile var ve yardıma ihtiyaçları var. Bu sorunu çözmek için Acil Durum Bakanlığı üstelendi”

KIRGIZİSTAN-TACİKİSTAN SINIR ÇATIŞMASINDA NELER OLDU?

Tacikistan’ın kuzeyindeki Sugd bölgesi ile Kırgızistan’ın güneyindeki Batken bölgesini ayıran sınır bölgesinde önceki gün iki ülkenin güvenlik güçleri karşı karşıya geldi. Bölgedeki su kaynağı üzerinde anlaşmazlıklar, çatışmaya döndü. Kırgızistan ordusu ve Tacikistan ordusu arasında Batken bölgesinde çatışma çıktı. Kırgızistan ve Tacikistan’ın stratejik Fergana Vadisi bölgesindeki sınıra askeri sevkiyat yaptı. Sovyetlerin yıkılmasının ardından ortaya çıkan tartışmalı sınırlarla ilgili iki ülke arasında uzun bir süredir tartışma yaşanıyordu. En son 2 ay önce anlaşma sağlandığı bildirilse de, resmi sınırlara yakın bölgedeki su kaynağına ilişkin anlaşmazlıklar yeniden uluslararası kamuoyunun ilgisini bölgeye çekti. 30 Nisan 2021 tarihinde iki ülke arasında ateşkes kararı alındı ve arabuluculuk için de Çin ve Rusya tarafından açıklamalar geldi. Bölgeden gelen son haberlere göre, 20 binden fazla Kırgız vatandaşı çatışma alanından güvenli bölgeye taşındı. 11 Kırgız köyü yakılıp yıkıldı. Sınır karakolları dahil birçok bina yakıldı. Kırgızistan’da Tacikistan ile çatışmalar nedeniyle yaralanan kişi sayısı 178, vefat eden kişi sayısı ise 34 olarak açıklandı.

SOVYETLER BİRLİĞİNİN KANLI MİRASI: SINIR TARTIŞMALARI

Orta Asya’da sınır problemlerinin kökeninde Rus Sovyet emperyalizminin kanlı mirası yatıyor. Sovyetler Birliği tarafından, Orta Asya’da suni bir şekilde çizilen ve bölgedeki sömürgeci böl yönet politikasına hizmet eden sınır hatları büyük bir problem teşkil ediyor. Bölgede etrafı tamamen yabancı ülke toprakları ile kuşatılmış enklavlar bulunuyor. Örneğin Özbekistan’a ait ufak bir toprak parçası Kırgızistan sınırları içerisinde bir adacık olarak yer alıyor ve ülke ile direk bir bağlantısı bulunmuyor. Bu adacıklar bölge ülkeleri arasında kanlı çatışmalara varan krizlere yol açıyor.

Kırgızistan toprakları içerisinde bulunan Tacik ve Özbek enklavları, dönem dönem ciddi gerilimlere sahne oldu. Bu enklavlar Sovyetler Birliği döneminde, Orta Asya’nın en verimli bölgesi Fergana vadisi üzerinden bölgedeki toplulukları birbirine düşman etme amacıyla Sovyet Rus emperyalizmi tarafından oluşturulmuştu. Bağımsızlık yıllarından beri bu tartışmalı sınırları düzeltmeye çalışan bölge ülkeleri henüz nihai bir sonuca ulaşamadılar.

QHA - Ömer Cihad Kaya