Hava kirliliğinin azalması küresel ısınmayı hızlandırıyor mu?

Son 10 yılda gezegenin soğurduğu Güneş enerjisi miktarında belirgin bir artış tespit edildi.

Hava kirliliğinin azalmasının küresel ısınma üzerindeki etkisi ortaya kondu.

NASA'nın Bulutlar ve Dünyanın Radyant Enerji Sistemi (CERES) projesi kapsamında kullandığı meteoroloji uyduları, son 10 yılda gezegenin emdiği Güneş enerjisi miktarında belirgin bir artış tespit etti. Bu, sera gazı artışının yol açacağı ısınmanın çok ötesindeydi. 

CERES verilerini incelenmesiyle Dünya'nın kendisine gelen ışığı daha az yansıttığı tespit edildi. Havayı kirleten parçacıklar ışığı uzaya yansıttığı için araştırmacılar bunun, hava kirliliğinin azalmasından kaynaklanabileceğini söylüyor. 

Communications Earth & Environment adlı bilimsel dergide yayımlanan çalışmada 2001-2019 döneminde gezegenin ısınmasına yol açan enerji artışının yüzde 40'ından temiz havanın sorumlu olabileceği bulundu. 

İklim uzmanları kirliliğin azalmasının ısınmaya yol açabileceğini uzun süredir beklerken, aerosol denen parçacıkların düşüşü iki yıl önce küresel çapta fark edilen bir noktaya gelmişti.

Öte yandan gökyüzünün daha parlak hale gelmesinin tek açıklaması kirliliğin azalması olmayabilir. CERES verileri Dünya'nın ışığı yansıtma kabiliyetinin her iki yarımkürede de düştüğünü gösteririyor fakat kirlilik Kuzey Yarımküre'de daha fazla azaldı. Ayrıca yeni araştırmadaki modeller, fazladan emilen ışığın yüzde 40'ına kadarı için bir açıklama sunmuyor. 

Çin'in hava kirliliğini azaltma yönündeki uzun soluklu çabalarını inceleyen bilim insanları da ısınma artışına dikkat çekiyor. Asya ülkesinin resmi verilerine göre temelde kömür santrallerinden yayılan sülfür dioksitin (SO2) yol açtığı kirliliği ortadan kaldırmaya yönelik bu çabalarla SO2 salımları yüzde 90'a yakın oranda azaldı.

Ancak zehirli kalkanını kaybeden Çin'deki ortalama sıcaklıklar 2014'ten bu yana 0,7 derece arttı. Bilim insanları hava kirliliğinin ortadan kaldırılmasının son 10 yılda bazı Çin şehirlerindeki sıcaklıklar üzerinde sera gazlarından kaynaklanan ısınmadan daha büyük bir etkiye sahip olabileceğini söylüyor.

Fakat küresel ısınma üzerindeki etkisine karşın iklimbilimciler hava kirliliğiyle mücadeleye son verilmesi gibi bir öneride bulunmuyor. Bunun yerine sera gazı salımını düşürmek için daha etkili adımlar atılması gerektiğini vurgulayan uzmanlar, havanın daha açık hale gelmesinden kaynaklanan etkilerin telafi edilmesi için kısa vadedeki en umut verici yollardan birinin metan gazının azaltılması olduğunu belirtiyor.

Independent Türkçe, Science.org, Euronews, Communications Earth & Environment, Şarku'l Avsat