BURSA ARENA / Haber Merkezi
Birleşik Krallık Avam Kamarası, Çin’in Doğu Türkistan’da ağır insan hakları ihlalleri ve soykırım fiilleri işlediğini kabul etti. Karar tasarısını parlamentoya sunan parlamenter Nusrat Ghani, konuyla ilgili “ÇKP’nin Uygur Soykırımı ile ilgili önerim, Birleşik Krallık Avam Kamarası tarafından oybirliğiyle desteklendi.” dedi.
Çin’in Doğu Türkistan’da Uygur Türkleri ve diğer Türk ve Müslüman azınlığa yönelik hak ihlallerini soykırım olarak tanıyan karar tasarısı, bugün Birleşik Krallık Avam Kamarası tarafından oybirliğiyle kabul edildi. Önergede ismi bulunan ve Avam Kamarası’nda kararın geçmesi için yoğun çaba gösteren parlamenter Nusrat Ghani, oylama sonucunu Twitter hesabı üzerinden paylaşarak, “Üç saatlik bir tartışmadan sonra ÇKP’nin işlediği Uygur Soykırımı ile ilgili önerim Birleşik Krallık Avam Kamarası tarafından oybirliğiyle desteklendi. Meslektaşlarına, kampanyacılara ve hayatta kalan cesur Uygurlara minnettarım.” ifadelerini kullandı. Ghani, aynı zamanda Çin’in yaptırım uyguladığı Birleşik Krallık vatandaşları arasında yer aldı.
İNGİLİZ PARLAMENTOSU, UYGUR SOYKIRIMINI OYBİRLİĞİYLE KABUL ETTİ
Parlamentoda, oybirliğiyle kabul edilen önerge, İngiliz hükumetini, Doğu Türkistan’da yaşanan insan hakları ihlallerine karşı yükümlülüklerini yerine getirmeye çağırdı. Parlamenterler tarafından kabul edilen karar, hükumeti bağlayıcı nitelikte olmasa da, Çin’in insan hakları ihlalleri noktasında daha sert yaptırımlar almaları yönünde baskı uygulayacak.
UYGUR SOYKIRIMINI TANIYAN DÖRT ÜLKE OLDU
Çin’in Uygur Türklerine yönelik soykırımını kabul etmek üzere sunulan tasarı, Lord Patten, Nus Ghani ve Lisa Nandy liderliğindeki bir grup parlamenter tarafından yapılan çağrı sonucu hayata geçirildi. Başbakan Boris Johnson’ı Hong Kong yetkililerine sınırlı yaptırımlar getirmesi için çağrı yapan parlamenterler, tasarı metninde, Doğu Türkistan’da yaşanan insan hakları ihlallerine ilişkin kanıtlar sundu.
Şu ana kadar, ABD, Kanada ve Hollanda, parlamento kararıyla Çin’in Doğu Türkistan’da işlediği soykırımı tanıma kararı aldı. Birleşik Krallık ve bir dizi ülke de Çinli yetkililere yönelik yaptırım kararı verdi. Birleşik Krallık’ta 650 kişiden oluşan Avam Kamarasının aldığı karardan itibaren dünyada Uygur soykırımını parlamentosunda tanıyan 4 ülke oldu.
DİNİ, ETNİK VE SİYASİ BASKILARIN MERKEZİ: DOĞU TÜRKİSTAN
Çin hükumetinin sistematik baskı ve asimilasyonlar ile dini, etnik, kültürel ve siyasal anlamda “soykırıma” varan faaliyetleri, her geçen gün dünya kamuoyunun daha çok gündemine geliyor. ABD Dışişleri Bakanlığının açıkladığı verilere göre Doğu Türkistan’da yaklaşık 2 milyona yakın Uygur Türkü ve diğer azınlıklara mensup Müslümanlar, eğitim adı altında zorla toplama kamplarında tutulmakta.
Etnik ve kültürel ayrımcılığa ve insan hakları ihlallerine maruz kalan Doğu Türkistanlılar, ucuz iş gücü olarak Çinli şirketlerde çalıştırılıyor. Öte yandan, Birleşmiş Milletlerin resmi verilerine göre ise, Pekin idaresinin kültürel soykırım uyguladığı Doğu Türkistan’daki toplama kamplarında 1 milyondan fazla Uygur Türkünü zorla tutuyor. Farklı kaynaklarda cezaevleri ile gözaltı merkezlerinde tutulanlarla birlikte bu rakamın 3-4 milyon arasında olduğu tahmin ediliyor.
Çin hükumeti, dünya kamuoyundan toplama kampındaki Uygur Türklerinin durumuna dair tüm verileri gizlemektedir. Ancak, ABD Dışişleri Bakanlığı verilerine göre 2 milyonu aşkın Doğu Türkistanlı toplama kamplarında zorla tutuluyor. Çin Komünist Partisinin sistematik baskı ve şiddet politikalarına maruz kalan Uygur Türkü ve azınlıklar, birçok hak ihlali ile karşı karşıya kalmaktadır.
QHA - Ömer Cihad Kaya