‘Etki Ajanlığı’ yasa teklifi TBMM Adalet Komisyonu‘nda kabul edildi

Adalet ve Kalkınma Partisi‘nin (AKP) “etki ajanlığı” düzenlemesinin de yer aldığı torba yasa teklifi TBMM Adalet Komisyonu‘nda kabul edildi.

Kanun teklifi önümüzdeki günlerde Genel Kurul’da görüşülecek.

Toplam 23 maddeden oluşan kanun teklifinin 16’ncı maddesiyle Türk Ceza Kanunu‘nda (TCK) yapılan değişiklikle casuslukla ilgili yeni bir suç ihdas edilecek.

TCK’nin “Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk” bölümüne eklenecek maddede, “Devlet güvenliği veya iç ve dış siyasal yararları aleyhine yabancı bir devlet veya organizasyonun stratejik çıkarları veya talimatı doğrultusunda suç işleyenler hakkında üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası verilir” ifadeleri kullanılıyor.

Eylem “savaş sırasında veya askeri hareketleri tehlikeye sokacak bir süreçte işlenmiş” ise bu ceza 8 yıldan 12 yıla kadar çıkabiliyor. Bu suçtan dolayı kovuşturma yapılması, Adalet Bakanı‘nın iznine bağlı.

AKP: Yeni tip ajanlığa karşı mücadele

TBMM Adalet Komisyonu Başkanı ve AKP İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel, kanun teklifiyle ilgili olarak, “Casusluk eylemleriyle daha etkin mücadele edilmesini öngörüyor” dedi.

BBC‘den Ayşe Sayın‘ın aktardığına göre, iktidar partisi, TCK’da yer alan “casusluk” suçunun teknik olarak bilgi ve belge üzerinden işlenebilen bir suç tipi olduğunu, günümüzde ise farklı tekniklerle casusluk kavramı içinde kalabilecek suçların işlenebildiğini vurguluyor.

Hatta “bazı ülkeler ve organizasyonların bu yeni tekniklerle başka ülkelerde operasyon yapabildiği” belirtilerek, düzenlemenin Türkiye’nin de böyle operasyonlara maruz kalmaması için caydırıcı bir önlem olarak getirildiği ifade ediliyor. Bu konuda, “devletin güvenliğine ilişkin gizli kalması gereken bilgileri casusluk maksadıyla zincirleme biçimde açıklamaktan” yargılanan Metin Gürcan davası örnek gösteriliyor; Gürcan’ın 35 yıl hapsi istenmesine rağmen casusluk suçlamasından beraat ettiğine, adece “Devletin güvenliği ve siyasal yararları bakımından niteliği itibarıyla gizli kalması gereken bilgileri temin etmek” suçundan beş yıl ceza aldığına işaret ediliyor.

Muhalefetten ‘cadı avı’ uyarısı

Muhalefet milletvekilleri ise düzenlemeye tepkili.

CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, teklifin “cadı avına” dönüşmesinden endişe duyduklarını söyledi. Buna benzer uygulamaların sadece Rusya‘da olduğunu ifade eden Emir, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın Rusya lideri Vladimir Putin‘in “izinden” gittiğini savundu:

“2012’de Putin, etki ajanlığına benzer bir kanun maddesi getirdi. Batılı analistler Putin’in muhalefeti ve sivil toplumu engelleme girişimi olarak adlandırdılar ki öyle de oldu. 2015’te de Rusya’da ‘istenmeyen kuruluş yasası’ geçti. Rusya, antidemokratik uygulamalarıyla başı çeken ülkelerden birisi. Gürcistan da Rusya’nın izinden gitti.”

Gazeteciler tepkili

Türkiye’nin önde gelen basın meslek kuruluşları, 22 Ekim’de yayımladıkları ortak açıklamada düzenlemenin “basın özgürlüğü için ciddi bir tehdit” olduğu uyarısında bulunmuştu.

Yeşil gazetenin haberinde yer alan açıklamada, teklifin iktidar eleştirisini bastırmak ve gazetecilik faaliyetlerini hukuki belirsizliklerle dolu bir alan içine itmek amacıyla oluşturulduğu” belirtilmiş; “Etki ajanlığı,  kavramının ceza kanununa eklenmesi, basın özgürlüğünü ciddi bir tehdit altına sokan bir adım olup ‘iç ve dış siyasal yararlar aleyhine’, ‘yabancı organizasyon’ ve ‘savaş etkinliği’ ifadelerinin getirdiği muğlaklık, bu düzenlemenin her türlü gazetecilik faaliyeti üzerinde baskı oluşturma potansiyeli taşıdığına işaret etmektedir” denilmişti.