Önceki yazımda Başkurtistan Cumhuriyeti hakkında genel tanıtım bilgilerinden bahsetmiştim. Bu defa da Başkent UFA'ya geçen ay yapılan ekonomik form'a davet edildiğim üzere, bizzat giderek gördüklerimi ve daha detaylı bilgileri aktarıyorum.
Kırım Kalkınma Vakfı Başkanı Ünver Sel ile birlikte seyahat ediyoruz. Ankara-İstanbul-Moskova derken Ufa'ya vardık. Havaalanları dopdolu ve hava -25 dereceydi. İlk dikkatimi çeken Zeki Velidi Togan Caddesi'nin çok uzun oluşuydu.
Uluslararası etkinlikte çok yoğun olan Ufa'da, ekonomik forma bizler gibi birçok ülkeden de katılım vardı. Girişte fotoğrafımız otomatik olarak çekiliyor, steril bir buhardan geçiyor, davetli kimliğimizle içeri giriyor ve her oturuma katılabiliyorduk.
Rusya'ya bağlı Başkurt Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, Ankara Bilkent Mezunu Sayın Radiy Khabirov'un açılış konuşmasındaki; "Başkurtistan'a ekonomide atılım, uluslararasında diyalog, işbirliği ve yatırım çağrısı" dikkate değerdi.
4,5 milyona yakın olan ülke nüfusunun %35 i Rus, % 29'u Başkırt, %25'i ise Tatar halkından oluşmaktadır. %40 ı müslüman, %25 i ortodoks ve %35'i de diğer dini gruplar. Yüzden fazla milletten insanların yaşadığı bir ülke olan Başkurtistan'da Ruslar, Başkırtlar, Tatarlar, Kazaklar, Altaylar, Yakutlar, Tuvalar, Özbekler ve Azebaycanlılar var. Avrasya İnsani Formu'nun düzenli olarak yapıldığı yerdir de Başkurtistan.
Ufa, Sterlitamak, Beloretsk, İsimbay, Belebey ve Sibay gibi 5 Eyaletten oluşan Başkurt Cumhuriyeti'nde 17 şehir 53 reyon ve ilçe var. 647 kolhoz ve 95 sovhoz bulunan Başkurt bölgesi, petrol işlemede Rusya'nın en önde gelen bölgesidir. Abzakova, Ozero Bannoye, şehirleri ile Salavat Yulayef Anıtı, Kapoca Mağarası, İremel, Yamantau, Yangantav, Başkiriya Milli Parkı, Asılıkul Gölü, Muradımov Vadisi, Toratau, Kuperlya, Gadelşa ve Kuk Karauk Şelalesi, Lale Tülpan Camii gibi tarihi ve turistik yerleriyle de ünlüdür.
Komşu ülkelerdeki potansiyel ile 32 milyona hitap eden, 2,3 milyon çalışanı, 3 Üniversitesi ve 11 yüksek öğretimiyle, petrol ve doğal gaz, kömür ile metalurji, demir ve maden, manganez torf, bakır, çinko, alimunyum ve altın yataklarıyla zengin olan ülke, hem helikopter hem de uçak motoru üretiminde en gelişmiş merkez.. Doğal güzellikleriyle de dikkat çeken 13 Kayak Merkezi, 1147 Müzesi olan, senatoryumları ve temiz havasıyla turistik bir bölgedir. Bunun için sabit yatırım hacmini artırmak en büyük hedefidir.
Rusya'da kayatuzu üretiminin %37'si, çinkonun %49'u, bakırın %12'si burada gerçekleşir. Petrol islemede 1. sırada, petrol üretiminde Tyümen ve Tataristan'dan sonra 3. sırada yer alan Başkurdistan, planladığı 15-20 ülkede temsilcilik ofislerini açmak istemektedir. Ülkede 12 milyon ton ile Başneft şirketi lider konumdadır. Yatırım yapmak isteyen firmalara toprakta sıfır vergi, gelir vergisinde ise %20'den %5'e düşüş olduğu gibi gümrük vergisi de sıfırlanmaktadır. Yatırım yapmak isteyen firmalar için kısa adı ALGA, Serbest Ekonomik Bölge Arazisi kurulmuştur. Bu ekonomik bölgenin geçerlilik süresi 49 yıl olup, alt yapısı hazır; ayrıca demiryolu ve karayolu bağlantısı olan 700 bin nüfusu barındıran bir yerdir. Özellikle 10 Milyon TL üzerinde yatırım yapmak isteyen şirket veya şahıslar niyet bildiren bir form doldurarak kalkınma projelerini Bakanlığa sunuyorlar. Bu işler dikkatlice takip ediliyor ve üretim platformlarıyla birlikte çözüme kavuşturuluyor.. Dericilik, tekstil, döşemecilik vb. alanlarda hammaddelerin %30'unu devlet karşılıyor. Ayrıca yatırım yapan firmalara Sanayi Geliştirme Fonu Kredi verebiliyor.
Şu ana kadar sosyo ekonomik endüstriyel 5 adet teknopark yapılmış durumda. Vergi teşvikleri, arazi kiralamaya yönelik teşvikler, kredilerdeki faiz oranlarının bir kısmı için mali destek, devlete ait mülklerin teminat olarak kullanma imkan ve fırsatları da mevcuttur.
Doğu Araştırmaları Bölümünde Türkçe öğretilmekte olup, Üniversitelerin her fakülte ve bölümünde Türkiye' den giden öğrencilere yüksek tahsil yapma fırsatı verilmiş durumdadır. Akmula Üniversitesi Rektörü Sayın Prof. Dr. Salavat Sagitov ve Heyeti ile de yaptığımız toplantıda, üniversitelerine denk Türkiye'deki bir Üniversite ile kardeş üniversite olma ve ortak çalışma isteklerini ilgili üniversitelerle de görüşüyoruz. Başkurdistan Devlet Üniversitesi İstanbul Yıldız Teknik, Ege ve Uşak Üniversiteleriyle de işbirliği yapmış durumda. Yüksek öğrenimde karşılıklı takas yöntemiyle öğrenci ve akademisyen değişim proğramı devam etmektedir, ama her alanda sayıların çoğaltılmasına ihtiyaç vardır!..
(devam edecek)