Başlıkta yer alan ifadeler Ankara Gazeteciler Cemiyeti’nin hayata geçirdiği bir projenin adı.
Avrupa Birliği tarafından desteklenen ve Ankara Gazeteciler Cemiyeti tarafından uygulanan "Demokrasi için Medya/ Medya için Demokrasi" başlıklı projenin ilk yıllık konferansındaydık Pazar günü (12 Ocak 2020)
Proje çerçevesinde yapılanlar ve yapılacaklara ilişkin anlatılanlar basın özgürlüğü açısından bizi umutlandırdı. Deyim yerindeyse ‘özgürlük rüzgarları esti’ Başkentte.
Konferanstan bir gün önce, Cumartesi günü akşamı Ankara Gazeteciler Cemiyeti’nin merkezindeydik.
Gazeteciler Cemiyeti, kuruluşunun 74’üncü yılını ve 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’nü birleştirerek, verdiği resepsiyonda kutladı.
12 Ocak Pazar günü düzenlenen Demokrasi için Medya/ Medya için Demokrasi’ (M4D - MEDIA FOR DEMOCRACY) Konferansı, Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin ve Avrupa Birliği (AB) Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Christian Berger’in açılış konuşmalarıyla başladı.
Ardından, Gazeteciler Cemiyeti’nin Basın Onur Ödülü, Cemiyetin eski başkanlarından Altan Öymen'e takdim edildi.
Tepesinde Barış güvercinini taşıyan ve özgürlüğü sınırlayan zincirleri ise kalemiyle kıran ahşap oyma heykelcik (ödül), Ankara Kalesi'ndeki atelyesinde çok özel eserleri üreten heykeltraş Şerif Akşit’in tasarımıydı.
***
Konferansta, Gazeteciler Cemiyeti’nin hazırladığı “M4D 2019 Medya İzleme Raporu” da, M4D Direktörü Yusuf Kanlı’nın sunumuyla kamuoyuna açıklandı.
RAPORDA 2019 YILI ÖZETLE ŞÖYLE ANLATILIYOR
“Türkiye’deki medya ve medya profesyonelleri açısından sorunlar 2019 yılında çözülmek bir yana katlanarak daha da büyüdü. 2019, gazetecilere yönelik yargılamaların ve baskıların artarak devam ettiği, işsiz gazeteci sayısının her geçen gün çoğaldığı, sansür ve oto-sansür uygulamalarının tırmanışa geçtiği, ekonomik krizin medya sektörünü yakından vurduğu, ulusal ve yerel medya kuruluşlarında kapanmaların ve küçülmelerin yaşandığı, yabancı basın mensuplarının akreditasyonlarının yenilenmesinin reddedildiği, hapisteki gazeteci sayısıyla Türkiye’nin en fazla gazeteci tutuklayan ülkeler arasında yer aldığı bir yıl oldu. Gazetecilerle ilgili adli süreçlerde ‘yargıda karar birliği olmaması’ en önemli sorun olmaya devam etti.
2019 yılı Aralık sonu itibarıyla hapiste 48’i hükümlü ve 73’ü gözaltı veya tutuklu olarak toplam 121 gazeteci bulunmaktaydı. 1 Ocak – 30 Kasım 2019 döneminde toplam 319 gazeteci hakkında yasal işlem yapıldı.
2014-2018 yılları arasında Cumhurbaşkanı’na hakaretten dolayı açılan davalardaki sanık sayısı bir önceki döneme göre 19,5 kat artarak 17 bin 406 kişi oldu. Cumhurbaşkanı yeni Hükümet Sistemi’ne göre aynı zamanda parti başkanı konumundadır. Bu ikili konumun hakaret davalarında çoğu zaman esnetilerek sanığın aleyhinde yorumlandığı görülmektedir.
SENDİKASIZLAŞTIRMA
1995’de yüzde 66’yı aşan sendikalılığa rağmen yıllar içerisinde ciddi bir gerileme yaşanmış ve Temmuz 2019’da yüzde 7.56, Aralık 2019’da ise sadece yüzde 7.79 sendikalaşma oranıyla medya sektörü fiili olarak sendikasız ve örgütsüz hâle gelmiştir. İş güvencesine sahip olamayan, mesleki dayanışmadan yoksun ve ev kirası, çocuğunun okul giderleri, diğer ödeme taksitleri sarmalında her çeşit baskıya açık hale gelen gazeteciye sahip çıkmadan, özgür gazeteciliğe de sahip çıkılamaz.
İŞTEN ÇIKARMALAR
2019 yılında Türkiye’deki siyasi ortam, ekonomik sorunlar ve basın ve ifade özgürlüğündeki yargılamalar gazetecileri işlerinden ayrılmaya zorladı. Çeşitli medya kuruluşlarından pek çok isim neden gösterilmeksizin görev yaptıkları kurumlardan ayrıldıklarını dile getirdiler. Hürriyet’te tam da toplu iş sözleşmesi öncesinde evlere yapılan tebligatla ve tazminatları ödenmeden işten çıkarılan Türkiye Gazeteciler Sendikası üyesi 45 gazeteci sektördeki ciddi örgütsüzlük sıkıntısını sergilemektedir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2018 verilerine göre yüzde 25 ile basın sektörü açık ara işsizlik şampiyonu sektördür. Son on yılda medya sektöründe yaklaşık 12 bin çalışanın işini kaybettiği raporlara yansımıştır.
Basın mensuplarına yönelik artan baskı ve şiddet, 2019 yılında da gazetecilerin yaşama hakkı ihlaline yönelik endişelerin devam etmesine neden oldu..”
***
Konferans kapsamında tiyatro ve sinema sanatçısı Elvin Beşikçioğlu, ‘Sanat ve Özgürlük’ konulu bir konuşma yaparken, 2020 Basın Evi Destek Aracı çerçevesinde verilecek destekler de dile getirildi.
Geçen yıl desteklenen 30’u aşkın internet gazetesi, televizyonu ve ajansına ilkişkin projeler ile internet sitesi kurmak isteyen gazetecilere sağlanan ücretsiz kurulum desteği hakkında da bilgi verildi. Ayrıca, destek alanlardan 3 gazeteci desteği sağlamak için ve desteği aldıktan sonra neler yaptıklarını anlattı.
***
Konferansta, Prof. Dr. Korkmaz Alemdar’ın moderatörlüğünde, İspanya Devlet Televizyonu RTVE’nin Dış İlişkiler Direktörü Asunción Gómez Bueno, Anadolu Ajansı eski Genel Müdürü Ceyhan Baytur ve TRT eski yapımcısı Hadi Şenol’un katılımlarıyla “Kamu Yayıncılığı” paneli gerçekleştirildi.
Basın İlan Kurumu (BİK) eski Genel Kurul üyesi Mustafa Arslan’ın moderatörlüğünde düzenlenen panelde ise, Gaziantep Basın Cemiyeti Başkanı Arif Kurt ile BİK eski Genel Müdür Yardımcısı Cem Elçin, “Yerel Medya ve Basın İlan Kurumu” başlığı altında, medyadaki özellikle ekonomik sorunlar ele aldı.
---
İYİ HAFTALAR
remzidilan_48@hotmail.com