Fransa'nın başı belada: Emeklilik yaşının yükseltilmesini protesto eden yüz binlece kişi iş bıraktı

Fransa’da emeklilik yaşının 62’den 64’e çıkarılmasını öngören yasa tasarısını protesto eden sendikaların çağrısıyla bugün ülke genelinde yüz binlerce kişi greve gitti. Öğretmenlerin yanı sıra endüstri, demiryolu, gaz ve elektrik işçilerinin greve katılması nedeniyle ulaşım, kamu hizmetleri ve enerji üretiminde büyük aksamalar yaşanıyor.

Fransa'da bugün çok sayıda okul kapalı. Pek çok tren ve metro hattı çalışmıyor, benzin rafinerinden tedarik durdu.

Ülke genelinde birçok şehirde protesto yürüyüşleri yapılıyor.

Enerji üretimi azaltıldı, işçiler sanayi bölgelerine giden yolları araçlarıyla trafiğe kapattı. Paris'teki iki havaalanında bazı uçuşlar iptal edildi.

Başkentte Pazartesi'den beri çöp toplama hizmeti verilmiyor.

Bu grev, Ocak ayının başından beri yapılan altıncı iş bırakma eylemi. Sendikalar bunun şimdiye kadarki en büyük grev olduğunu söylüyor. Başkent Paris ve Fransa genelinde 1 milyondan fazla kişinin greve katılması bekleniyor. İşçi sendikası FO'nun başındaki Frédéric Souillot ise RTL radyosuna yaptığı açıklamada, 2 milyondan fazla kişinin greve katılacağına inandıklarını söyledi.

Paris ve diğer şehirlerde yapılacak gösterilere de bir milyondan fazla kişinin katılması bekleniyor.

Hükümet ise "emeklilik reformu" olarak adlandırdığı yasa tasarısında geri adım sinyali vermiyor.

Fransa'da kamuoyu araştırma şirketi Elabe tarafından yapılan bir ankete göre, halkın yüzde 56'sı grevleri destekliyor.

Başbakan Elisabeth Borne, halkın protesto hakkına saygı duyduğunu söyledi.

Hükümet sözcüsü Olivier Véran ise “Fransızların uzun vadeli bir ablukanın 'kurbanı' olmasını istemiyoruz” dedi.

Véran, “grevlerin tarım ve sağlık konularında bir felakete yol açabileceği” uyarısında bulundu.

Özel sektördeki en büyük sendika olan Fransız Demokratik Emek Konfederasyonu (CFDT) Genel Başkanı Laurent Berger, Pazartesi günü France Inter radyosuna yaptığı açıklamada, “Reforma karşı çıkan tüm işçileri, tüm emeklileri ve yurttaşları protesto gösterilerine çağırıyorum” dedi.

Fransa'da Ocak ayında 1,2 milyondan fazla kişi ülke çapındaki protestolara katılmıştı.

Bazı yollar Salı gece yarısı itibarıyla kapatılmaya başlandı. CGT sendikası tarafından Twitter’da yapılan bir paylaşımda, “Rennes yollarında, Gennevilliers limanında, Rouen kavşaklarında ve elektrik santrallerinde… 7 Mart grevinin nöbeti şimdiden başladı” ifadelerini kullandı.

Hükümet ve muhalefet ne diyor?

Fransa, Avrupa'da emeklilik yaşının en düşük olduğu ülkeler arasında. Hükümet yetkileri, gelecekte emeklilik sistemini finansal olarak desteklemeye devam edebilmek için bu değişikliğin yapılmasının şart olduğunu söylüyor.

Çalışma Bakanlığı'nın tahminlerine göre, emeklilik ödeme süresinin uzatılması ve emeklilik yaşının 64’e çekilmesi, yıllık emeklilik sistemine 17,7 milyar euroluk katkı sağlayacak. Şu an açık veren sistemde böylelikle gelir ve giderler 2027 yılında dengelenmiş olacak.

Ancak muhalefet, sistemin işlediğini, emeklilik harcamalarının kontrol dışı olmadığını söylüyor.

Sendikalar da gelir-gider dengesini sağlamanın yolunun zengin insanlardan daha fazla vergi alınması; işverenin ve halihazırda varlıklı olan ve yüksek miktarda emekliliği olan kişilerin daha fazla katkı vermesi olduğunu söylüyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, geçen yıl seçim kampanyası sırasında emeklilik yaşını 65’e çıkaracağını açıklamış ancak hükümet bunu tepkiler sonrası 64’e düşürmüştü. En düşük emekli maaşının aylık 1200 euro olması kararlaştırılmıştı.

Sol partiler, tasarının yasalaşmasını yavaşlatmak için 7 binden fazla değişiklik teklifi yaptı. Macron’un partisi, tasarıyı kabul ettirecek çoğunluğa sahip olmadığı için muhafazakarların oyuna ihtiyaç duyuyor.

BBC News

Paris'ten Hugh Schofield ve Londra'dan Emily McGarvey