Genç yaşta evlenen ve çalışma fırsatı bulamadan çocuk sahibi olan ya da ev hanımlığını tercih eden kadınlar emekli olmak için 'ev hanımları emeklilik', 'ev hanımları nasıl emekli olur', 'çalışmadan emekli olma', 'ev hanımlarına emeklilik şartları neler' aramaları yapmaya başladı. Ev hanımlarının emekli olması için gerekli şartlar ise belli oldu. İşte detaylar...
Temmuz 2022'de en düşük emekli maaşı 3.500 TL'ye çıkartıldı. Bununla birlikte ev hanımları emeklilik için harekete geçmeye başladı. Bu noktada hiç çalışmamış kadınlar emeklilik formüllerini araştırmaya koyuldu. Evli olsun ya da olmasın, hiç çalışmadan emekli olabilmek mümkün. İsteğe bağlı sigortalılık ile bir yerde mesai yapmadan da emekli olunabiliyor. Bunun için SGK'ya bildirmek gerekiyor.
İşte 1,2,3 çocuklu, 25 yıllık evli olanlar, hiç çalışmamış kadınlar için bol kazançlı emeklilik formülü...
Peki bu haktan kimler yararlanabilir?
Bu konu hakkında bazı yasa taslakları da hazırlandı. Türkiye'de emeklilik için üç şart bulunuyor. Bu şartlardan birisi işe giriş tarihine göre belli bir yaşa gelmek, diğeri belli bir prim ödemek ve ilk sigorta olunan tarihten sonra kadınlar için 20 erkekler için 25 yılın geçmesi. Buradaki en önemli şartlardan olan prim ödeme şartı ise değişik şekillerde oluyor. Bir işyerinde çalışanların primlerini işveren ödüyor. Kendi işini kuranlar ise Bağ-Kur kapsamında prim ödüyorlar. Borçlanma yolu ile yani doğum ve askerlik gibi sürelerin satın alınması yoluyla da prim elde edilebiliyor.
Peki çalışma imkanı olmayan ev kadınları için bir çıkış yolu var mı?
Bu sorunun cevabı evet. Çalışmadan da emekli olmak mümkün. 18 yaşını dolduran her Türk vatandaşı isteğe bağlı sigorta primi ödeyerek emeklilik için ilk adımı atmış oluyor.
Kimler isteğe bağlı sigortaya başvurabilir?
Türkiye'de ikamet edenler ile Türkiye'de ikamet etmekte iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk vatandaşlarından;
● 5510 sayılı Kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmayan
● Sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışan ya da tam gün çalışmayanlar
● Kendi sigortalılıkları nedeniyle Türkiye'de sosyal güvenlik kanunlarına göre malullük ve yaşlılık aylığı almayanlar
● 18 yaşını dolduranlar. Kanunun yürürlük tarihinden önce mülga kanunlara göre isteğe bağlı sigortaya devam edenlerin, herhangi bir işleme gerek kalmaksızın Kanun kapsamında isteğe bağlı sigortalılıkları devam ettirilecektir.
Nereye ve nasıl başvurulmalı?
İlk defa isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenlerin örneği Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan "İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi" ile ikametgahlarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüklerine/ sosyal güvenlik merkezlerine başvurmaları gerekmektedir. Tekrar isteğe bağlı sigortalı olmak isteyen sigortalıların ise talep dilekçesi ile müracaatları yeterli olacaktır.
Sigorta ne zaman başlıyor?
İsteğe bağlı sigortalılık, müracaatın Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihi takip eden günden itibaren başlar.
Ne kadar prim ödenmesi gerekiyor?
İsteğe bağlı sigorta primi prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen prime esas aylık kazancın % 32'sidir. Bunun % 20'si malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, % 12'si genel sağlık sigortası primidir. İsteğe bağlı sigortalılığın devamında belli süre prim ödememe halinde sigortalılığın sona ermesi uygulaması kaldırılarak, ait olduğu ayın primini en geç 12 ay içinde ödemeyen sigortalının o aya ait primini ödeme imkanı olmayacak, 12 ay geçmedikçe diğer aylara ait primlerini gecikme zammı ile ödenmesi imkanı ve talep veya ölüm dışında isteğe bağlı sigortalılık sonuçlandırılmayacaktır.
Nasıl emekli olunuyor?
İsteğe bağlı sigortada bir incelik var. Bu şekilde ödenen primler Bağ- Kur sigortası olarak değerlendiriliyor. Yani 1 Ekim 2008'den sonra Bağ-Kur kapsamına alındı. Öncesinde SSK isteğe bağlı ödenebiliyordu. Dolayısıyla daha önce bir yerde sigortalı olarak çalışmamış ve sadece isteğe bağlı sigortalı olanlar için Bağ-Kur şartları geçerli. Bugün isteğe bağlı sigorta primi ödemeye başlayanlar kısmi yaştan emeklilik için en az 5 bin 400 gün yani 15 yıl primi tamamlamak zorunda. Primler tamamlandıktan sonra da yaş şartı devreye giriyor. Yaş şartı 30.04.2008 sonrası sigorta başlangıcı için kadınlarda 61 erkeklerde ise 63 olarak belirleniyor. Eğer tam emekli olmak isterseniz bu kez 9 bin gün yani 25 yıl prim ödemek durumundasınız. Bu kez yaş şartı ise kadınlarda 60 erkeklerde ise 62 oluyor. Önceden sigortası olanlar da isteğe bağlı ile eksik primlerini tamamlayıp erken emekli olabiliyor. Burada 1261 günü geçmeden isteğe bağlı ödendiğinde SSK kapsamı oluşuyor.
Nasıl sona eriyor?
✔️ İsteğe bağlı sigortalılığını sona erdirme talebinde bulunanların, primi ödenmiş son günü takip eden günden
✔️ Aylık talebinde bulunanların, aylığa hak kazanmış olmak şartıyla talep tarihinden
✔️ Ölen sigortalının ölüm tarihinden itibaren sona erer.
Süre değerlendirilmesi nasıl olacak?
01/10/2008 tarihinden itibaren ilk defa isteğe bağlı sigortalı olanlar ile 506, 1479 ve 2926 sayılı kanunlara tabi isteğe bağlı sigorta primi ödeyen sigortalıların 01/10/2008 tarihinden sonra isteğe bağlı sigorta primi ödenmiş süreleri 5510 sayılı Kanunun 4'üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılık süresi olarak kabul edilecektir.
Sadece ev kadını olmak yeter mi?
İnternetlerde dolaşan 20-25 yıl ev kadını olmak emeklilik için yetecek sözlerine inanmamak lazım. Çünkü çalışmadan emeklilik için bile prim ödeme şartı bulunuyor. Bu yüzden sadece ev kadını olduğu için birisinin emekli olması mümkün olmuyor.