Kazakistan'da 10 Ocak tarihinde ulusal yas ilan edildi

BURSA ARENA / Haber Merkezi

Kazakistan’da 10 Ocak tarihinin ulusal yas günü ilan edildiği duyuruldu.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, 10 Ocak’ı ulusal yas günü ilan etti

Cumhurbaşkanlığı Basın Sözcüsü Berik Uali, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Jomart Tokayev, bazı bölgelerdeki trajik ölümlerle bağlantılı olarak 10 Ocak 2022’yi ulusal yas günü ilan etmeye karar verdi.” dedi.

Azatlık Radyosu’nun (Radio Free Europe / Radio Liberty) 8 Ocak 2022 tarihli haberinde, resmi rakamlara göre olaylarda 18’i güvenlik güçleri mensubu olmak üzere 44 kişinin hayatını kaybettiği, resmi olmayan verilere göre ölü sayısının çok daha fazla olabileceği ifade edildi

GÜN GÜN SİYASİ KRİZİN YAŞANDIĞI KAZAKİSTAN’DA NELER OLDU?

Kazakistan’ın Mangıstav eyaletinde 2 Ocak 2022 tarihinde akaryakıt fiyatlarındaki artan zam nedeniyle başlayan protestolar ülke geneline hızla yayıldı. Almata’da da başlayan gösteriler, ülke genelinde hükumet karşıtı protestolara dönüştü. Ülkede protestolar hükümetin istifasına rağmen devam ederken, göstericiler, kurucu Cumhurbaşkanı Nazarbayev’in dokunulmazlığının kaldırılmasını talep ediyor.

Cumhurbaşkanı Tokayev, halkı sabır ve itidale davet ederken, Kazakistan Ankara Büyükelçisi Abzal Saparbekulı da, ülkedeki son durum hakkında bilgi notu paylaştı. Öte yandan, Kazak medyası, Almata’da göstericilerin belediye binasını ele geçirdiğini bildirdi. Kazakistan genelinde protestolar devam ederken, Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev 5 Ocak 2022’de ulusa sesleniş konuşması yaptı.

Tokayev, bugünden itibaren Kazakistan Güvenlik Konseyi başkanı olarak göreve başladığını duyurdu. Bu görevi, ülkede Kazakistan’ın kurucu Cumhurbaşkanı Nazarbayev yürütüyordu. Ülkede protestocular, Almata ve Aktöbe’deki belediye binalarını ele geçirdi. Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, başkent Nur Sultan’da 5 Ocak 2022 saat 16:00’dan itibaren olağanüstü hal ilan edilen kararı imzaladı. Sokağa çıkma yasağı başkentte 23:00 – 07:00 saatleri arasında geçerli olacak. Olağanüstü hal 19 Ocak gece yarısına kadar yürürlükte kalacak. Kazakistan’da 5 Ocak 2022 itibarıyla tüm yurtta OHAL ilan edildi. Kazakistan kolluk güçlerinin göstericilere müdahale edeceği bildirildi.

6 Ocak 2022 gece erken saatlerde Almata’da Kazakistan kolluk güçleri, yoğun “terörle mücadele” operasyonuna başladı. Ülkede, göstericilerin çoğu etkisiz hale getirildi. Bununla eş zamanlı olarak, Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, Rusya’nın başını çektiği askeri müdahale gücü yetkisi olan Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü’nden yardım istedi. Öte yandan, Kazakistan’a Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nü davet ederek, Rus ordusunun Kazakistan’a girmesine izin veren Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, ayaklanmalardan yurt dışında eğitilen bir dizi terörist grupları sorumlu tuttu. Kremlin, Rusya ve Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü kapsamında Kazakistan’a Rus ordusunu sokacak.

Bu kapsamda, ülkenin kuzeyindeki etnik Rusların durumu da merak konusu. Son olarak Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, 7 Ocak 2022’de Kazakistan’daki son durumu değerlendirmek üzere ulusa sesleniş konuşması yaparak ülkede en yüksek muhalefetin olduğu Almata şehrinde 20 bin “terörist” bulunduğu dile getirdi ve orduya “vur emri” verdiğini kaydetti. Yine 7 Ocak’ta Kazakistan’daki Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü silahlı güçleri başına Rus Korgeneral Andrey Serdyukov’un getirildiği öğrenildi. Serdyukov, Rusya’nın Şubat 2014’te başlattığı Kırım’ı işgal etme operasyonunu yönetmesi ve 2019 yılında da Suriye’deki Rus birliklerinin komutanlığını yapmasıyla tanınıyor. Serdyukov’un Kırım ve Suriye dışında daha önceki dönemlerde Yugoslavya ve Çeçenya’daki çeşitli bölgelerdeki operasyonlarda tecrübeli olduğu biliniyor.

8 Ocak 2022 itibarıyla, Kazakistan’ın eski devlet başkanı Nursultan Nazarbayev’in iddiaların aksine ülkeyi terk etmediği, başkent Nursultan’da bulunduğu Nazarbayev’in sözcüsü Aydos Ukibay tarafından duyurulurken, yine aynı tarihte Belarus tarafından, Nazarbayev’in Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko ile telefonda görüştüğü kaydedildi. Yine 8 Ocak 2022’de Kazakistan Ulusal Güvenlik Komitesi’nin daha önce 6 Ocak 2022’de Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanı görevinden alınan Karim Masimov hakkında, Kazakistan Cumhuriyeti Ceza Kanunu’nun devlete ihanet maddesine dayanılarak soruşturma başlattığı duyuruldu. Kazakistan Ulusal Güvenlik Komitesi tarafından 8 Ocak 2022’de yayımlanan açıklamada, söz konusu suçu işlediği şüphesiyle Masimov’un gözaltına alındığı, Masimov’un ve yine soruşturma çerçevesinde gözaltına alınan başka kişilerin, hep birlikte geçici tutuklama merkezine yerleştirildiği açıklandı.

QHA