7. Türk Dünyası Belgesel Film Festivalinde finale kalan Kırım belgeseli Bursa'da gösterime sunuldu

7’ncisi düzenlenen ve bu yılki sloganı “Fikirde Birlik 9 Ülke 9 Şehir 1 Festival” olan Türk Dünyası Belgesel Film Festivalinde ödüller sahiplerini buldu. Rus işgali altındaki Kırım’da yapılan yasa dışı tutuklama ve hapis cezalarını, geride babasız kalan çocukları anlatan, adanmış insanların hikayesinin konu edildiği ve festivalin finalistleri arasında yer alan Kırım’dan Kirsten Gainet’in “Yarın Dünün Gölgesinde” filmi Bursa’da gösterime sunuldu.

Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu öncülüğünde Türk Dünyası Kültür Sanat ve Sinema Vakfının işbirliğinde düzenlenen, T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Türk Dünyası Belediyeler Birliğinin desteklediği; 7 Türk Cumhuriyetinden 13 üniversite, meslek örgütleri, çeşitli devlet kuruluşları, üniversiteler, meslek ve sivil toplum örgütleri, medya ve basın kuruluşlarının proje ortağı olduğu, 7. Türk Dünyası Belgesel Film Festivali’nin Gala ve Ödül Töreni 14 Ekim 2022 Cuma günü Haliç Üniversitesi Konferans Salonu’nda yapıldı. Her yıl düzenli olarak gerçekleştirilen ve bu yıl “Fikirde Birlik” sloganıyla “Türk Kültürü ve Türk’ün dünyaya bakışı” ana temasıyla yedincisi yapılan Türk Dünyası Belgesel Film Festivaline, 23 ülkeden 260 film katıldı. Öğrenci ve profesyonel filmler kategorilerinde 3 ayrı değerlendirmenin yapıldığı festivalde jürinin belirlediği sıralamaya göre ödüller sahiplerini buldu.

Müracaat eden profesyonel ve öğrenci filmleri, Türk Dünyasının çeşitli ülkelerinden akademisyenler, meslek örgütü temsilcileri, medya kuruluşu çalışanları ve benzeri profesyonellerden oluşan ön jüri değerlendirmesiyle 16 belgesel film Öğrenci Kategorisinde, 16 belgesel film de Profesyonel Kategorisinde finale kaldı. Finale kalan filmlerden profesyonel ve öğrenci kategorisi değerlendirme jürisi tarafından yapılan seçkiyle 2022 yılı Türk Dünyası’nın en iyi belgesel filmleri belirlendi. Ön Jüri Üyeleri, Profesyonel ve Öğrenci Belgesel Yarışmasına katılan toplam 32 filmi, 13 Eylül 2022 tarihinde finalist olarak belirledi. Kırım’dan; Kirsten Gainet, “Yarın Dünün Gölgesinde” filmi ile Profesyonel Belgesel Film Yarışması kategorisinde, İlayda İşeri ise “Çeşme” filmi ile Öğrenci Belgesel Film Yarışması kategorisinde finale kalan 32 filmden biri oldu. Dereceye giren filmlerin yanı sıra finale kalan filmler arasından üç filme özel ödül verilirken Türk Dünyası ve Türk Kültürü’ne hizmet bağlamında Azerbaycanlı belgesel film yönetmeni ve akademisyen Oktai Mirqasımov’a “Türk Dünyası Yaşam Boyu Onur Ödülü” takdim edildi.

TURAN YAZGAN ANISINA ONUR ÖDÜLÜ

Her yıl; Türk kültürüne, sanatına ve bilimine katkı sağlayan bir kültür sanat ya da bilim insanı anısına yapılıp seçilen bir filmin o kişi adına onur ödülü ile ödüllendirildiği Türk Dünyası Belgesel Film Festivalde bu yıl, Türk Dünyasının Bilge Hocası “Prof. Dr. Turan Yazgan” anısına yapıldığından bir filme de “Turan Yazgan onur ödülü” verildi.

KIRIM BELGESELİ BURSA’DA GÖSTERİME SUNULDU

Rus işgali altındaki Kırım’da Kırım Tatarlarına yönelik yapılan baskıları, yasa dışı tutuklama ve hapis cezalarını, geride kalan çocukları anlatan, adanmış insanların hikayesinin konu edildiği “Yarın Dünün Gölgesinde” belgesel filmi bugün saat 17.00’de Bursa‘da Yıldırım Belediyesinin desteğiyle gösterime sunuldu.

“KIRIM TATAR HALKININ TRAJEDİSİ”

Filmin; yapımcılığını ve yönetmenliğini üstlenen Kirsten Gainet filmin senaristliğini Natalia Blok ile paylaşıyor. Kirsten Gainet belgesel filminin tanıtım metninde şu ifadelere dikkat çekiyor:

“Günümüzün belgesel film yapımı, kişinin çeşitli durumlara karşı tutumlarını ifade etmenin yanı sıra fikirlerini gerçekleştirmesi için güçlü bir araçtır. İnsan haklarına adanmış filmler yapıyorum. Film için zor bir hikâye seçtim. Uzun zamandır buna hazırlanıyor, karşılaşabileceğim tüm zorlukları ve sorunları değerlendiriyordum. Film, karakterlerime dokunan Kırım Tatar halkının trajedisini konu alıyor. Bu adaletsizlik 100 yıldan daha yaşlıdır. Filmimdeki karakterler, topraklarında yaşama hakkı için sürekli mücadele ediyorlar. Hepsi aynı trajedide birleşmiş farklı yaşlardan üç farklı karakter seçmeye karar verdim. Eski neslin hikayesi üzerinden 1938’de başlayan ve bugüne kadar devam eden baskıdan bahsetmek istiyorum. Çekimler sırasında 13 yaşında olan en genç karakter Sayid, eski neslin mücadelesini ve acısını üstleniyor.”

“KIRIM‘DAKİ DRAMI ETKİLEYİCİ ŞEKİLDE ANLATAN BİR FİLM, TÜM DÜNYANIN İZLEMESİ LAZIM”

Türk Dünyası Belgesel Film Festivali jüri üyesi, yönetmen Neşe Sarısoy Karatay, Kırım Haber Ajansına festivale ve belgesel filme dair yaptığı açıklamada şunları kaydetti:

“Türk Dünyası Belgesel Film Festivali ödülleri 13 Ekim’de dağıtıldı. Kırım Tatarlarının dramını anlatan film ‘Yarın Dünün Gölgesinde’ finalde idi ancak ödül alamadı ama finale kalması da çok önemliydi. Bugün Bursa’da gösterimi oldu. Çok güzel ve etkileyici bir filmdi. İşgalden sonra Kırım’da Kırım Tatarlarına yapılan baskı, alıkoyma ve tutuklamalar sonrası ailelerin yaşadığı dramı, çocukların baba özlemini çok güzel ve etkileyici bir şekilde anlatan bir belgesel. Bildiğimiz kadarıyla Kırım’da, işgalcilerin uydurma ve basit suçlamaları sonucu 125 aile, babalarından ayrı. Bu insanlar, sözde suçlamalarla çok uzun süreli hapis cezalarına çarptırılıyor, hüküm giyiyorlar ve bu insanlar bunları hak etmiyor. Film, Kırım’da son zamanlarda yaşanan dramı çok etkileyici bir şekilde ortaya koyduğu için tüm dünyanın izlemesi gerekiyor. Umuyoruz ki başka festivallerde de bu filmi görürüz.”

“FESTİVALİN TEMASI TÜRK’ÜN GÖZÜNDEN TÜRK KÜLTÜRÜ”

Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu Genel Başkanı ve Türk Dünyası Belgesel Film Festivali Tertip Komitesi Başkanı Menderes Demir, festival kapsamında Kırım Haber Ajansına açıklamalarda bulundu. Türk kültürünü, dünyanın dört bir yanındaki Türklerin kendi gözünden anlattığı filmlere önem verdiklerini vurgulayan Demir şunları kaydetti:

“Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu olarak 7 yıldır yürüttüğümüz bu festival projesinde kullandığımız tema: Türk kültürü ve Türk’ün dünyaya bakış açışı, 5-6 yıldan beri bu temayı kullanıyoruz. Türk kültürü ile çekilen filmleri ve Türk gözüyle dünyaya bakış açısı taşıyan filmleri festivale kabul ediyoruz. Ağırlıklı olarak Türk dünyası ülkelerinden katılım alıyoruz, şartnamemizi yayımlıyoruz, buna uygun olan filmleri kabul ediyoruz. Profesyonel ve öğrenci kategorilerinde finale kalan filmleri değerlendiren jüri üyelerimiz var. Türk kültürü; Doğu Türkistan’dan Avrupa içlerine kadar geniş bir coğrafyada yaşayan bir aile. Burada amacımız Türk kültürünü geniş kitlelerin dikkatine sunmak. Kırım’daki, Doğu Türkistan’daki, Kerkük’teki bir Türk kardeşlerimizin dertleriyle, sıkıntılarıyla ve kültürü ile ilgili çekilen filmleri festivalimize kabul ediyoruz. Bu yılki sloganı ‘Fikirde Birlik 9 Ülke 9 Şehir 1 Festival’ olan projemizde derece alan filmlerimizi 9 ülkede gösterime sunuyoruz.”

“FİKİRDE BİRLİK 9 ÜLKE 9 ŞEHİR 1 FESTİVAL”

Türk Dünyası Belgesel Film Festivali editörü, sinema yazarı Hayri Çölaşan, Kırım Haber Ajansına film festivali hakkında verdiği demeçte şu ifadelere dikkat çekti:

“Türk Dünyası Belgesel Film Festivali’ne Türklerin yaşadığı bütün coğrafyalardan filmler geliyor. Kırım’dan, Gagavuzya’dan, Balkan ülkelerinden, Kıbrıs’tan, Asya ülkelerinden kısacası Türklerin olduğu tüm yerlerden katılım oluyor. Kırım’dan ise neredeyse her yıl film geliyor. Özelikle İstanbul’da yaşayan Kırımlı gazeteci, belgesel yönetmeni Kirsten Gainet, Kırım’daki insanların yaşadığı sorunları anlatan bir film ortaya koyuyor ve festivale katılıyor. Filmleri finale kalıyor, ödül alıyor.

Festival kapsamındaki filmler, 9 ülkede ve 9 şehirde gösterimde olacak. Halihazırda festivalin sloganı: Fikirde Birlik 9 Ülke 9 Şehir 1 Festival.”

ÖĞRENCİ KATEGORİSİNDE BİRİNCİLİK KIRGIZİSTAN’IN

Türk Dünyası Belgesel Film Festivali yetkililerinin aktardığı bilgiye göre festivalde, Profesyonel ve Öğrenci filmleri kategorilerinde dereceye giren ilk üç filmin yanı sıra çeşitli filmlere de özel ödüller verildi. Öğrenci Belgesel Filmleri kategorisinde yarışmaya Kırgızistan’dan katılan yönetmen Sayır Bakıtbekova’nın, “Köprü” isimli belgesel filmi birinci oldu. Aynı kategoride ikinciliği, yönetmen Semih Sagman’ın Afganistan’ın bir dağ mezrasında çektiği “Gulab Gul” isimli film alırken, üçüncülük ödülü de Bosna Hersek’ten yarışmaya katılan yönetmen Kadir Can Arabacı’nın “Three Armies” isimli belgesel filminin oldu.

Diğer yandan festivalde yönetmen İlayda İşeri’nin Gagavuzya Özerk Cumhuriyeti’nde Gagavuz Türklerinin kültürel yaşamıyla ilgili çektiği “Çeşme (The Fountain)” isimli film “Öğrenci Belgesel Film Kategorisi Kültür Sanat Ödülü”ne, Kırgızistan’dan katılan Ayımkül Temirbekkızı’nın çektiği “Miras” isimli film de “Öğrenci Kategorisi Jüri Özel Ödülü”ne layık görüldü.

FESTİVALDE DERECEYE GİREN FİLMLER

Profesyonel kategoride yönetmen Volkan Üçe’nin “Her şey Dahil” isimli Belgesel Filmi birinci oldu. Aynı kategoride Yakutistanlı Yönetmen Sardaana Barabova’nın çektiği “Savaş Çocukları” isimli film ikinci olurken, üçüncülüğü de Türkiye’den Neslihan Semerci’nin yönetmenliğini yaptığı “Müzikli Bir Göç Masalı” isimli film aldı.

İlke İşisag’ın çektiği “Leyla Hanım” isimli belgesel film, Profesyonel Kategori Jüri Kültür Sanat Ödülü’ne layık görülürken, Kazakistanlı yönetmen Arsen Bayanov’un “Shaman Blues” isimli filmi Türk Devlet Teşkilatları Modern İpek Yolu Turizm Kuşağı Ödülü’ne, Özbekistanlı yönetmen Shokir Kuzuboy ugli’nin “Bahtsız Ömür (Bahorsiz Umr)” isimli belgesel filmi de Prof. Dr. Turan Yazgan Türk Dünyası Onur ödülüne layık görüldü. Ayrıca festivale Türkiye’den katılan yönetmen Uğur Tata’nın “Altay Dağları’ndan Hereke’ye İpek Halının Tarihi” isimli filmi ne de Festival Düzenleme Kurulu Özel Ödülü verildi.

Festivalde ödül alan filmler ve katılan filmlerden oluşturulacak seçki, Kasım ayı sonuna kadar Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Makedonya, Bosna-Hersek, Macaristan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde çeşitli etkinliklerde gösterilecek. Ayrıca belgesel filmlerin ileriki günlerde, proje ortağı olan yayın kuruluşlarının bir kısmında Türk Dünyası Belgesel Kuşağı adıyla yayınlanması planlanıyor.