"Blackwater" veya daha sonra ismi "Academi" olarak değişen özel askeri şirket, son yılların en tartışmalı güvenlik şirketlerinden biridir. Bu makalede, Blackwater/Academi şirketinin tarihi, kuruluşu, faaliyetleri, tartışmalı olayları ve sonraki gelişmelerini inceleyeceğiz.
Blackwater / Academi: Karanlık Bir Geçmiş
Blackwater USA (daha Sonra Xe Services LLC, şu anda Academi LLC) Blackwater, ABD merkezli bir özel askeri şirkettir. 1997 yılında eski bir ABD deniz piyadesi olan Erik Prince tarafından kuruldu. Kuruluşun öncelikli faaliyet alanı, güvenlik ve askeri hizmetlerdi. İlk olarak, güvenlik eğitimi ve özel güvenlik hizmetleri sağlamak amacıyla faaliyet gösteren şirket, hızla büyüyerek özel askeri yüklenici olarak, ABD hükümeti ve diğer devletlerle sözleşmeler yapmaya başladı. Şirket, ABD hükümeti ile çeşitli sözleşmeler yaparak özellikle Irak ve Afganistan'da güvenlik ve koruma görevlerini üstlendi.
Faaliyet Alanları
Blackwater, ABD hükümetiyle Irak ve Afganistan'da devam eden savaşlarda güvenlik, koruma ve lojistik destek hizmetleri sunarak tanındı. Şirket, Amerikan diplomatlarının korunması, konvoy güvenliği, hükümet binalarının savunulması ve diğer çeşitli görevlerde çalıştı. Ayrıca, Blackwater özel askeri eğitim merkezleri de işletti ve farklı ülkelerden kişilere özel güvenlik eğitimi verdi. Ancak, şirket özellikle 2000'lerin ortalarından itibaren çeşitli tartışmalarla gündeme geldi. İşte Blackwater hakkında bilmemiz gereken bazı önemli noktalar:
Tartışmalı Olaylar ve Kuruluş
Blackwater, 1997 yılında Erik Prince tarafından Kuzey Carolina'da kurulsa da daha sonraları şirket, özellikle özel güvenlik, askeri eğitim ve özel askeri hizmetler konusunda geliştirilerek uzmanlaştı. Irak Savaşı: Blackwater, 2003 yılında başlayan Irak Savaşı sırasında Amerikan hükümeti ile çeşitli sözleşmeler yaparak Irak'ta özel güvenlik hizmetleri sunmaya başladı. Şirketin çalışanları, Amerikalı diplomatları korumak ve diğer görevleri yerine getirmek için kullanıldı. Ancak, çeşitli olaylar nedeniyle uluslararası ve ulusal düzeyde tartışmalara neden oldu. Özellikle 2007 yılında Bağdat'ta "Nisour Meydanı Katliamı" olarak adlandırılan olayda, Blackwater çalışanlarının bir kalabalığa ateş açması sonucu 17 sivilin ölmesi, büyük bir tartışmaya yol açtı. Bu olayda, Blackwater güvenlik personeli bir trafik sıkışıklığı sırasında ateş açtı ve 17 sivil Iraklı öldü, birçok kişi de yaralandı. Olay, hem Irak halkı hem de Amerikan kamuoyu tarafından büyük bir öfkeyle karşılandı.
Hukuki ve İdari Soruşturmalar
Nisour Meydanı Katliamı sonrasında, Blackwater personeli hakkında hukuki işlemler başlatıldı.
Yine 2014 yılında, dört Blackwater çalışanı, cinayet ve diğer suçlarla suçlandı. 2015 yılında, bu dört çalışan mahkûm edildi ve ceza aldı. Ayrıca, şirket de çeşitli hukuki soruşturmalara maruz kaldı.
Değişen Kimlik: Academi
Blackwater Şirketi, kamuoyundaki bu olumsuz görüşler ve olayların ardından ünvanını "Xe Services LLC" olarak değiştirdi. Daha sonra ise "Academi LLC" olarak yeniden adlandırıldı.
Erik Prince 211 yılında şirketi satmış ve "Academi" adını almıştır. Bu adım, şirketin daha az tartışmalı bir profil oluşturma çabasının bir parçasıydı. İsim değişikliği, şirketin imajını düzeltme ve önceki tartışmalardan uzaklaşma amacı taşıdı. Ancak, bu değişiklikler tartışmalara son vermedi ve şirketin itibarı hala soru işaretleriyle çevrili. Blackwater veya Academi, özel askeri şirketlerin kullanılmasıyla ilgili etik ve hukuki sorunları gündeme getirdi ve bu tür şirketlerin faaliyetleri hakkında daha fazla denetim ve düzenleme gerekliliğini vurguladı. Bu nedenle, Blackwater tarihsel bir öneme sahiptir ve özel askeri şirketlerin tartışmalı doğasını yansıtan bir örnek olarak kabul edilir.
Sonuç
Sonuç olarak bakarsak Blackwater/Academi, özel askeri şirketlerin karmaşık ve tartışmalı bir örneğini temsil ediyor. Nitekim şirketin tarihçesi, hukuki soruşturmaları ve tartışmalı olayları, özel askeri sektörün etik ve yasal sorunlarını gündeme getiriyor. Blackwater'ın / Academi'nin hikayesi, özel askeri şirketlerin faaliyetlerine dair dikkat çekici bir örnek olmaya devam ediyor ve bu tür şirketlerin gözetimi ve denetimi konularında önemli soruları sık sık gündeme gelmektedir. Örgütün yaptığı gizli veya örtülü operasyonlar sonucu sivillerin de hayatını kaybettiği fakat gerek ABD yetkilileri gerekse de şirkete fon sağlayan Pentagon tarafından olayların üstü sürekli olarak kapatılmaktadır.
Diplomasi ve İstihbarat Uzmanı Dr. Elvin Abdurahmanlı