Hocalı, Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ bölgesinin bir şehridir. Burada 7000'in üzerinde Azerbaycanlı sivil yaşamını sürdürmekteydi.
1992 yılının 25 Şubatı 26 Şubata Bağlayan gece Ermeniler askerler ve Asala terör örgütü üyeleri Rusların 366. Motorize alayının da yardımıyla Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı şehrine girerek soykırım düzenledi. Rus ordusunun desteğiyle Ermeni askerleri ve Asala örgütü üyeleri tarafından Hocalı şehrinin giriş çıkışları kapatıldı. Şehirden tek bir çıkış yolu bırakılarak bu çıkış koridorunu kullanan Azerbaycanlı siviller 366. Rus Motorize Alayı ve Ermeni askerlerinin karşısına savunmasız halde çıktılar. Ermeni askerleri ve Asala terör örgütünden kaçarak çete olarak gezen Ermeniler, Azerbaycanlı sivil halka ateş açarak soykırımı gerçekleştirdi.
Ermeniler; kadın, çocuk, bebek demeden 613 Azerbaycan Türk'ünü derilerini yüzerek, yaralıların kafalarına kurşun sıkarak, bazı yaralılara kafalarına çivi saplayarak, uzuvlarını keserek, çocuklara ve kadınlara tecavüz ederek tüm dünyanın gözleri önünde masum evlerinde uyuyan insanları katletti.
Ermenilerin 26 Şubat 1992 yılında yaptığı soykırım sonucunda 613 Azerbaycanlı sivil insan hayatını kaybetti. Hayatını kaybedenlerden 63’ü çocuk, 106’sı kadın, 70’i yaşlı olmak üzere sekiz aile tamamen yok edilmiştir. Soykırım sonucunda 25 çocuk ailesinin her iki ferdini (anne-baba), 130 çocuksa aile fertlerinden sadece birini kaybetti. Soykırım gecesi 1000'in üzerinde sivil ağır derecede yaralanmış, 150 sivil ise halen kayıp durumda ve Ermenistan yönetimi bu şahıslarla ilgili bir bilgi vermemektedir.
Hocalı’da 26 Şubat yaşanan soykırımın ardından İnsan Hakları İzleme Örgütü bu soykırımı, Dağlık Karabağ savaşında yapılan en büyük katliam olarak niteleyerek sadece kınamakla yetindi. Diğer taraftan ise Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi-AİHM tarafından Azerbaycan’ın Hocalı şehrinde Ermeniler tarafından yapılan soykırımı, savaş suçları veya insanlık aleyhine suçlarla eşdeğer eylemler şeklinde kabul etti. Fakat Ermeniler tarafından Azerbaycanlı sivil halka yapılan saldırı bir nevi soykırım niteliği taşımaktadır. Nitekim Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin "Soykırım Suçunun Unsurları, Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi"ne göre soykırım suçu, iki unsurdan oluşmakta; ilk unsurunun maddî unsur yani "actus reus" unsuru olduğu açıkça 2. maddede belirtilmiştir. İkinci unsur ise, soykırım suçu teşkil eden fiillerden oluşturmaktadır ve manevî unsur - "mens rea" olarak adlandırılmaktadır. Manevî unsur gereğince kasti yani olaylarda bahsi geçen grupları, toplumu veya halkı kısmen veya tamamen ortadan kaldırmaya yönelik bilerek ve isteyerek yapılmış özel bir kasttır şeklinde belirtilmiştir. Belirtilen ikinci madde gereğince soykırım oluşturan ve bu kapsama giren fiiller aşağıdakilerdir:
Fiil millî, Etnik, Irkî Dinî gruplarYukarıda bahsedilen 4 faktör söz konusu olan şahıslara karşı uygulanırsa ve bu gruplardan birine mensup siviller kasten öldürülürse bu soykırımdır. Buradan da görüldüğü gibi Avrupa çifte standart uygulayarak Hocalı’da yaşananları soykırım olarak nitelendirmemektedir Fakat Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in çabalarıyla, Azerbaycan Milli Meclisi tarafından 1994 yılında, Hocalı şehrinde Ermenilerin 25 Şubatı 26 Şubata bağlayan gecede sivil halka karşı uyguladıklarının “soykırım” olduğunu ve Soykırım olarak kabul ettiğini belirtti. 2018 yıllına kadar Ermenistan Cumhurbaşkanlığı görevini yapmış olan Serj Sarkisyan, İngiliz gazeteci Thomas De Waal ile yaptığı röportajda Hocalı soykırımı ile ilgili gerçekleri kabul ederek şu kelimeleri ifade etmiştir:
“Hocalıdan önce Azerbaycanlılar, Ermenilerin sivil halka karşı el kaldırmayacaklarını sanıyorlardı. Biz bunu Azerbaycanlılara şaka yapmadığımızı göstermek amacıyla ibret olsun diye yaptık… Olay işte bu…”
İlaveten de Serj Sarkisyan ve Markar Melkonyan’ın ifade ettiklerine baktığımızda soykırımın Ermeni güçler tarafından yapılan bir ‘’intikam’’ niteliği taşıdığı da açıkça görülmektedir.
Günümüzde dünyanın çoğu ülkesi ve ABD’nin 20’nin üzerinde eyaleti Hocalı soykırımını kınayan kararnameler kabul etmiş bulunmaktadırlar. Bugün 26 Şubat 2021 tarihinde Hocalı Soykırımında 29 yıl geçmektedir. Fakat dünya halen bu soykırımı sadece katliam olarak tanıyarak Azerbaycan’ın aleyhine karşı çifte standart uygulamaktadırlar. Azerbaycan 29 yıldır Hocalıya adalet aramaktadır.
Hayatını kaybeden tüm sivil şehitlerimize Allah'tan rahmet diliyorum ve bu yazımı Hocalı şehitleri dahil olmak üzere 1 ve 2. Dağlık Karabağ savaşında hayatını kaybeden tüm şehitlerimize ithafen yazıyorum.
Ruhları şad olsun!
...
***** In English *****
WE WILL NOT FORGET THE HOCALI GENOCIDE!
Author
Azerbaijan Republic Ministry of Diaspora Nagorno-Karabakh, Turkey Coordinator of the Azerbaijan National Platform and Intelligence expert Elvin ABDURAHMANLI
Subjects he studied:
Global Terror Political science and international relations Middle East Studies Security Policies Anatolian and Balkan Studies Caucasus StudiesKeywords: Strategic relations, Foreign policy, Power struggle, Conflict, Genocide, Khojaly, Armenian Terror.
JEL Codes: F42, F51, H56, N40,
Khojaly city is a city in the Nagorno-Karabakh region of Azerbaijan.
Over 7000 Azerbaijani civilians were living in this city. Armenians, soldiers and members of the Asala terrorist organization entered the city of Khojaly in the Nagorno-Karabakh region of Azerbaijan with the help of the 366th motorized regiment of the Russians on the night of the Khojaly Genocide on February 25, 1992, and committed a genocide.
With the support of the Russian army, the entrances and exits of Khojaly city were closed by the Armenian soldiers and the members of the Asala organization. Leaving only one way out of the city, Azerbaijani civilians who used this exit corridor came defenseless against the 366th Russian Motorized Regiment and Armenian soldiers. Armenian soldiers and Armenians fleeing from the Asala terrorist organization and traveling as a gang, opened fire on Azerbaijani civilians and committed the genocide. Armenians; He slaughtered 613 Azerbaijani Turks without saying women, children or babies by skinning them, firing bullets into the heads of the wounded, stabbing nails into the heads of some wounded, amputating their limbs, raping children and women, and massacring people sleeping in their innocent homes before the eyes of the whole world.
As a result of the genocide committed by the Armenians on February 26, 1992, 613 Azerbaijani civilians lost their lives. Eight families, 63 of whom were children, 106 of whom were women, and 70 of whom were elderly, were completely destroyed. As a result of the genocide, 25 children lost both members of their families (parents) and 130 children lost only one family member. On the night of the genocide, over 1000 civilians were seriously injured, 150 civilians are still missing and the Armenian administration does not provide any information about these people.
Following the February 26 genocide in Khojaly, Human Rights Watch simply condemned this genocide as the biggest massacre in the Nagorno-Karabakh war. On the other hand, the European Court of Human Rights-ECHR accepted the genocide committed by Armenians in the city of Khojaly in Azerbaijan as war crimes or acts equivalent to crimes against humanity. However, the attack on the Azerbaijani civilian population by the Armenians has a genocidal nature. As a matter of fact, according to the Convention on the Elements of Genocide Crime of the European Court of Human Rights, it is clearly stated in Article 2 that the crime of genocide consists of two elements and that the first element of the crime of Genocide is the actus reus element. The second element consists of the acts constituting the crime of genocide and is called the spiritual element-mens rea. According to the spiritual element, it is deliberate, that is, it is a special intent that is made intentionally and intentionally to partially or completely eliminate the groups, society or people mentioned in the events. The acts that constitute genocide and fall within this scope in accordance with the second article stated are as follows:
Verb national, Ethnic, Race Religious groupsIf the 4 factors mentioned above are applied against the persons involved and if civilians belonging to one of these groups are killed deliberately, this is genocide. As it can be seen from here, Europe does not describe the events in Khojaly as genocide by applying double standards. He stated that he accepted it. Serzh Sargsyan, who served as the President of Armenia until 2018, accepted the facts about the Khojaly genocide in an interview with British journalist Thomas De Waal and expressed the following words:
“Before Khojaly, Azerbaijanis thought that the Armenians would not raise their hands against the civilian population. We did this as an example to show that we are not kidding the Azerbaijanis… This is the point… "
In addition, when we look at the statements of Serj Sarkisyan and Markar Melkonyan, it is clearly seen that the genocide was "revenge" by Armenian forces. Today, most countries of the world and over 20 states of the USA have passed decrees condemning Khojaly genocide. Today, 29 years pass on February 26, 2021, during the Khojaly Genocide. However, the world still recognizes this genocide as a massacre and applies double standards against Azerbaijan. Azerbaijan has been seeking justice for Khojaly for 29 years.
I wish God's mercy on all our civilian martyrs who lost their lives and I write this article as a dedication to all martyrs who lost their lives in the 1st and 2nd Nagorno-Karabakh war including Khojaly martyrs.
May their souls be blessed!..