Ortadaki gerçek şu:
Üretici, ürünü para etmediği için üretimi bırakıyor. Tüketici ise aldığı ürünün pahalı oluşundan yakınıyor. Bizi yönetenler üretici ile tüketici arasındaki bu sıkıntıyı gideremiyor.
Şimdi sıra fındığa geldi. Fındık bizim üreten biziz ama para yabancının cebinde. Bu yıl fındık üretiminde düşüş var. Gelecek yıl ne olur bunu şimdiden kimse kestiremiyor.
Fındık üreticisi gereken parayı bulamayınca ilaçlama yapamadı. Bu da fındığın çürümesine neden oldu. Özetle, fındık diri değil kof çıkıyor. Fındığın kalitesi düşmüş durumda.
Fındık üreticisi tarihin en zor yılını yaşıyor zira 'kahverengi kokarca' zararlısı bu yıl fındığı resmen öldürdü.
Trabzon'da fındık sergilerinde yaptığımız denemelerde sağlam görünen fındıkların maalesef çürük çıktığına tanık olduk. Dışarıdan bakıldığında fındık sapasağlam. Ancak 'kahverengi kokarca' zararlısı ürünü öyle sarmış ki, iç fındığı sağlı sollu bitirmiş! Dışarıdan sağlam görünen fındık içeriden bitmiş!
Durum bu olunca fındığın alım satımında önemli rol oynayan Trabzon Ticaret Borsası'nda henüz fiyat oluşmadı.
Serbest piyasada fiyat oluşmayınca tüccar da fındık alımı yapamıyor. Hatta fındık tüccarı kepenk bile açmıyor! Olur ya eş-dost gelir, kıramam, almak zorunda kalırım diye.
Peki bu durumda fındığını satmak isteyen gurbetçi ne yapıyor? Bize aktarılana göre, bazı tüccar kuru fındığın kilosunu 60-70 liraya alıyor. Ancak biz bu tüccarı görüp konuşamadık! Oysa Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) fındığa 132 TL fiyat vermişti.
Bu sene fındıkta rekolte düşüşü yaşanıyor çünkü 'kahverengi kokarca' zararlısı Trabzon'dan Samsun'a geniş alanda fındığı yemiş- bitirmiş durumda.
Bu zararlı, Doğu Karadeniz'de de yüksek rakımlarda üretilen fındığı bu yıl vuramamış. Ancak yüksek rakımlarda verim düşük olduğundan üretilen ürün miktarı çok az.
Düzce'nin Akçakoca ilçesi de bu yıl bu zararlıdan kendini korumuş. Bu yıl Sakarya ve Kocaeli'de de söz konusu zararlı kendini göstermemiş. Dolayısıyla bu yıl fındığı Batı Karadeniz bölgesi kurtarıyor. Ancak Batı Karadeniz Bölgesi'ndeki fındığın kalitesi Giresun-Ordu yöresinin kalitesinden oldukça düşük.
Özetleyelim:
Üretici sıkıntıda. Hükümetten beklediğini bulamadı. Tüccarın kucağına atıldı. Tüccar fındığı 60-70 lira arasında alıyor. Çokları da parayı sonradan ödüyor. Eğer fındığı devlet alırsa Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) fındığa 132 TL fiyat veriyor. Bu durumda fıkdık üreticisi tam anlamı ile bir şok yaşıyor.
Konu sadece fındıkla sınırlı değil. Çay başta olmak üzere birçok üründe aynı senaryo yaşanıyor. Bu durumda olan, üretici ve tüketiciye oluyor.