Filistin Devleti, Arafat’ın İsrail’den daha fazla toprak ve ödün istemesi yüzünden kurulmamıştır. İsrail Başbakanı İzak Rabin de verdiği tavizlerden sonra çok fazla düşman edindi ve bunu da hayatıyla ödedi.
Yaklaşık 1 yıldır Gazze’yi bombalayan ve soy kırım yapan İsrail, bu sefer Lübnan ve Hizbullah’a saldırdı. Peki Filistin Devleti neden kurulmadı?
OSLO ANLAŞMALARI
Oslo Anlaşmaları, İsrail ile Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) arasında 1993 yılında Washington DC'de imzalanan Oslo I Anlaşması ve 1995 yılında Mısır'ın Taba kentinde imzalanan Oslo II Anlaşması'dır. Bu anlaşmalar, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 242 sayılı kararı ve 338 sayılı kararı temelinde bir barış anlaşmasına ulaşmayı ve "Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkını" yerine getirmeyi amaçlıyordu.
Oslo süreci, Norveç'in Oslo kentinde yapılan gizli görüşmelerin ardından başladı ve hem FKÖ'nün İsrail'i tanıması hem de İsrail'in FKÖ'yü Filistin halkının temsilcisi ve ikili müzakerelerde bir ortak olarak kabul etmesiyle sonuçlandı.
Sonuçları arasında, Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nin bazı bölümlerinde sınırlı Filistin özyönetimini yürütmekle görevlendirilen Filistin Ulusal Yönetimi'nin kurulması ve FKÖ'nün İsrail-Filistin çatışması etrafında dönen geri kalan konularla ilgili kalıcı statü müzakerelerinde, İsrail'in ortağı olarak uluslararası kabul görmesi yer almaktadır.
İkili diyalog, İsrail ile gelecekteki Filistin Devleti arasındaki konular, İsrail yerleşimleri, Kudüs'ün statüsü, Filistin özerkliğinin kurulmasının ardından İsrail'in güvenlik üzerindeki kontrolünü sürdürmesi ve Filistinlilerin geri dönüş hakkı etrafında şekillenmektedir.
Bu anlaşma ile Filistin Devleti kurulacak. Kalıcı bir anlaşma imzalanacak. Ayrıca Filistin Devleti’nin kurulması için 100 Milyar Dolarlık bir fon’da Filistin’e verilecekti. Bu anlaşmalara karşı çıkanlar aşırı sağcı yahudiler ve Filistinliler oldu. Bunun üzerine Yaser Arafat daha fazla ödün ve toprak istemeye başladı.
İsrail Başbakanı İzak Rabin ise verdiği tavizler nedeniye İsrail’de eleştirilirken, büyük risk aldığını söyledi. Bu noktada barış görüşmeleri İzak Rabin’in 4 Kasım 1995 tarihinde suikasta uğrayıp ölmesi ile bitti. Rabin, aşırı sağcı Yigal Amir tarafından öldürüldü. Suikasttan önce İsrail ve Filistin arasında barışı sağlamak için uğraşması, Başbakan Rabin’in sonunu hazırlamıştır. Rabin, 13 Eylül 1993 tarihinde Filistin Kurtuluş Örgütü ile İsrail arasında Oslo anlaşmasını imzalayarak iki devletli çözüm girişimlerde bulunmuştur.
RABİN ÖLÜNCE İKTİDARA NETANYAHU GELDİ
Olay İsrail Kralları Meydanı'nda (şimdiki Rabin Meydanı) düzenlenen Oslo anlaşmalarını desteklemek amacıyla yapılan miting sonrası anlaşmalara karşı çıkan aşırı sağcı Yigal Amir tarafından, 4 Kasım 1995 tarihinde gerçekleşmiştir. Başkan Rabin belediye binasının merdivenlerinden arabasının açık kapısına doğru yürürken saldırgan Amir yarı otomatik bir tabancayla üç el ateş etmiştir. İki atış Rabin'e isabet ederken, üçüncü atış Rabin'in korumalarından Yoram Rubin'i hafif şekilde yaralamıştır. Başkan olay sonrası hemen miting alana yakın olan Ichilov Hastanesi'ne götürülmüş, hastanede hemen ameliyata alınmıştır. Başka Rabin, ameliyat esnasında kan kaybından dolayı hayatını kaybetmiştir. Saldırgan Amir ise olay anında başkanın korumaları ve polisler tarafından yakalanmıştır. Daha sonra mahkemeye çıkarılan Amir, suçlu bulunarak müebbet hapis cezasına çarptırılmıştır. Acil olarak kabine toplantısı yapılmış ve Başkanın yerine Dışişleri Bakanı Şimon Peres atanmıştır.
Başbakan Rabin’e yapılan saldırı, İsrail halkını ve diğer ülkeleri şoke etmiştir. Yüzbinlerce İsrail vatandaşı başbakanın yasını tutmak için olayın olduğu meydanda toplanmıştır. Kalabalığın çoğu genç vatandaşlardı; toplanıp bir araya gelerek başkanın anısına mumlar yakarak barış şarkıları söylediler. Başbakan Rabin 6 Kasım 1995'te Herzl tepesine defnedilmiştir. Rabin'in cenaze törenine aralarında ABD Başkanı Bill Clinton, Avustralya Başbakanı Paul Keating, Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek ve Ürdün Kralı Hüseyin'in de bulunduğu çok sayıda dünya lideri katılmıştır. Suikastın yaşandığı meydan başta olmak üzere birçok kamu kurumu, sokak ve caddelere Rabin’in ismi verilmiştir.
Rabin suikastı sonrasında iktidara gelen Netanyahu oldu. Bu adam İsrail Devleti kurulunca doğan ilk başbakandı. 1996-1999 yılları arasında Başbakanlık yapan Netanyahu, daha sonra seçimi kaybetti. 2009-2021 Yılları arasında Başbakanlık yaptı. Bir süre muhalefet’te bulundu. 29 Aralık 2022 Tarihinde yeniden Başbakan oldu.
Ortadoğu’yu kana bulamaya devam ediyor. Dünya’da hiç kimse de onu durdurmuyor. Ortadoğu'da barış umudu bitti ve savaş yanlıları kan dökmeye devam ediyor..