Daha önce yazdığımız bir yazıda Çinlilerin Türkiye’de yatırım yapacağına değinmiştik. Ancak, son gelişmeler Çinlilerin Türkiye’de yatırıma yanaşmadığını gördük.
Çinliler, sadece satmayı düşünüyor. Çin, ithalata sıkı kısıtlamalar getiriyor. Türkiye’yi resmen oyalıyorlar. Çin, dünyanın en güzel kirazını üreten Türkiye'den bu ürünü alırken bile nazlanıyor.
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam satışları, Ocak-Nisan döneminde 2023'ün aynı dönemine göre yüzde 11.3 artarak 371 bin 438'e yükseldi. Otomobil satış sayısı söz konusu dönemde yüzde 16.62 artışla 294 bin 837, hafif ticari araç satış sayısı ise yüzde 5.2 azalışla 76 bin 601 oldu.
Son dönemde Çin markalarının Türkiye'ye ilgisinde belirgin bir artış gözlenirken, bu durum pazara giren firma sayısına da yansıdı.
Türkiye otomotiv pazarında Skywell, MG, Chery, Leapmotor, Seres, Maxus, Hongqi, DFSK, BYD ve NETA ile 10 Çin menşeli marka bulunuyor. Bu listeye yakın zamanda SWM ve Jaecoo markalarının da eklenmesiyle Çin menşeli marka sayısının 12'ye yükselmesi bekleniyor.
DFSK ve Chery içten yanmalı motora sahip otomobilleri Türkiye pazarında satışa sunarken, MG hem elektrikli hem içten yanmalı, diğer markalar da elektrikli modelleriyle boy gösteriyor. Lüks segment otomobil satan Voyah ise ODMD'de listelenmiyor. Ayrıca DFSK ve Maxus markaları hafif ticari araç satışı da yapıyor.
Çin otomotiv firmalarının Türkiye'deki toplam satışları (otomobil ve hafif ticari) yılın ilk 4 ayında 29 bin 539'a, otomotiv pazarından aldıkları pay da yüzde 7.95'e ulaştı. Çin markaları arasında DFSK ve Maxus'un ticari araç satışı da bulunuyor. Bu iki markanın hafif ticari satışları hariç tutularak sadece otomobil özelinde bakıldığında Çin markalarının satış sayısı 29 bin 241'e, pazar payı ise yüzde 9.91'e yükselmiş durumda.
Çin otomotiv firmalarının Türkiye'de Ocak-Nisan dönemindeki satış sayılarına bakıldığında, Chery 20 bin 782 satışla ilk sırada yer aldı. 7 bin 185 satış sayısına ulaşan MG ikinci, 862 satış yapan BYD de üçüncü oldu. DFSK, otomobil ve hafif ticari olmak üzere 260 satışla dördüncü, Maxus 168 satışla beşinci sırada konumlandı.
Chery ve bazı Çin markalarının satışa henüz başlamadığı geçen yılın Şubat ayına bakıldığında, Çin markalarının toplam satışları 1000 adedin altında kalmıştı. 2023'ün tamamında ise Çin markaları, toplam 967 bin 341 adetlik Türkiye otomobil pazarında, 59 bin 97 satışla yüzde 6.10 paya ulaşmıştı. Böylece, Çin markalarının hem satış sayısı hem de pazar payı açısından Türkiye pazarındaki konumlarını güçlendirdiği görüldü.
Çin, ithalata sıkı kısıtlamalar getirdiği için Türkiye'den bu ülkeye araç satabilen şirket bulunmuyor. Hatta Türkiye kamyon, tır ve otobüs üretiminde dünyada ön sıralarda yer alan bir ülke. Buna rağmen 'her türlü çer çöpü rahatlıkla Türkiye'ye satabilen Çin'e araç satabilmek mümkün olmuyor. Çin, dünyanın en güzel kirazını üreten Türkiye'den bu ürünü alırken bile nazlanıyor!
Sıklıkla "Türkiye'yi Avrupa'ya açılan bir kapı" olarak gördüklerini dile getiren Çin markalarının, Türkiye'de üretim yapıp yapmayacağı merak konusu oldu.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Chery ve BYD'nin Türkiye'de yatırım yapmayı değerlendirdiğini ve ileri düzeyde görüşmeler yapıldığını söylemişti. Aynı zamanda Chery Grubu Başkanı Yin Tongyue da Çin'deki açıklamasında, Türkiye'ye yatırım konusunun hala masada olduğunu ifade etmişti. Ancak bu konuda somut bir adım atılmış değil. Çinliler oyalama konusunda da mahir bir millet.
Dışişleri Bakanı Hakan fidan, Çin’de Çin yetkilileri ile yaptığı görüşmede Çin’den Türkiye’ye gelecek olan Çinlilere olağanüstü ilgi gösterileceğini söyledi. Fidan yaptığı açıklamada “İlk hedefte 1 milyon Çinli bekliyoruz. Kısa zamanda bu rakamın 10 milyonu bulacağını şimdiden söyleyebilirim” dedi.
Çin ile birçok alanda iş birliği yapacağız. Bu ilişkilerin turizme de yansıması bekleniyor.