Ülkemizin yetiştirdiği saygın siyaset insanlarından, gerçek Atatürkçü Ali Nejat Ölçen’i, 16 Kasım 2020 tarihinde yitirdik. Özünde, sözünde değerli bir yurtsever, seçkin ve bilge insandı. Ülkemizin ve toplumun çıkarlarını büyük bir özveriyle ömrünün sonuna kadar savunan Ali Nejat Ölçen’i sevgi ve saygı ile anıyoruz, ışıklar içinde uyusun.
4 Haziran 1922 tarihinde Amasya doğan Ali Nejat Ölçen, İTÜ’den İnşaat Yüksek Mühendisi unvanıyla mezun olarak çalışma hayatına atıldı. 1960 yılında, askerlik görevini yaptığı sırada yeni kurulan olan Devlet Planlama Teşkilatı’na uzman olarak atandı. Devlet Planlama Teşkilatı’nda Tetkik ve Tahlil Şubesi Müdürü, Araştırma Dairesi Başkanlığı yaptı ve Müsteşarlık Müşavirliği görevinde bulundu. Turizm Koordinasyon Kurulu Merkez Proje Müdürü olarak görev yaptı. 1962 yılında Birleşmiş Milletler bursuyla Almanya’da Kiel Üniversitesi’ne ekonomi eğitimi için gönderildi ve Matematiksel Ekonomi ihtisasını tamamladı. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü’nde “Nüfus Sorunu ve Toplum Sağlığının Ekonomik Etkileri” adlı teziyle doktorasını tamamladı ve 1972 yılında Hacettepe Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. 1973-1980 yılları arasında iki dönem Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul Milletvekili seçilerek parlamentoda görev yaptı. 1976-1978 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi Grup Başkanvekilliği görevini sürdürdü. Grup başkanvekilliği görevi sırasında daima doğrulardan yana, eğilmeyen tavrı ve yerinde çıkışlarıyla dikkatleri üzerine çekti.
8 Mart 1982 tarihinde değerli eşi Makbule Ölçen (1927-2015) ile birlikte kurdukları ‘Zihinsel Yetersiz Çocukları Yetiştirme ve Koruma Vakfı’ (ZİÇEV), binlerce özel gereksinimli çocuğa eğitim ve iyileştirme (rehabilitasyon) hizmeti sunarak, onların kapalı kapılar ardından dış çevreye açılmalarını sağlamıştır. Ülkemizin “Zihinsel Engellilik” alanında gösterdiği ilerleme, bu alanda yapılan ilklerin hepsi, yılmadan usanmadan büyük bir özveriyle çalışan Ölçen Ailesinin önderliğinde gerçekleşmiştir. Bugün 14 şubesi olan vakıfta, 1500’den fazla zihinsel yetersiz çocuk eğitim almaktadır. Bu süreç, Makbule Ölçen’in yazdığı Özürlüler Yokuşu (2005) kitabında ayrıntılarıyla anlatılmaktadır.
Ali Nejat Ölçen, 12 Eylül 1980 darbesinden sonraki yıllarda yazarlığa ağırlık verdi ve yazdığı sayısız makalenin yanı sıra kitapları da ilgiyle okundu. Yapı Acısı (1958), Türkiye’de Plân Sonrası İktisadi Durgunluk ve Sebepleri (1964), Akselerasyon Prensibi ve Türkiye’nin Makro-Ekonomik Hedefleri (1966), Türkiye’nin Endüstrileşme Sorunu (1969), Halk Sektörü (1974), Demokratik Sosyalizme Giriş (1976), Faşizm Millet Meclisinde Yargılanıyor (1977), Osmanlı Meclisi Mebusanı’nda İttihat ve Terakki Zorbalığı ve Siyasal İşkenceler (1982), İslam’da Karanlığın Başlangıcı ve Türk İslam Sentezi (1991), Özürlüler Hukuku (1991), Karl Marx ve İngiliz Emperyalizmi (1992), Ecevit Çemberinde Politika – Politika Çemberinde Ecevit (1995), Devlet Yokuşu (1996), Kemalizm’in Ekonomisi (1997), Kendini Yok Eden Osmanlı (2006) kitapları, güzel bir Türkçeyle yazılmış bilgi kaynaklarıdır. Babası emekli albay Mehmet Arif Ölçen’in (1893-1958) Çarlık Rusya’sındaki tutsaklık anılarını Vetluga Irmağı (1994) adıyla yayına hazırlamıştır.
Bunların yanında 1994 yılından itibaren iki ayda bir tek başına hazırladığı “Türkiye Sorunları” adlı kitap dizisini yaşamının son dönemine kadar aksatmadan yayımladı. Benim de yazarları arasında olduğum Türkiye Sorunları kitap dizisi öğretici, ufuk açıcı içerikleriyle olağanüstü bilgi hazinesi görevini yerine getirmektedir. Türkiye Sorunları kitap dizilerinde özenle hazırlanan yazılarla, tarihi belgelere yer verilerek, güncel sorunlara eleştirel bir gözle bakılmakta ve bazı konularda araştırmalar sunulmaktadır.
TBMM’nin eski parlamenterlere uyguladığı ek ödemeyi Anayasa Mahkemesi’nin yürürlükten kaldırmasına karşın bu ek ödeme, çeşitli yöntemler uygulanarak sürdürülmüştür. Ali Nejat Ölçen bu ek ödemeyi, Türkiye Sorunları kitap dizisinin yayın ve ulaşım giderlerini karşılayan bir araç olarak kullanmıştır. Böylece bu kitap dizisini binden fazla kişiye ücretsiz olarak göndermekteydi. Daha çok okuyucu kitlesine ulaşmak ve kitap dizisindeki görüşlerin toplum tarafından irdelenmesine olanak sağlanması için web sitesi de kurulmuştur.
Babamın fikir arkadaşı olan, benim de yakından tanıyıp dost olmakla onur duyduğum, övündüğüm Ali Nejat Ölçen, her zaman yeni bilgiler öğrendiğim ve beni derinden etkileyen bilge insandı.
2005 yılında eşi Makbule Ölçen’e yazdığı şiirde şöyle sesleniyordu:
“Bir yastıkta kocayın dediler mi bize
O sözü yakıştıramadık kendimize
64 yıl bir yastıkta kocamadık
Genç kaldık.
Yazgımızı getirdik dize
Yazgımız; onu da biz yarattık
Dünya malını bir yana attık
Ağacı, taşı toprağı ve kuşları sevdik
Düz yolu değil yokuşları sevdik
Sevgiye aşıktık
Birlikte yokuşları aştık.
Sevgimiz başkadır bizim, başka
Biraz da benzer ilahi aşka
Makbule Ölçen, sevgili karım
Öteki dünyada da seninle varım.”
Şimdi sevgili eşinin yanına kavuştu, büyük emek harcayarak yetiştirdikleri küçük oğulları Demir Ölçen’in (1953-2013) yanına kavuştu. Huzur içinde uyusunlar hep birlikte. Büyük oğulları Dumrul Ölçen’e bu acıya karşı direnme gücü diliyorum. Ne mutlu bizlere ki, böyle üretken ve değerli bir aileyi yakından tanıdık.
23 Kasım 2020.