Daha önce yazmıştık:
Coronavirüs kapımızı çalmadı ama çevremiz sardı. Bu da turizm başta olmak üzere ekonomimiz üzerinde etkili olmaya başladı. Bu satırlar yazılırken, Türkiye’de de coronavirüs vakasında rastlanmış olması işi daha da sıkıntıya sokacak gibi görünüyor.
Yapılan açıklamalara bakılacak olursa Çin, coronavirüs ile mücadeleyi kazanmayı başarıyor. Şimdi asıl sıkıntı Avrupa, Amerika ve diğer Uzakdoğu ülkelerinde başladı. Bu sıkıntının da kolayca aşılamayacağı şimdiden görülebiliyor.
Şimdi tabloyu değerlendirelim:
Coronavirüs salgını başta olmak üzere dünyada ve ülkemize yakın coğrafyalarda yaşanan gerilimler nedeniyle turizm sektörü için kötü başlayan 2020 yılından olumsuz beklentiler giderek güçleniyor.
IATA, WTTC, PATA, UNWTO'nun da aralarında olduğu dünya turizm örgütleri peş peşe açıklamalar yapıyor. Bu açıklamaların küresel turizm sektöründeki paniği ortadan kaldırmaya yetmediği ifade ediliyor.
Bu paniğin birinci nedeni olan Çin'de ortaya çıkan koronavirüs dünyaya yayılıyor. Aralarında Türkiye'nin de olduğu birçok ülke komşularına sınırlarını kapattı. İtalya'da 16 kent karantinaya alındı. Rusya ve Almanya yurtdışına çıkmak isteyen vatandaşlarına kısıtlamalar getirdi.
Rusya turizm sektöründe faaliyet gösteren kuruluşlar toplu çöküşü önlemek için hükümete başvurup 'Force Majeure- Mücbir sebep' ilan edilmesini dahi istedi.
Rusya denilince ilk durak Antalya akla geliyor. Antalya’daki otellerin doluluk oranı Rus turistlerce belirleniyor. Rusya’dan turist akını kesilirse Antalya’daki oteller ne yapacak? Şimdiden bunun hesapları yapılıyor.
Şimdi dikkat:
Dünyanın en büyük turizm fuarı ITB'nin 54 yıllık tarihinde böyle bir nedenle bir ilk olarak iptal edildi. Çin ve Hindistan ITB'leri de ertelendi. Paris fuarı da 45 yıllık tarihinde ilk kez iptal edildi.
Asya ve Avrupa'nın çeşitli ülkelerinde iptal edilen fuar sayısı 325'i bulmuş durumda. Bunlara her gün yenileri de ekleniyor.
Global Business Travel Association (GBTA) verilerine göre kongre iptallerinin aylık neden olduğu kaybın tutarı 47 milyar doları buluyor. Havayolu şirketleri slotlarını yitirmemek için boş uçuyor. Bu da ciddi zarara neden oluyor.
IATA havayolu şirketlerinin 113 milyar dolarlık zarar ettiğini açıkladı. Bunlar turizm sektörünü etkileyen krizin sonuçlarından yalnızca bir kaçı. Gelinen noktada nedenleri farklı farklı olsa da turizm sektöründe rezervasyon iptallerinin önü kesilemiyor ve iptaller artarak sürüyor.
Bu durumda ortaya çıkan tablo, henüz üçüncü ayında olduğumuz 20202nin şimdiden kayıp yıl olarak görülmesine neden oluyor. 2020'nin 'kayıp yıl' olacağından şüphe duymayan turizmcilerin hesaplarını ve programlarını buna göre yapmaya başladı.
Yüzümüzü yeniden Türkiye’ye dönelim:
Coronavirüs nedeni ile İran’dan gelecek olan turist sayısındaki azalma, Türk turizmini % 20 oranında etkiliyor. Avrupa’dan gelebilecek olan turist sayısının da virüs nedeni ile azalması bekleniyor. Eğer, virüs bir ay içinde önlenemezse durum daha da kötüleşebilir.
Coronavirüs salgını sebebiyle Kapadokya'ya gelen turist sayısının azalması balon fiyatlarına da dip yaptırdı. Özellikle Asyalı turistlerin gözde turistik bölgesi olan Kapadokya coranivürüs salgını sebebiyle büyük kayıp yaşıyor.
Bölgeye gelen yabancı turist sayısında büyük düşüş yaşanırken Kapadokya'nın sembolü olan balon turlarına da ilgi önemli ölçüde azaldı. Daha önce 150 dolar olan 1 saatlik balon turunun fiyatı şimdi 3-4 kat azaldı ve ve 40 dolara kadar düştü.
Rezervasyonların hızla iptali, bazı otellerin yerli turiste dönmesine neden olabilecek. Bu da hali ile fiyat düşmelerini gündeme getirebilir. Fiyat düşmesi otellerin ayakta duramayacağının da bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Özetleyelim:
Coronavirüs tüm dünyayı etkilediği gibi, bizde virüs görülmemesine rağmen bizi de turizm başta olmak üzere birçok alanda derinden etkileyecek gibi görünüyor.
Konu ile ilgili son notlar:
Koronavirüs giderek Türkiye'nin etrafını kuşatırken, paneller, fuarlar ve spor etkinlikleri iptal edilmeye başlandı.
Türkiye Kayak Federasyonu, 2020 faaliyet programında yer alan Erciyes, Palandöken ve Sarıkamış Kupası organizasyonlarını, koronavirüs tedbirleri nedeniyle iptal etti. Uluslararası Judo Federasyonu da Rusya, Gürcistan ve Türkiye'de düzenlenecek 3 büyük organizasyonun koronavirüs nedeniyle iptal edildiğini açıkladı.
Konya'da 17-21 Mart'ta düzenlenmesi planlanan Tarım Fuarı'nın, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını gerekçesiyle 2-6 Haziran'a ertelendi. Edirne'de koronavirüs tedbirleri kapsamında "Bando ve Tava Ciğer Festivali'' ertelendi.
.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz