Turizm devi Thomas Cook’un iflası özellikle Türkiye’de “herşey dahil sistem” ile çalışan otellerde büyük kayırlara neden olacağı tartışılıyordu. İngiliz tur devinin en az % 10 zarar verebileceği de söylentiler arasında.
Thomas Cook’un faaliyetlerini durdurması nedeniyle Alanya, Side, Kemer, Fethiye, Bodrum ve Marmaris başta olmak üzere birçok turizm beldesinde otellerin ve hizmet sağlayıcılarının önemli miktarda alacakları bulunduğunu hatırlatan Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Firuz Bağlıkaya bir açıklama yapmış ve şu görüşleri paylaşmıştı:
“Tur operatörünün müşterisi tüketiciler açısından, zararlarının giderilmesi söz konusu olsa da Thomas Cook ile iş ortaklığı yapan, onlar adına tüketicileri ağırlayan ülkemiz işletmelerinin ticari olarak ciddi kayıpları oldu. Yaşanan bu durum, bu sezonun yanı sıra bir sonraki sezonu da derinden etkileyecektir. Başta oteller olmak üzere tüm tedarikçileri maalesef çok zor bir süreç bekliyor. Bu krizi de sektörümüzün dayanışması ve Hükümetimizin desteği ile atlatacağımıza inanıyor, bu tür krizlerin bir daha yaşanmamasını ve ülkemiz turizm tüketicileri için de etkin güvencelere bir an önce kavuşmamızı temenni ediyorum.”
Özetle, iflastan önemli ölücüde etkilenen tesislerin varlığından da söz ediliyor.
İngiltere merkezli tur operatörü Thomas Cook’un iflasından etkilenen tesisler için kredi destek paketini hayata geçiren Kültür ve Turizm Bakanlığı, bu operatörden boşalan koltuk kapasitesini doldurmak için gerekli anlaşmaları da yaptı.
Buna göre, Thomas Cook’tan boşalan 850 bine yakın koltuk kapasitesi yerine uluslararası tur operatörleriyle 1 milyon 198 bin kapasite sağlandı.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy’un yayınladığı grafikte, 2020 ek kapasitelerinin 507 bin adedinin ‘easyJet’, 325 bin adedinin TUI, 325 bin 788 adedinin jet2.com, 15 bin 637 bin adedinin British Airways, 25 bin adedinin ise THY ile SunExpress’ten sağlanacağı belirtildi.
Bu açıklama ile turizmciler ve otel işletmecilerin derin bir “oh” çektiğini duyar gibiyiz.
Alınan bu kararın ve önlemin önemli olduğunun altını kalınca çizelim. Bu kararda bakanın deneyimini konuşturduğunu da düşünüyoruz.
Bakan Ersoy bir canlı yayında yaptığı açıklamada, “Bir kapasite kaybı olunca, ya yeni bir oyuncu oluşturarak, ya da mevcut oyunculara bunu paylaştırarak çözüm getirilebilir. Biz ikisini de yaptık” diye konuştu.
30 Eylül ile 1-2 Ekim tarihlerinde uluslararası tur operatörlerinin üst yöneticilerini Ankara’ya davet edip yazılı mutabakat yaptıklarını belirten Ersoy’un bu konudaki açıklaması da özetle şöyle:
“Kapasite riskini kaldırdık. Bu sezon Thomas Cook’un İngiltere 820-850 bin koltuk arzı var. Yerine 1.2 milyon koltuk koyduk. Bunlar arasında British Airways Antalya ve Dalaman’a tarifeli uçuş başlatıyor, hatta sayıyı artırmak da istiyor. Çok yoğun tanıtım desteği de vereceğiz firmalara. Hızlı hareket etmemizden onlar da çok memnun. İlk adım kredi destek paketiydi, ikinci adımda boşalan kapasiteyi telafi edip artırdık, üçüncü aşamada ise bu kapasitenin satışlarını artırmak için İngiltere ve Almanya’da büyük bir tanıtım atağı başlatıyoruz.”
Hemen vurgulamak istiyoruz:
Turizmle ilgili yazdığımız çoğu yazıda “Türkiye dışarıda kendisini istenilen düzeyde tanıtamıyor. Bir tanıtım eksikliğimizin olduğu artık görülmeli ve buna göre de önlemler alınmalıdır” dedik.
Şimdi görüyoruz ki Bakan Ersoy da bu önemli eksikliği görmüş olacak ki önümüzdeki sezon için İngiltere ve Almanya başta olmak üzere yurt dışında tanıtıma ağırlık verileceğini söylüyor.
Turizmde tanıtıma ağırlık verilmesi konusunda yapılan çalışmaların doğru olacağını şimdiden söylemeliyiz.
Şimdi gelelim iflas eden İngiliz tur şirketi Thomas Cook’un çalışmalarına ve ortaya koyduğu zararlara.
Her yıl 1 milyon turist taşıdığı Türkiye´de 29 oteli bulunan Thomas Cook´un geçtiğimiz yıl satış geliri dünya genelinde 2017 yılına göre yüzde 6 artarak 9 milyar 584 milyon sterline yükselirken, şirketin en fazla satış gelirleri Türkiye ve Kuzey Afrika’ya olmuştu. Türkiye´ye satışları yüzde 70 gibi rekor düzeyde artan Thomas Cook’un Türkiye pazarından 2018 yılında elde ettiği satış gelirleri 347 milyon sterline(2 milyar 436 milyon TL) çıkması dikkat çekmişti.
Şirket, 2018 yılında Kuzey Afrika´da 198 milyon sterlin, Yunanistan´dan 93 milyon sterlin, İspanya´dan ise 70 milyon sterlin satış geliri elde etti. İngiliz tur operatörü 2017 ve 2018 yıllarında Türkiye pazarından 450 milyon sterlin(3.159 milyar TL) satış geliri elde etti.Şirketin 2017 yılında Türkiye´den elde ettiği satış geliri ise 103 milyon sterlin(725 milyon TL) olmuştu.
.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz