Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş, pandemi döneminde olumsuz yönde etkilenen Türkiye turizmine ikinci bir şok yaşatıyor.
Antalya’da turizm sezonu Rusya ve Ukrayna savaşının gölgesinde açılmaya hazırlanıyor. Turizmciler, yaşanan krizden dolayı tedirgin olsa da alternatif yolların olduğuna dikkat çekiyor. Bu yıl Ukraynalı turist gelmeyeceğini düşünen turizmciler, Rusya’dan yaklaşık 2,5 milyon turist beklediklerini söylüyorlar. Daralan Rusya ve Ukrayna pazarına alternatif olarak Almanya ve İngiltere pazarına ağırlık verildiğini belirten turizmciler, bu yaz 3 milyon İngiliz turistin Türkiye’ye gelmesini bekliyor.
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Yönetim Kurulu Üyesi ve Peninsula Turizm Genel Koordinatörü Diyaeddin Şahin, savaşın turizm hareketliliğini ne ölçüde etkileyeceğini değerlendirdi.
Son iki yılda pandemi döneminde Ukrayna ve Rusya’dan gelen turistlerin Türk turizmine can suyu olduğunu ifade eden Şahin, savaş yaşanmasaydı bu yaz ciddi sayıda Rus ve Ukraynalı turistin Türkiye’de ağırlanarak turizm rekoru kırılabileceğini ancak mevcut durumda, rezervasyonların büyük bir kısmının iptal edildiğini söyledi.
Şahin, 2021’de Rusya ve Ukrayna’dan yaklaşık 8 milyon turistin Türkiye’ye geldiğini kaydetti. Şahin’in açıklamaları şöyle:
“Pandemide geçen 2 yılda her ülkede turizm açısından ciddi sıkıntılar yaşanırken Rusya ve Ukrayna pazarından ciddi sayıda turist getirdik. 2020’de Ukrayna'dan 1 milyon 100 bin civarında turist getirmişken bu sayı geçen yıl 2 milyonu geçti. Bu yıl beklentimiz ise 2,5 milyonun üzerindeydi. Rusya’dan yine yaklaşık 6 milyon turist getirmiştik. 2022’de, 2019’un verilerinin çok üzerine çıkacağımıza yönelik çok işaret vardı. Rusya’dan yine umudumuzu kesmiş değiliz ama savaş başlayana kadar elimizde 20 bine yakın rezervasyonumuz vardı ve sayı artarak devam ediyordu. Böyle devam etse bu sene rekor kıracaktık. Savaşın başlamasıyla birlikte rezervasyonlar iptal edildi. Bu da şunu gösteriyor ki; insanların umutları kırıldıkça, savaş uzadıkça savaşın biteceğine dair umudu kırılıyor ve insanlar turizme dair planlarını iptal ediyorlar. Turizm sektörünün dinamik bir sektör olduğunu söylemeliyim. Bir ülkeden gelecek turist sayısında sorun yaşandığında, sektörün bunu telafi etme çabası içine gireceğini herkes bilmeli. Bu bir reflekstir ve turizmde de bu refleks çok gelişmiştir. Biz bu boşluğu farklı pazarlarda doldurmak için zaten uğraşıyoruz. Bizim asıl işimiz turist getirmek olduğu için Kazakistan, Kırgızistan gibi Türki Cumhuriyetleri ile çalışıyoruz. Kaybımızı dengelemek için elbette ki iç turizm de ciddi bir alternatiftir. Geçen yıl pandemi nedeniyle İngiltere bize sezonu çok geç açtı. Çok geç açmasına rağmen insanlar koşa koşa Türkiye’ye geldiler. Almanya zaten Türkiye'nin en önemli kaynak pazarlarından, tamamı Türkiye'ye gelmekten mutlu oluyor. Şu etapta özellikle Avrupa pazarlarından gelen talep, pandemi ile geçen son iki yıla oranla çok yüksek. Tabii savaşın seyri ve süresi mutlaka o tarafı da etkileyecektir. Çünkü savaş küresel ekonomiyi etkiliyor. Kriz küresel ekonomiyi tehdit ettiği zaman da insanların alım gücünü tehdit ediyor”
Rusya ve Ukraynalı turistlerin en yoğun ilgi gösterdikleri yerlerin başında gelen Antalya’da otel zincirleri bulunan Nirvana Hotels Grup CEO’su Korhan Alşan, Rusya’dan bu sene 2,5 milyon turist gelebileceğini Ukrayna’dan ise turist beklemediklerini söyledi. Alşan, iki ülkeden oluşacak turist açığını ise Avrupa’dan gelecek turistlerle kapatmaya çalışacaklarını belirtti.
Alşan’ın görüşlerini de yansıtalım:
“Bizim bu sene beklentimiz Rusya'dan 2 ila 2,5 milyon gibi düşük bir seviye. Geri kalan açığı ise şu şekilde kapatacağız. Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı tanıtım ajansı tarafından Avrupa'da çok ciddi bir tanıtım atağı var. Ayrıca pandeminin yaratmış olduğu etkiyle tatillerini öteleyen önemli bir kitle var. Türkiye çok ciddi bir tatil destinasyonu. Özellikle küçük çocuklu aileler için pek de eşine rastlanılmayan yeni, geniş bahçeli otellere sahip. Covid sonrası insanların böyle daha izole, daha rahat alanları tercih etmeleri de Türkiye'yi bir adım daha öne çıkartıyor. Fiyat kalite dengesi zaten her zaman bizim ülkemizin en önemli avantajlarından bir tanesi. Dolayısıyla Avrupa'dan önemli artışlar bekliyoruz”
İngiltere’nin tarihinde olmayan bir uçak planlamasıyla Türkiye sezonuna kaydeden turizmci, “Buradaki en önemli artışın payı da İngiltere olacak gibi görünüyor. Biz bunu zaten uçak kapasitelerinden nasıl bir hacmin oluşabileceğini ön görebiliyoruz. İngiltere’den 3 milyon seviyesinde bir turist Türkiye’yi ziyaret edebilir. Bu çok önemli bir sayı” şeklinde konuştu.
Bir haftalık tatil için eşiyle birlikte Rusya’dan Türkiye’ye geldiklerini kaydeden Savina Vasilyev, savaş sonrası uygulanan ambargolar nedeniyle yaşanan sıkıntıları VOA Türkçe’ye anlattı. Uçak bileti fiyatlarının çok arttığını söyleyen Rus turist, Moskova’daki Türk Hava Yolları satış ofisi önünde bilet almak için 3 saat boyunca sıra beklediklerini söyledi.
Vasilyev, “Tüm Ruslar, verilen hizmetlerden ve ikliminden dolayı Türkiye’yi çok seviyor, her yaz da buraya geliyor. Ruslar kendileri için en iyi yerin Türkiye olduğunu biliyor ama bu sene nasıl olacak hiçbir fikrim yok. Çünkü uygulanan yaptırımlar nedeniyle uçak biletlerini kredi kartlarımızla alamıyoruz. Bu büyük bir problem. Bir diğer sorun da yaptırım nedeniyle sadece Türk Hava Yolları’ndan bilet alabiliyoruz. Bu hafta Moskova’dan İstanbul’a uçak bileti almak için 3 saat sırada bekledik ve nakit para ödedik. Bir diğer sorun da daha önce 200 dolara aldığımız bilet fiyatları şu anda 600 dolar. Yani üç kat daha fazla. Eğer çocuk da varsa ve dört kişiyi hesap ederseniz çok pahalıya geliyor. Bu fiyatlar sadece Moskova'dan İstanbul'a tek yön biletler için. Bir de dönüşü hesap ederseniz kişi başı bin doları geçiyor” dedi.
Rusya’da ücretlerin eskisi gibi yüksek olmadığını ifade eden Rus turist, her şeyin fiyatının arttığına dikkat çekti.
Başka ülkelere seyahatle ilgili vize açısından bir sorun yaşamadıklarını belirten Vasilyev, sözlerine, “Kendi adımıza konuşacak olursak, vize ile ilgili bir sıkıntımız yok. Daha önce nasılsa öyle başka ülkelere gidebiliyoruz. Bizim için en büyük sorun fiyatların artmış olması. Bu yaz eşimle birlikte ABD’ye gitme planımız vardı ama fiyatlardan dolayı artık yok” şeklinde devam etti.
Savaşın olumsuz etkilerini büyük şehirlerde yaşayanların daha çok hissettiğini kaydeden Rus turist, “Küçük şehirlerde yaşayanlar daha önce nasılsa aynı şekilde yaşamaya devam ediyorlar. Ama Moskova, Petersburg gibi büyük şehirlerde yaşayanlar elbette çok etkileniyorlar, çok üzülüyorlar. Eskisi gibi kendilerini özgür hissetmiyorlar. Eşim ve ben dünyanın her yerine seyahat etmeyi çok seviyoruz ama şu anda biz de kendimizi çok özgür hissetmiyoruz” diye konuştu.