Coronavirüs belasından kolay kolay sıyrılamayacağımız ortaya çıkan rakamlardan anlaşılıyor.
Nasıl mı?
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Corona virüsü vakalarının dünya genelinde endişe verici bir oranda arttığını açıkladı. WHO’ya göre, her haftaki yeni vaka sayısı bir önceki haftayı ikiye katlıyor. Virüsün bulaşma oranı, pandemi başladığından bu yana görülen en yüksek seviyeye yaklaşıyor.
(DSÖ) Nisan ayının ilk haftasında 541 bin 960 yeni vakanın kayıtlara geçtiğini açıkladı. Altı haftalık düşüşten sonra yeni vakaların tekrar yükselişe geçmeye başladığı 22 Şubat haftasında 194 bin 469 yeni vaka rapor edilmişti.
Teşkilatın merkezinin bulunduğu Cenevre’den çevrimiçi brifing veren WHO Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, ciddi boyutlarda enfeksiyonlardan kurtulmayı başaran ülkelerde de şimdi yeni vakalarda derin artışlar gözlemlendiğini aktardı.
Dikkat edilecek olursa Türkiye de bundan nasibi alan ülkelerden biri. Geçen yıl aynı ayda daha az vaka görülen ülkemizde şimdi rekor düzeyde vaka ve ölümler başladı.
“Vakalar ve ölümler, endişe verici oranlarda artmaya devam ediyor” ifadesini kullanan WHO Başkanı, bu yılın başına kadar 900’den az vaka ve sadece 9 ölüm rapor eden Papua Yeni Gine’de şimdi 9 bin 300’ün üzerinde vaka ve 82 ölümün bildirilmesini örnek gösterdi.
Özellikle bu ülke ve Batı Pasifik bölgesine odaklanan brifinginde WHO Başkanı, Papua Yeni Gine’deki oranların diğer ülkelere göre nispeten küçük kalmasına rağmen, yeni enfeksiyonlardaki hızlı artışın çok daha büyük bir salgın potansiyelini taşıdığından WHO olarak kaygı duyduklarını vurguladı.
Tedros, Papua Yeni Gine’nin, aşılamada eşitliğin ne kadar önemli olduğunun da mükemmel bir örneği olduğunu söyledi. WHO’nun geçen ay sonlarında ülkede aşı dağıtım programı başlattığını ve Avustralya, ABD ve Almanya’dan üç acil durum tıp ekibinin bu hafta Papua Yeni Gine’ye gittiğini ifade eden WHO Başkanı, bu ülkenin Avustralya’dan aşı bağışları ve WHO destekli COVAX aşı girişiminin desteğine bağlı olduğunu belirtti.
COVAX programı kapmasında bugüne kadar 100’ün üzerinde ülkeye 40 milyon doz civarında aşı gönderildi. Bu miktar, dünya nüfusunun yüzde 0,25’i civarını korumaya yetiyor.
Johns Hopkins Üniversitesi'nin verilerine göre, dünya genelinde Corona virüsünün yol açtığı can kayıpları 3 milyona yaklaşıyor. Avrupa'da da bu hafta ölü sayısının 1 milyonu geçtiği açıklanmıştı.
Türkiye'de de dün son açıklanan rakamlara göre, bir gün içinde 61 bin 400 yeni vaka tespit edilirken, 297 kişi yaşamını yitirdi. Türkiye'deki toplam vaka sayısı 4 milyonu aşarken, toplam can kaybı sayısı da 35 bin 31'e yükseldi.
Soru şu:
Aşılama virüsten koruyor mu? Ya da aşılanan pandemiyi zararsız atlatabiliyor mu? Yanıtını konunun uzmanından alalım:
İlk aşıdan sonra koronavirüse yakalanma oranı ve aşının koruyuculuğuyla ilgili bilgi veren Dicle Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı ve İl Pandemi Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Kemal Çelen, aşılama öncesi gönüllüler üzerine yapılan çalışmaları anlattı.
Prof. Dr. Çelen, "Aşıya geçmeden önce hastaların hem PCR testine hem de antikor testine baktırıyor. İkisinin de sonucunun negatif olması durumunda iki gün sonra da aşısını yapıyoruz. 14 gün sonra da ikinci aşıyı yapıyoruz" diye konuştu.
"Birinci aşıyı olan kişi Covid-19'a yakalanabilir mi? Birinci aşı onu yine de tek aşı olmasına rağmen korur mu? Ya da ne zamandan sonra korumaya başlar. Bununla ilgili birkaç tane olgumuz oldu. Görünen o ki aslında tek aşıyla da koruma sağlanabiliyor. Bu koruma aslında dördüncü veya beşinci günden sonra da oluşabiliyor. Fakat klinik çalışmalarda belli bir sistem vardır. Sistem gereği iki aşı yapıldıktan sonraki 15'inci günde antikora bakılır. Yani birinci aşıdan 28 gün sonra bakılıyor. Aşının koruyuculuk oranı yüzde 94'lerde. Acaba birinci aşıdan bir hafta sonra ya da on gün sonra bakılsaydı koruyuculuk olmaz mıydı? Muhtemelen olurdu fakat bu oran yüzde 70'lerde olacaktı. Bir aşıdan dahi koruyuculuk sağlanabilir mi? Evet sağlanabilir. Ama biz yine de yüksek düzeyde koruyuculuğu sağlamak açısından iki aşımızı yapalım ve ikinci aşıdan 15 gün sonra koruyucu antikor titremize bakalım."
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz