Ekonomide yaşanılan sıkıntılar konut sektörünü de vurdu. Kredili satışların durduğu sektörde çalışan kesimin de işsizler ordusuna katılmasıyla, iş konusunda da beklenmedik sıkıntıların yaşanmaya başladığı ifade ediliyor.
Konut yapımı ve sıkıntıları şu gerçeği ortaya koyuyor:
Betona gömülen paralar ekonomik değil, tam tersi ekonomiye zarar verir nitelikler kazanmış durumda.
Hiç kuşkusuz konuta da ihtiyacımız var ama bundan daha önemli atılması gereken adımlar olduğunu unutmayalım. Konut yatırımları her zaman “ölü yatırım” olarak değerlendirilir.
Üretime yönelik yatırımlar ve atılan adımlar çok daha verimli olacaktır. Üretim olan yerde istihdam, istihdam olan yerde iş sahaları olacaktır. Bunun ekonomimize getirisini de vardır.
Biz genellikle ekonomide, işsizlikte yaşanan olumsuzlukları resmi rakamları göz önünde bulundurarak değerlendiriyoruz. Bu nedenle konut sektöründeki sıkıntıları da yine resmi rakamlara bakarak sizlerle paylaşmak istedik.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, yapılan onca kampanyaya rağmen Türkiye genelinde Ocak ayında 72 bin 937 konut satışı gerçekleştirildi. Ocakta satılan konut sayısı Aralık 2018'e göre yüzde 46.7, Ocak 2018'e göre ise yüzde 24.8 geriledi.
Konut satışlarında İstanbul 13 bin 455 konutla ilk sırada (yüzde 18.4) yer aldı. İstanbul'u 6 bin 785 konut satışıyla (yüzde 9.3) Ankara, 3 bin 795 konut satışıyla (yüzde 5.2) İzmir izledi. En az satış olan iller 7 konutla Ardahan, 9 konutla Hakkari ve 17 konutla Bayburt olarak kayıtlara geçti.
Bu dönemde ipotekli (banka kredili) konut satışları, fahiş faiz oranları nedeniyle geçen yılın aynı ayına göre yüzde 77.2 azalarak 6 bin 537'ye geriledi. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 9 olarak belirlendi.
İpotekli satışlarda İstanbul bin 215 konut ve yüzde 18.6 payla ilk sırada yer aldı. Toplam konut satışları içinde ipotekli satış payının en yüksek gerçekleştiği il yüzde 42.9 ile Ardahan oldu.
İlk defa satılan konut sayısı Ocak ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 30 azalarak 31 bin 48'e geriledi. Toplam konut satışları içinde ilk satışın payı yüzde 42.6 oldu. İlk satışlarda İstanbul 6 bin 19 konutla en yüksek payı (yüzde 19.4) aldı.
İstanbul'u 2 bin 604 konut satışıyla Ankara, bin 589 konut satışıyla İzmir takip etti. İkinci el konut satışları ocakta geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 20.4 azalış göstererek 41 bin 889 olarak gerçekleşti.
Yabancılara yapılan konut satışları, geçen ay Ocak 2018'e göre yüzde 81.9 artarak 3 bin 168 oldu. Bu alanda ilk sırada bin 361 konut satışıyla İstanbul bulunurken, bu ili 601 satışla Antalya, 182 satışla Ankara, 177 satışla Bursa ve 162 satışla Yalova izledi.
Ocak ayında Irak vatandaşları Türkiye'den 605, İran vatandaşları 305, Rusya vatandaşları 195, Afganistan vatandaşları 191, Ürdün vatandaşları 151 konut edindi.
Sonuç olarak şunları söyleyebiliriz:
Konut sektörü büyük sıkıntı yaşıyor. Sektörde yapılan evler elde kalmış durumda. Genellikle yabancı alıcılar konutlarla ilgileniyor.
Banka kredilerindeki artışlar, kredili satışların önünde büyük engel olarak görülüyor. Bankalar ne kadar kredilerde yumuşama sağlasalar da yine de alıcı bulunamıyor.
Bunun nedeni, kredilerin yüksek miktarda oluşudur.
Kredilerde indirime gidilmesi şu an düşünülmüyor. Merkez Bankası daha önce bunu açıkladı.
Kredilerde indirime gidilmesi halinde Dolar’daki yükselişin önüne geçilemiyor.
Konut alanındaki sıkıntının otomobil dahil bir çok konuda da kendisini gösterdiğini söyleyebiliriz. Ancak, alınan tüm önlemlere rağmen durumda bir değişiklik olmuyor.
Bunun sonucu olarak, ekonomide alınan önlemlerin yetersiz olduğunu söyleyebiliriz. Demek ki bir yerlerde yanlışlıklar var. Bunların masaya yatırılıp, ne yapılması gerektiği ortaya çıkarılmalı ve gereken önlemler de ne pahasına olursa olsun derhal alınmalıdır.
.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebookcom/necdet.buluz