Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı, Nisan ayı “İşgücü İstatistikleri”ne göre, Türkiye’de resmi işsizlik oranı, yüzde 13,9’la yeniden tarihi zirvenin eşiğine geldi.
Özellikle üniversite mezunu genç işsizlerin giderek büyümekte olduğunu da söylemeliyiz.
Şunu hemen vurgulayalım:
İş aramayıp çalışmaya hazır olanların sayısı, ümidini kaybeden işsizlerin sayısı ve genç işsizliğe ilişkin ayrıntılar, TÜİK’in aylık verilerinde yer almıyor. Eğer bunlar resmi rakamlara yansıtılmış olsa işsizliğin çok daha büyük boyutlarda olduğunu da görmüş oluruz.
Birçok konuyu resmi rakamlar üzerinden paylaşıyoruz. Her ne kadar işsizliğin büyüklüğü resmi rakamların çok ötesinde ama, yine de resmi rakamlar bile işsizliğin büyüklüğünü açık biçimde ortaya koyuyor.
Türkiye’de işsizlik verisi, 1962 yılından beri ölçülüyor. 1962 yılında yüzde 3,2 olarak ölçülen işsizlik oranı, 2009 yılında yüzde 14 ile tarihi zirveye ulaştı.
2015 yılından bu yana, yıllık bazda tek haneli oranı hiç göremeyen işsizlik, 2018 Kasım’ından beri de yüzde 12’nin altına inmedi.
2020 yılının Nisan ayında, yüzde 40,4 olan istihdam oranıysa, Mart ayında yüzde 44,6’ya ulaştıktan sonra bu yıl Nisan’da yüzde 44,2’ye geriledi.
Resmi işsiz sayısı 2021 yılının Nisan ayında, 4 milyon 511 binle tüm zamanların en yüksek sayısına ulaştı. Son bir yılda işsiz kişi sayısı 531 bin kişi artmış oldu.
Salgın nedeniyle işten çıkarmaların yasaklandığı ve Kısa Çalışma Ödeneği desteğiyle istihdamın desteklenmeye çalışıldığı son bir yılda, yasaklara rağmen artış sürdü.
Nisan ayında sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 0,8 puan azalarak yüzde 28,4 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde, kayıt dışı çalışanların oranıysa, 2020 yılının aynı ayına göre, 0,7 puan azalarak yüzde 16,4 oldu.
Geniş tanımlı işsizlik olarak kabul edilen “atıl işgücü oranı” ise yeniden yüzde 27’nin üzerine çıktı. 2021 yılının Nisan ayında yüzde 27,4 ölçülen atıl işgücü bu yılın Ocak ayında yüzde 29,1’le tarihi zirveye ulaşmıştı.
ÜİK’in yayınladığı istatistiklere göre, 24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,1 puanlık artışla %25,6, istihdam oranı 0,5 puanlık artışla %32,0 oldu.
Bu yaş grubunda işgücüne katılma oranı ise bir önceki aya göre 0,8 puan artarak yüzde 43 seviyesinde gerçekleşti. Mevsim etkisinden arındırılmış atıl işgücü oranıda yüze 27,4 oldu
Türkiye’nin üç büyük işçi konfederasyonundan biri olan DİSK’in araştırma birimi DİSK-AR, TÜİK’in açıkladığı veri setinin eskisi kadar ayrıntılı olmamasını eleştirirken işsizliğin, salgının ilk döneminden daha kötü duruma geldiğini duyurdu.
DİSK-AR’dan yapılan açıklamada “TÜİK verilerinden hareketle yaptığımız hesaplamaya göre, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı, Nisan 2021’de 9 milyon 837 bin olarak gerçekleşti. Nisan 2020’de 9 milyon 187 bin mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı son bir yılda 650 bin kişi arttı. TÜİK’in yeni kullanmaya başladığı metodolojiye göre açıklanan aylık veriler, oldukça sınırlı bir kapsama sahip.
Aylık verilerde daha önceki TÜİK metodolojisinde yer alan pek çok ayrıntı yer almıyor. Örneğin istihdam olup çalışmayanlar, aylık verilerde yok.
Bu nedenle salgın döneminde istihdamda görünüp işbaşında olmayanların sayıları, TÜİK verilerinde yer almıyor. Yine iş aramayıp çalışmaya hazır olanların sayısı, ümidini kaybeden işsizlerin sayısı ve genç işsizliğe ilişkin ayrıntılar, TÜİK’in aylık verilerinde yer almıyor” denildi.
necdetbuluz@mail.com
www.facebook.com/necdet.buluz