Suriye’nin İdlip kentinde sular bir türlü durulmuyor.
Rejim güçleri İdlib’de Rusya destekli bir operasyonla ülkenin kuzeybatısındaki stratejik kasaba Maaret el Numan’ı ele geçirdi. Gelişmeyi hem Suriye ordusu hem de muhalifler doğruladı.
2012’den bu yana muhaliflerin elinde olan İdlib vilayetindeki Maaret el Numan, Şam ve Halep’i birbirine bağlayan otoyolda yer alan stratejik bir kasaba olarak dikkat çekiyor. Son haftalarda Esat güçleri tarafından yapılan yoğun bombardıman nedeniyle kasaba terk edilmiş durumda. Özellikle sivillerin zarar gördüğü ifade ediliyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İdlip’teki gelişmeler üzerine Rusya’yı suçladı. Erdoğan "Rusya ile gerek Soçi gerek Astana'da bazı görüşmeler, anlaşmalar oldu. Bu anlaşmalara Rusya'nın sadık kalması halinde, biz de aynı sadakatle yola devam ederiz. Şu an itibarıyla maalesef Rusya, Astana'ya da, Soçi'ye de sadık değil” açıklamasında bulundu.
Peki şimdi ne olacak?
Erdoğan’ın ifadelerine göre, İdlip konusunda Rusya gerekli adımları atmaz ise Türkiye gereğini yapacak. Bu da yeni bir operasyonun ve hali ile çatışmanın olabileceğini gösteriyor.
Eğer bu konuda sıkıntılar sürerse bölgede Türkiye ile Rusya arasındaki gerilimin artması kaçınılmaz görünüyor.
Erdoğan’ı dinleyelim:
“İdlib vilayetinde ateşkesin ilan edilmesinin ardından Şam ve Moskova, vilayette "teröristlere" karşı operasyonlarını süreceğini duyurmuştu. Kim terörist? Kendi toprağını savunanlar mı terörist? Bunlar direnişçi. Şu anda bunlara sorarsan Türkiye'deki yaklaşık 4 milyon Suriyeli de terörist. Bunlar nereden kaçtı geldi? Esed'in zulmünden kaçtı geldi. Şu anda bu insanlar bize barınmış durumdalar"
Rusya’nın desteklediği Suriye rejim güçleri ülkede muahliflerin kontrolundaki toprakları son dönemde büyük ölçüde yeniden ele geçirdi. Bu da dokuz yıldır devam eden iç savaşta dengelerin Esat lehine değişmesine neden oldu.
Suriye’deki savaşta 400 binden fazla kişi hayatını kaybetti ve Suriye nüfusu yarıya indi. 5 milyondan fazla Suriyeli mülteci olarak komşu ülkelerde yaşıyor.
Suriye rejiminin geri alamadığı tek bölge Türkiye sınırında El Kaideli militanların yoğunlukta olduğu muhaliflerin elindeki İdlib. Vilayet çoğu çatışmalardan kaçan Suriyeliler olmak üzere 3 milyon kişiye ev sahipliği yapıyor.
Rejim güçleri İdlib’deki operasyonunu bir aydan uzun süredir devam ettiriyor.
Şimdi madalyonun öteki yüzüne de bakalım:
Rusya, kendisine yapılan uyarılar ve suçlamalara karşı şu yanıtı veriyor:
“İdlip’te birçok terörist grup var. Biz bu gruplara karşı mücadele veriyoruz. Suriye topraklarında terörist grupların barınmasına da izin verilmeyecek. Tek bir terörist kalmayacak, mücadele sürecek.”
Rusya’ya da fazla güvenilmemesi gerçeği ile karşı karşıyayız.
İşte ipin kopma noktası burası.
Görebildiğimiz kadarı ile Rusya ve Esad güçleri geri adım atmayacak. İdlip’te bilindiği gibi Türkiye’nin gözlem noktaları da bulunuyor. Gelen son haberlere göre rejim güçleri bu gözlem noktalarını da çevirmiş durumda.
Milli Savunma Bakanı Akar, daha önce yaptığı açıklamada “Gözem noktalarımıza bir saldırı olursa karşılık vereceğiz" demişti.
Bölgede ve Suriye’de Rusya ile iyiye giden ilişkilerimizin İdlip’teki gelişmeler üzerine bozulabilme tehlikesinin var olduğunu görüyoruz. Bugüne kadar yapılan çağrılar ve diplomatik ilişiler ne var ki beklenen sonuçları vermedi.
Sıkıntının en büyüğü de 400 bine yakın yeni bir sığınmacının sınıra doğru hareket halinde olmasıdır. Türkiye, artık sınıra doğru gelmekte olan yeni sığınmacılar konusunda büyük tedirginlik yaşıyor. Suriye toprakları içinde yeni kamp yerleri kuruluyor.
İşin bir başka boyutu da şu:
Dalga dalga gelen sivil sığınmacıların içinde teröristlerin de bulunabileceği ihtimalleri değerlendiriliyor. Bunun da ayrı bir tehlike olabileceğine dikkat çekiliyor.
.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdetbuluz