Şu noktaya dikkat:
Dünya enerji ve gıda krizi ile karşı karşıya.
Covid-19 ve ardından gelen Rusya-Ukrayna savaşı dünya genelinde ekonomik ve gıda sıkıntılarını da beraberinde getirdi. Gıda krizinin enerji krizinin ardından dünyayı tehdit ettiğine dikkat çekiliyor. İlgililer “Bundan en fazla Afrika ve Ortadoğu ülkeleri etkilenecek” açıklamasında bulunuyor.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaşın tüm ülkeler için ekonomik beklentileri zayıflattığı uyarısında bulundu. Georgieva, yüksek enflasyonu “küresel ekonomiye yönelik açık bir tehdit” olarak niteledi, Afrika ve Ortadoğu için gıda krizi uyarısında bulundu.
Washington’da yapılacak IMF ve Dünya Bankası toplantıları öncesinde konuşan IMF Başkanı Kristalina Georgieva, Rusya’nın işgalinin 143 ülkenin ekonomisini olumsuz etkilediğini, ancak bu ülkelerin yine de büyümeye devam etmelerinin beklendiğini kaydetti.
Ukrayna savaşı enerji ve tahıl sektöründe küresel ticareti sekteye uğrattı ve Afrika ve Orta Doğu’da gıda sıkıntısına yol açma riskini taşıyor.
2020 yılında tüm dünyayı etkisi altına alan pandeminin yol açtığı durgunluk sonrasında ekonominin beklenmedik şekilde güçlü toparlanması şirketleri hazırlıksız yakaladı. Fabrikalar ve limanlar yoğun müşteri talebini karşılayamadı ve fiyatlar yükseldi.
Kristalina Georgieva, merkez bankalarını faiz oranını artırmaya zorlayan ve süreç içinde ekonomik büyümeyi yavaşlatması beklenen kronik yüksek enflasyonun “küresel toparlanma için büyük bir engel” teşkil ettiğini söyledi.
Batı ülkeleri Rusya’ya kapsamlı yaptırım uygularken Çin’in Rusya’ya destek veren ifadelerine dikkat çeken Georgieva, “dünya ekonomisinin jeopolitik bloklara ayrılabileceği” uyarısında bulundu.
IMF Başkanı, “Avrupa’da bir savaşın Afrika’da açlığa yol açtığı; pandeminin günler içinde dünyanın etrafında dolaşabildiği ve yıllarca etkili olabildiği; emisyonların neredeyse her yerde yükselen deniz seviyeleri anlamına geldiği bir dünyada, küresel işbirliğinin bozulmasının hepimizin refahımıza yönelik tehdidini ne kadar vurgulasak az” ifadelerini kullandı.
Savaştan önce Rusya ve Ukrayna dünyadaki buğday ihracatının yüzde 28’ini sağlıyordu. Rusya ve Belarus da gübre ihracatının yüzde 40’ını oluşturuyordu.
Kristalina Georgieva “Şimdi tahıl ve mısır fiyatları yükseliyor. Afrika ve Ortadoğu’daki liderler arzın düştüğünü söylüyor. Gıda güvensizliği ciddi bir endişe” dedi.
IMF Başkanı, “Gıda güvenliğini güçlendirmek için çok taraflı bir girişimle hemen harekete geçmeliyiz. Bunun alternatifi daha fazla açlık, yoksulluk ve daha çok sosyal huzursuzluk, özellikle de uzun yıllar çatışma ve kırılganlıktan kaçmakta zorlanan ülkeler için” ifadelerini kullandı.
Kristalina Georgieva, dünyaya Ukrayna’yı destekleme çağrısında bulunarak IMF’nin Ukrayna’ya acil ihtiyaçlarını karşılamak üzere 1,4 milyar dolar acil yardım finansmanı sağladığını belirtti. IMF’in 400 binden fazla mülteci kabul eden Moldova gibi komşularına da yardım teklif ettiğini söyledi.
Özetleyelim:
Enerji ve gıda konusunda kriz bizim de kapımızı çalabilir. Bu nedenle üretime ağırlık veren önlemleri şimdiden almak durumundayız. Gıda ve enerji fiyatlarındaki artışın durmaması hiç kuşkusuz hepimizi için endişe verici bir durum olarak karşımıza çıkıyor.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz