Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın katıldığı bir televizyon programında anket sonuçlarına güvenmediğini söylemiş ve söylemler de gündem oluşturmuştu.
Siyasi çevreler ve muhalefetin temsilcileri “Anketler istedikleri gibi sonuç vermiyor, bu nedenle çıkan sonuçları paylaşmıyorlar ve görebildiğimiz kadarı ile de moralleri bozuk” yorumları yapıyor.
Konu hakkında daha önce bazı yazılar yazmış, görüşlerimizi de sizlerle paylaşmıştık. İçinde bulunduğumuz ekonomik durum, artan işsizlik, dış politikadaki sıkıntılar ve sayıları 4 milyonu bulan Suriyeli sığınmacıların durumunun sandıklara yansıyabileceği görüşlerinin sürekli yansıtıldığının da altını çizmiştik.
Öyle görülüyor ki bu sıkıntılardan doğan rahatsızlıklar kamuoyu araştırmalarına da yansıyor. Erdoğan da bunları gördüğü için böyle bir açıklama yapmış olabilir.
Kamuoyu araştırma yöneticileri Erdoğan’ın bu açıklamaları üzerine görüşlerini dile getirdi.
ORC’nin sahibi Murat Pösteki ve ANAR anket firmasının sahibi İbrahim Uslu, Erdoğan’ın sözlerini “haksızlık” olarak niteledi. Gezici ve GENAR araştırma şirketleri ise Erdoğan’ın sözlerine “İktidar ve muhalefet kanadına yakın anket firmaları son beş yıldır tutarsızlıklar gösteriyor. Siyasilerin de söyledikleri kendi içlerinde tutarlı” diyerek üstü kapalı destek verdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Anket sonuçlarına güvenmiyorum” sözlerini ORC, ANAR, Gezici ve GENAR araştırma şirketleri konu ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.
ORC Araştırma şirketinin sahibi Pösteki, “Bu genelleme yapılacak bir konu değil. Kendi araştırma firmaları için söylemiş olabilir” dedi. Pösteki, “AKP kanadında son dönemlerde yapılan anket sonuçlarından memnuniyetsizlikler var. Örneğin, Türkiye’de anket firmalarının ortak olarak söylediği bir şey varsa o da Mansur Yavaş’ın önde olması. Bir iki firma dışında birçoğu hemfikir” diye konuştu. ANAR’ın sahibi İbrahim Uslu da Erdoğan’ın sözlerine karşılık “Bu açıklama sektöre yapılan bir haksızlık” ifadelerini kullandı.
Gezici Araştırma’nın sahibi Murat Gezici ise Erdoğan’ın sözlerine üstü kapalı olarak destek verdi. Gezici, “İktidar ve muhalefet kanadına yakın anket firmaları son beş yıldır tutarsızlıklar gösteriyor” dedi.
GENAR Araştırma Başkanı İhsan Aktaş da, “Bizler işimizi yapıyoruz. Siyasilerin söyledikleri kendi içinde tutarlı olabilir” ifadelerini kullandı.
Avrasya Araştırma Şirketi Başkanı Kemal Özkiraz ise yaptıkları anketlerin sonuçlarına bazen kendilerinin de inanmadığını ve tekrar anket yaptıklarını sonuç olarak önemli bazı illerde yine CHP’nin çıktığını söyledi. Özkiraz, “Anketler AKP için çok tatsız geliyor. İlk defa geçişkenlik bu seviyede olacak” diye konuştu.
Özetleyelim:
Kamuoyu araştırmaları aşağı-yukarı ortalama bir fikir veriyor. İnansak da, inanmasak da bu araştırmalar seçim sonuçlarının nasıl gittiği ve sonuçları hakkında ön bilgileri de veriyor.
Bugüne kadar yapılan seçimlerde sonuçlara yakın araştırmaların olduğunu biliyoruz. Kaldı ki, Türkiye’deki bazı kamuoyu araştırma grupları çok ciddi çalışma yapıyor ve sonuçlara yakın bilgileri kamuoyu ile paylaşıyor.
Yanlı kamuoyu araştırmalarına biz de itibar etmiyoruz, çokları yanıltıcı oluyor. Tarafsız ve ciddi biçimde çalışan grupların ortaya koydukları performanslara da saygı duyulması gerekiyor.
Ancak şu kadarını söylemekle yetinelim:
Kamuoyu araştırmalarına en çok önem veren bazı isimlerin de şimdi bunlara inanmadıklarını söylemelerini de yadırgamaktayız.
Dünyanın her yerinde kamuoyu araştırmaları bir sektör haline geldi. Yapılan araştırmalardaki doğruluk paylarındaki yükselişler de bu sektörün daha çok inandırıcı olduğunu gösteriyor.
Bir de şu var:
Kamuoyu araştırmaları aynı zamanda siyasilerin yanlışlarını, yanıldıkları noktaları, nasıl bir adım atmaları gerektiği konusunda da hiç şüphesiz yol gösterici oluyor.
.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz