ABD SEÇİMLERİNDE BİDEN SEÇİLİNCE, SALGIN O ZAMAN ABD’DE AZALIR VE DÜNYA İÇİNDE UMUT OLUR DEMİŞTİK. ANALİZİM DOĞRU ÇIKTI. AŞIDA PATENTLERİ KALDIRIP DİĞER ÜLKELERİNDE DE ÜRETİLMESİ İÇİN ÇALIŞIYOR.
Geçen yıl ABD Seçimlerinde Joe Biden seçim kazanırsa ABD’de salgını durduracak tedbirleri alacaktır. Bununla beraber diğer ülkelerde yardım edeceğini yazmıştım. Biden seçildi. ABD’de halk daha fazla aşıya kavuştu ve salgın azalmaya başladı. İsteyenler Worldmeter adlı siteye girip her ülkenin bilgilerine bakabilirler.
Joe Biden şimdi de aşı üreten şirketlerin ellerinde bulundurduğu patent haklarını kaldırmak, böylece diğer ülkelerinde bu aşıları üretmesi ile salgını bitirmek için çalışma başlattı. Aşı üreten şirketler buna karşı çıkarken Biden’ı destekleyen ülkeler artıyor. AB Ülkeleri de konuyu gündemlerine aldılar. Bu başarılırsa salgınla boğuşan bir çok ülke bu aşıları kendileri de üretip halkı salgından kurtarabilirler. Mesela Türkiye ve Hindistan alacakları aşı patentleri ile üretim yapıp salgını durdurabilirler. ABD ile Rusya arasında siyasi kriz olmasına rağmen Putin de Sputnik Aşılarını bizde patentsiz veririz diyerek destek verdi. Bu durumda yoksul ülkelerin de aşıya ulaşması daha kolaylaşacak ve bu salgın bitirilmiş olacaktır.
O yüzden ben Joe Biden seçilirse salgını önleyecek, projeler devreye girecektir diye yazarken analizim doğru çıktı. AB Ülkeleri de kabul ettiklerinde aşıda yeni bir döneme geçeceğiz. İlk olarak da bizde aşı patetntleri alıp üretmeye başlayabiliriz.
Birçok ülke koronavirüs aşısı bulamadığı için ölümlerle boğuşurken patentin kaldırılması için ‘süper’ adım atıldı. Aşı patentinin kaldırılmasına ABD Başkanı Biden ve Rusya Devlet Başkanı Putin’den destek geldi. AB de ılımlı yaklaştı. Patent kaldırılırsa daha fazla ülke aşı üretecek ve dünyada aşılama hızlanacak.
Aralık 2019’dan bu yana tüm dünyayı pençesine alan koronavirüs salgınında, gözler aşı patentlerinin kaldırılıp kaldırılmayacağına çevrildi. Aşıları üreten özel şirketlerin tamamı, aşı formülleri ve teknolojileri için patent aldı. Ancak bu durumun, özellikle yoksul ülkeler için dezavantaj yarattığı, salgının küresel bir kriz olduğu düşünüldüğünde de patentin bir anlamı kalmadığı uzun zamandır tartışılıyor.
Dünya Ticaret Örgütü’nde yer alan “Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Anlaşması” gereği, özellikle büyük ilaç endüstrisine sahip ülkeler ABD, İngiltere, İsviçre, Japonya, Avustralya, Kanada ve AB ülkeleri bu talebe karşı çıkıyordu. Yüzlerce sivil toplum örgütü ve uzmanla birlikte Kongre’deki demokratlar da, ilaç şirketlerini insan hayatını kurtarmak yerine kâr amacı gütmekle suçlayarak Biden’a baskı yapıyordu.
DSÖ DESTEK VERİYOR
Konu uzun süredir tartışılırken, ABD Başkanı Joe Biden’dan aşılar üzerindeki fikri mülkiyetin geçici olarak kaldırılmasına destek geldi. ABD Ticaret Temsilcisi Katherine Tai, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Yönetim (Washington) fikri mülkiyet haklarının korunmasına fazlasıyla inanıyor, fakat pandemiyi bitirmeye hizmet etmek için COVID-19 aşılarına yönelik bu korumalardan feragat edilmesine destek veriyor” dedi.
Amerikan CNN televizyonu, bu gelişmeyi, “Başkan Biden insanlığı seçti” manşeti ile duyurdu. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus da “Bu, COVID-19 ile mücadelede muazzam bir an” dedi. DSÖ, aşı milliyetçiliği ve eşitsizliği konusunda sık sık uyarıda bulunuyor ve aşıların fikri mülkiyetinden vazgeçilmesini talep ediyor.
Rusya'nın çift doz şeklinde uygulanan ‘Sputnik V’ aşısının tek dozluk versiyonu ‘Sputnik Light’ bu ülkede onaylanırken, patentlerin kaldırılması tartışmalarına Devlet Başkanı Vladimir Putin de yeşil ışık yaktı.
Başbakan Yardımcısı Tatiana Golikova ile canlı yayınlanan bir toplantı gerçekleştiren Rusya lideri Putin patentle ilgili şöyle konuştu:
“COVID-19 aşıları için alınan patentlerin topluca kaldırılması konusunda Avrupa’dan, bana göre dikkate değer bir fikir duyuyoruz. Rusya elbette ki bu yaklaşımı destekleyecektir. Defalarca söylediğim gibi, maksimum kârı elde etmeye odaklanmak yerine, insanların güvenliğini garanti etmeliyiz.”
- Avrupa Birliği, ABD’nin tavır değişikliğine giderek patentin kaldırılması fikrine destek vermesine ılımlı yaklaştı. AB daha önce bu yönde bir adım atılmasına çok sıcak bakmıyordu.
- AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, tartışmaya hazır olduklarını belirtti.
- Almanya Şansölyesi Angela Merkel ise öneriye, “üretimde ciddi karmaşıklıklar yaratabileceği ve fikrin yeterli uluslararası desteğe sahip olup olmadığı konusunda şüphe duyduğunu” söyleyerek karşı çıktı.
- Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ABD’ye tam destek vererek, aşısının “küresel kamu ürünü” olması gerektiğini söyledi. Konu, AB liderlerinin bugün Portekiz’de yapacakları zirvede detaylı şekilde ele alınacak
PATENTİ SAVUNANLAR NE DİYOR?
Patent hakkını savunanlara göre, fikri mülkiyet haklarının korunması, araştırma ve inovasyonu teşvik ediyor. COVID-19 aşıları da, patent haklarının korunması sayesinde kısa sürede geliştirilebildi. Hakların askıya alınması, aşı arzında ani bir artışla sonuçlanmaz ve gelecekteki pandemilerle mücadeleyi tehlikeye sokar.
Buna karşılık, 1955’te çocuk felcinin sona ermesine yardımcı olan aşıyı bulan Amerikalı bilim insanı Jonas Salk, şöyle demişti: “Güneşin patentini alabilir misiniz? Bu aşıların amacı insanlara yardım etmek, ölümü ortadan kaldırmak.”
.