26 Haziran Azerbaycan Ordusu'nun Silahlı Kuvvetler Günü..

26 Haziran 2023, 08:39

Jeostratejik, askeri ve ekonomik konumu nedeniyle büyük güçlerin çıkarlarının kesiştiği bir ülke olan Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti, kuruluşundan bu yana devlet olmanın önemli bir özelliği sayılan düzenli ordunun inşası yönünde önemli adımlar gerçekleştirmiştir.

28 Mayıs 1918'de kabul edilen "İstiklal Beyannamesi"nde; Şarkın ilk müslüman ve kadınlara oy hakkı veren devleti olmakla birlikte, vatan topraklarının bütünlük ve beraberliğini dış tehlikelerden korumak ve iç düşman güçlerini etkisiz hale getirmek için, düzenli bir orduya sahip olması ve kendi silahlı kuvvetlerini oluşturması gerektiği belirtilmiştir.

25 bin kişilik bir ordu oluşturma görevi, yeni kurulan Azerbaycan Demokratik Halk Cumhuriyeti hükümeti tarafından ortaya atıldı. Devlet bütçesinin %24'ü askeri amaçlar için ayrıldı. 1 Ağustos 1918 tarihinde Azerbaycan Savunma Bakanlığı kuruldu. Hüsrev Bey Sultanov, Azerbaycan'ın ilk askeri bakanı olarak atandı. Daha sonra bu göreve General Samad Bey Mehmandarov tayin edildi. Korgeneral Aliağa Şıhlinski ise aynı tarihde bakan yardımcılığına getirildi.

Demokratik Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin ilk askeri geçit töreni 1919 yılının 26 Haziran günü Bakü'de, bugünkü Müze merkezinin bulunduğu alanda yapılmıştır.

Kısa sürede Milli Ordu, Osmanlı Devleti'nin Kafkas İslam Ordusu ile birlikte Bakü ve çevre ilçelerini Ermeni-Bolşevik işgalinden kurtardı. Azerbaycan Ordusu'nun İbrahim Ağa Vekilov, Hüseyin Han Nahçıvanski, İbrahim Ağa Usubov, Abdülhamid bey Gaytabaşı, Kazım Kaçar, Cevad bey Şihlinski, Hebib bey Salimov gibi generalleri vardı. Bu askeri birlikler, Muğan ve Asgaran'da milli hükümete karşı çıkan ayaklanmaları bastırmada yüksek yeterlilik gösterdiler. Gazah'ta Azerbaycan sınır muhafızlarını ihlal eden Ermeni düzenli ordu birliklerini imha ettiler. Azerbaycan Ordusu'nda Hüseynhan Nahçıvanski, İbrahim ağa Usubov, Hemid Gaytabaşı, Kazım Kaçar, Cevad Bey Şihlinski, Habibbey Salimov gibi generaller vardı. Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin işgalinden sonra Bolşevik hükümeti Ulusal Orduyu kaldırdı. Liderlerinin çoğu Nargin Adası'na götürüldü ve kurşuna dizildi.

Rus İmparatorluğu'nun Azerbaycanlılara karşı askeri politikası, Sovyet yönetimi sırasında da değişmedi. Sovyet döneminde Çarlık döneminden farklı olarak Azerbaycan gençliği askere çağrıldı, ancak savaş amaçlı askeri birliklerde değil, ağırlıklı olarak inşaat taburlarında görev yaptılar. Buradaki amaç açıktı aslında; maksat askeri bilimde derin bir anlayışa sahip ve modern silahları kullanabilen Azerbaycanlılar arasında askeri personel yetiştirilmesini önlemek şeklindeydi. Bu politikanın özünü çok iyi anlayan Ulu Önder Haydar Aliyev, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nde Polit Büroda göreve gelmesinin ardından, 20 Haziran 1971' tarihinde Cemşid Nahçıvanski adına ihtisas askeri okulunu kurmuş, Azerbaycanlı gençleri Bakü Yüksek Müşterek Komutanlığı ve Bakü Deniz Yüksek Okulları ile SSCB'nin diğer askeri okullarına tercihli olarak kabul ettirmeyi başarmıştır.

Dönemin Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Ebülfez Elçibeyin 18 Eylül 1992 tarihli kararnamesiyle Azerbaycan ordusunun kurulmasına ilişkin kararı kabul etmiş ve Azerbaycan Yüksek Şurası oy çokluğu ile kurulmuştur. Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in 22 Mayıs 1998 tarihli Kararnamesine göre 26 Haziran günü, "Azerbaycan Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetler Günü" olarak ilan edilmiştir.

Bu vesileyle Azerbaycan Ordusu'nun "Silahlı Kuvvetler Günü"nü kutluyor, Vatan uğrunda hayatını kaybeden tüm Şehitlerimizi saygı, rahmet ve minnetle anıyoruz!..

Yorum Gönder 0
Facebook Yorumları 0

Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×

Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.